گذری بر موزه های شهر کرج

به گزارش خبرنگار مهر، موزه  ها همواره میراث دار فرهنگ مردمان هر کوی و برزنی هستند. شهر کرج نیز در طول سالیان متمادی بخشی از فرهنگ مردمان این سامان را در موزه های تاریخی خود حفاظت می کند. موزه تاریخ طبیعی کرج، عمارت کاخ سلیمانیه و موزه جانور شناسی استاد افشار سه مکان تاریخی است که گذری کوتاه برآنها خواهیم داشت.

موزه تاریخ طبیعی و تنوع زیستی کرج

موزه تاریخ طبیعی کرج با وسعتی در حدود یک هزار متر مربع در پارک شهید چمران کرج قرار دارد. در این موزه انواع جانوران ، گیاهان، سنگ ها و کانی ها جهت آشنایی دانش آموزان، دانشجویان و عموم علاقمندان یا محیط زیست کشور به نمایش گذاشته شده است و تعدادی از انواع پستانداران ، پرندگان ، خزندگان و دوزیستان، ماهی ها، گیاهان، حشرات، سنگ ها، کانی ها، اسکلت های جانوری،جمجمه و سردیس گونه های مختلف جانوری در آن نگه داری می شود.

همچنین وجود فضاهای آزمایشگاهی برای آموزش بوم شناسی، جانور شناسی، گیاه شناسی، لیمنولوژی و تاکسیدرمی موجب شده است این مجموعه بتواند برای ارائه واحد های درسی عمومی، پایه و تخصصی در خدمت مراکز دانشگاهی باشد.

کاخ موزه سلیمانیه

در گذر از موزه طبیعی شهر کرج به عمارت کاخ موزه سلیمانیه می رسیم. بنای این موزه متعلق به دوره قاجار و در بافت مرکزی شهر کرج داخل مجموعه پردیس کشاورزی (ضلع جنوبی) در میان باغ بزرگی واقع است.

مجموعه کاخ سلیمانیه بین سالهای 1224 تا 1227 هجری قمری به دستور فتحعلی شاه قاجار در یکی از منزلگاه های حد فاصل تهران و چمنگاه سلطانیه زنجان در ییلاق خوش آب و هوای کرج ساخته شد که بعد ها به نام پسرش سلیمان میرزا حاکم منطقه کرج، سلیمانیه نامگذاری شد.

آنچه هم اکنون از مجموعه کاخ سلیمانیه باقی مانده عبارت است از یک کوشک یا بنای مستطیل شکل که بر روی ستون ها و جرزهای آجری ساخته شده که از سطح زمین حدود 2/5 متر ارتفاع دارد.

این بنا از یک تالار اصلی و مستطیل شکل در وسط  و دو راهرو در سمت غرب و شرق تشکیل شده است  که از جانب شمال و جنوب دو پلکان به هر یک از راه روهای مزبور راه می یابد.

بنای کنونی کاخ سلیمانیه جزء کوچکی از مجموعه بناهای قلعه و قصر سلیمانیه شامل عمارت گلشن ، ساختمان کلاه فرنگی ، بیرونی و حرمسرای فتحعلی شاه ، ساختمان اندرونی ، برج بلند فراش آباد ، عمارت در قرمز (باغ انگوری) ، باغ فراش آباد ، باغشاه اول ، باغشاه دوم و باغ فردوس است.

اطراف بنای فعلی ساختمان ها و برج های زیادی وجود داشته که کاملا تخریب شده اند. هم اکنون گچ بری ها و نقاشی های کاخ مرمت و بازسازی شده اند و سقف بنا نیز که چوبی است، استحکام بخشی شده است.

این بنا جزء نخستین بناهایی در ایران است که روی پایه(پایلوت) ساخته شده است. فضای داخلی بنا با تزئینات گچبری و نقاشی دیواری آراسته شده و در واقع اهمیت و ویژگی خاص این بنا به لحاظ 2 تابلو دیوار نگاره از سلاطین قاجار است که بر روی دیوارهای شرقی و غربی تالار مرکزی ترسیم شده است.

نقاش تابلو ها عبدالله خان نقاش باشی از هنرمندان صاحب نام و مشهور دوران قاجار بوده است. قرار است این مجموعه بعد از مرمت به کاخ موزه دوره قاجار تبدیل شود.

موزه جانور شناسی استاد جلال افشار

موزه  جانور شناسی استاد جلال افشار هم دیگر بنایی مکانی است که در محوطه دانشکده پردیس کشاورزی کرج واقع شده است. این محل که بانی آن مصطفی قلی بیات بود، نخست با نام «مدرسه فلاحت» فعالیت خود را آغاز کرد.

موزه حاضر در سال 1309 به همت وزارت کشاورزی وقت و با تلاش شادروان استاد جلال افشار در همین محل تاسیس شد و از سال 1324 تا کنون زیر نظر دانشگاه تهران به فعالیت خود ادامه می دهد. موزه جانور شناسی کرج دارای دو طبقه و 17 کالری است. در این موزه می توان انواع جانوران و حیوانات از ماهی های مرکب خلیج فارس، مرجان ها، ستاره های دریایی، انواع کنه و رتیل را دید.

موزه جانور شناسی کرج تنها به بخش نمایش جانوران و حشرات محدود نیست و دارای بخش های مختلفی همچون آزمایشگاههای آموزشی ، پژوهشی، اتاق تاکسیدرمی، عکاسخانه و کتابخانه تخصصی است.