گل فشان ها؛ قلب تپنده طبیعت گلستان/ جاذبه های فراموش شده گردشگری

سه گل فشان با نامهای گمیشان، قارنیارق و نفتلیچه در گلستان وجود دارد که مکانهای زیبایی برای طبیعت گردی است.

 

این پدیده ها از زیباترین پدیده های طبیعی به اشکال مخروطهای کوچک آتشفشانی از جنس گل یا ماسه هستند که ابعاد آنها از چند سانتیمتر تا چندین متر متغیر است.

 

به نظر می آید قسمت مرکزی آن از جنس ماسه و بخش خارجی آن از جنس گل باشد، در این آتشفشانها، تزریق مواد گلی و ماسه ای از زیر به داخل شکاف و به همراه آب صورت می گیرد و به مواد گلی که از شکاف خارج می شود، روانه گلی می گویند.

 

 

گلفشان "قارنیارق" در شرق گمیشان، "نفتلیجه" در شمال شرق گمیشان و "اینچه" در کنار تالاب اینچه برون گلفشانهای معروف استان گلستان هستند و همگی با خروج گاز، آب حاوی کلرید سدیم و موادنفتی آروماتیکی فعال هستند.

 

گل فشان قارنیارق:

 

گل فشان قارنیارق معروف به قارنیارق در 18 کیلومتری شمال غرب شهرستان آقلا و درحاشیه شرقی روستای سقرتپه قرار دارد.

 

علت نام گذاری آن به قارنیارق به این علت است که در گویش ترکمنی قارن به معنی شکم و یارق به معنی پاره است، این گل فشان به شکم پاره و یا جایی که شکم زمین شکافته و پاره گشته معروف است.

 

گل فشان قار نیارق به شکل یک برجستگی حلقوی ( مخروط گل فشان ) به قطر بیرونی حداکثر700 متر است و یک فروافتادگی در داخل این حلقه به عمق تقریبی10-15 متر وجود دارد که دریاچه  گل فشان را در گذشته تشکیل می داده است.

 

 

گل فشان اینچه:

 

این گل فشان در 26 کیلومتری شمال آق قلا در مجاورت دریاچه ای به همین نام ، که در بعضی منابع از آن به عنوان تالاب یاد شده است، قرار دارد.

 

دریاچه اینچه در سمت راست مسیر جاده آق قلا به اینچه برون واقع شده است، بلندی میانگین آن از سطح دریا 7 متر و گستردگی در حدود 200 هکتار است.

 

بخش شمالی دریاچه را شوره زار تشکیل می دهد، و آب های ناشی از طغیان رودخانه اترک و هرز آب های موضعی، نمک ها را در خود حل کرده اند و پس از ورود به دریاچه باعث بالا رفتن شوری آن می شود.

 

این گل فشان، به این دلیل در مواقع کم آبی قشر سفیدی از نمک در کناره ها و بستر آن قابل مشاهده است.

 

گل فشان گوبکلجه:

 

این گل فشان در شمال تپه گوبکلجه و در حاشیه شرقی جاده صوفیکم واقع شده است که به صورت پنج چاله کوچک برون مخروط با قطر تقریبی دو متر در مجاورت هم و در یک امتداد مشاهده می شود و در چاله های یاد شده آب گل آلود به صورت ممتد در حال جوشش است.

 

 

گوبکلجه در گویش ترکمنی به معنی ناف کوچک است، جاده صوفیکم - اینچه برون از جاده های مرزی است و این گل فشان فاصله کمی تا مرز ترکمنستان دارد.

 

به اعتقاد کارشناسان و اهالی بومی، گل فشان ها از نظر خواص درمانی دارای اهمیت هستند و بسیاری از این جاذبه های طبیعی ناشناخته مانده اند.

 

سفرهای نوروزی فرصت مناسبی برای تورگردانی و سفر برای شناخت این جاذبه های ناشناخته است تا با معرفی این جاذبه ها، میزان گردشگر و مدت اقامت آن در گلستان که به نگارستان ایران معروف است، بیشتر شود.

 

گلستان علاوه بر گل فشان ها 1500 جاذبه تاریخی و فرهنگی دارد و باید برای معرفی این جاذبه های برنامه ریزی گسترده ای صورت گیرد.