گودین تپه، نماد هفت هزار ساله تاریخ و تمدن استان کرمانشاه

به گزارش خبرنگار مهر، مطمئنا شناخت و پی بردن به تاریخ و تمدن و باورهای ملی و مذهبی و انتقال بنیان های فرهنگی از نسلی به نسل دیگر نیازمند کاوش های زیاد و دشواری های است که بتواند در ابعاد گسترده این مفاهیم بنیادی و مهم را حفظ کرده و به بهترین شکل انتقال دهد تا بتوان پیوستگی فکری و فرهنگی ملتی را در طول تاریخ مشاهده کرده  و روند رو به رشد و تکامل آن را مورد برسی و پژوهش قرار داد.

در این بین بی شک تپه های باستانی که در روزگاران بسیار دور ، شهر ، روستا ، قلعه و یا زیگوراتی بوده اند که بر اثر گذشت زمان تبدیل به تپه هایی شده اند، یکی از راه های شناخت آداب و رسوم ، هنر ، باورهای فکری و فرهنگی پیشینیان ماست که به نوعی علاوه بر نشان دادن ریشه های قومی و تاریخی ملت ما ، زمینه ساز بوجود آمدن  نوعی پیوند حسی و عاطفی ما با گذشتگانمان است.

این مهم منجر به مستحکم شدن هویت ملی در بین نسل های حال و آینده می شود.

یکی از این تپه های باستانی که قدمت آن بیش از هفت هزار سال می رسد تپه گودین در استان کرمانشاه است.

این تپه در شمال شرقی رود گاماسیاب و در شمال دره کنگاور و در یک کیلومتری روستایی با همین نام قرار گرفته که اولین بار در سال 1340 خورشیدی ( 1961 میلادی ) در طی برنامه بررسی قسمت های شرقی لرستان شناسایی شد.

در سال 1965 توسط یک تیم باستان شناسی به سرپرستی "کایلر یانگ"آمریکایی مورد کاوش قرار گرفت و در طی این تحقیقات وی تاریخ سکونت در این تپه را متعلق به 5500 تا 5000 پیش از میلاد مسیح دانست.

در طی این حفاری ها وجود هفت دوره ی فرهنگی در گودین تپه مشخص شد که نشانگر وجود تمدن از 5500 پیش از میلاد تا 5000 سال پیش از میلاد است.

ارتفاع این تپه نسبت به زمین های مجاور 30متر بلندتر است و مساحتی برابر با 14 تا 15 هکتار را در بر می گیرد.

اين تپه سه بخش ربض ، شهرستان و ارک را در بالای خود  قرار داده است.

متاسفانه از این تپه آثار کمی از معماری آن زمان بدست آمده که نشان دهنده ی این است که در طبقه هفتم یعنی کهن ترین دوره سکونت در گودین تپه خانه ها با دیوارهای چینه ای ساخته شده اند. البته گاهی از قلوه سنگ  نيز استفاده می کردند.

سفالینه های کشف شده از این دوره هم همگی دست ساز بوده و در تقسیم بندی به دو گروه خشن و ظریف تقسیم بندی شده اند.

سفالینه های خشن دارای ذرات شن هستند و شاموتی گیاهی دارند و و از ضخامت یکسانی برخوردار نبوده و در درجه حرارت کم پخته شده اند،

در حالی که در سفالینه های ظریف شاموت گیاهی با الیافی کوتاه تر هستند به طوری که بسختی دیده می شوند  و معمولا در درجه حرارت مناسب پخته شده اند.

ظروف کشف شده از این دوره ظروفی مانند کاسه های نیم کره ای ، دیگ ها ، سبو ها و ظروف پایه دار هستند.

در اواخر دوره ششم و اوایل دوره پنجم قلعه ای با دیوار بیضی شکل بدست آمده که از چندین ساختمان و اتاق تشکیل شده که ساختمان ها و اتاق ها در اطراف یک حیاط بزرگ قرار گرفته اند.

اتاق شماره شش ساختمان مسکونی واقع در گودین تپه محل بایگانی الواح گلی بوده که از آن چهل وسه لوح گلی بدست آمده است.

با بررسی این لوحه ها مشخص شده که درحد فاصل سال های 3500 تا 3000 پیش از میلاد مسیح گودین بازاری برای کالاهای شوش بوده است.

دوره ی چهارم این تپه با آغاز دوره برنز یک بوده ، در این دوره بیشتر سفالینه ها دست ساز و نخودی رنگ  بوده اند  که به وسیله نوارهای  زیگزاگی و سه گوش ، خطوط کنده کاری با تزیئنات شانه ای و موج دار تزئین شده که بیشتر ظروف آشپز خانه را تشکیل می دادند.

دوره سوم نيز خود به تنهایی به شش لایه تقسیم شده که تاریخی به سال های 2600 تا 1400 پیش از میلاد را در بر می گیرد.

اما در دوره دوم بقایایی یک دژ مادی شناسایی شده که نشانه هايي از وجود یک حاکم نشین در این دژ را می دهد.

خود دژ با وسیله حصاری خشتی با برج هایی چهار گوشه محصور شده است.

در طی کاوش های انجام شده 650 متر از طول این دیوار، در جنوب دژ یک اتاق بزرگ و یک آشپزخانه با تنور پخت نان شناسایی شده است.

در امتداد غربی این اتاق یک تالار ستون دار به طول 24 متر و عرض 18 متر ساخته شده است.

در قسمت های جنوبی این تالار سکوهایی به عنوان نیمکت در سراسر دیوار ساخته شده است و در قسمت شمالی تالار محلی تخت برای نشستن شخصیت های عالی رتبه ایجاد شده است.

در بین ردیف های اول و دوم بین ستون ها نیز آتشدانی آجری که از سطح زمین بالاتر است تعبیه شده است.

با توجه به معماری دژ که با دیوارهای مستحکم احاطه شده  و نیز وجود آشپزخانه و اتاق ها و راهروها و انبارک ها و ... به احتمال قوی این دژ محل سکونت و فرمانروایی یکی از حاکمین محلی دولت  ماد  بوده که نقش و اهمیت این تپه را در دوران گذشته بیش از پیش نشان می دهد.

مطمئنا وجود چنین تاریخ کهن و هفت هزار ساله ای نشانی از حضور این مردمان در طول هزاره های متمادی  و نقش آنها در تکامل تاریخ و تمدن بشریست.

گودين تپه نيز چون ديگر آثار باستاني و تاريخي كرمانشاه همواره مورد بازديد و پذيراي گردشگران خارجي، داخلي و باستان شناسان زيادي است.

لازم به ذكر است، در كنار گوين تپه روستايي نيز به همين نام قرار دارد كه به خاطر وجود طبيعتي بكر و بسيار زيبا محلي مناسب براي طبيعت گردي محسوب مي شود.

وجود درختان پرشكوفه و رودخانه جاري در اين روستا زيباي صد چندان و بهشت گونه اي را در فصل بهار و اين منطقه پديد آورده كه چشم هر بيننده اي را مي نوازد و هر ساله پذيراي گردشگران زيادي است.

....................

طیبه قدمی