فشار خون حلقه زندگی بر دستان مرگ/نمک چاشنی تلخ زندگی است

به گزارش خبرنگار مهر، در حالی فشارخون از هر پنج نفر به سراغ یک نفرمی رود و سالانه جان هفت و نیم میلیون انسان را می گیرد که با تغییراتی کوچک در سبک زندگی مثل مصرف غذا های کم نمک می توان از آن پیشگیری کرد و با ساده ترین روش ها نیزقابل تشخیص و درمان است.

متخصصان تغذیه و طب ورزش بر این عقیده اند که میزان ابتلا به فشارخون در کسانی که ورزش می کنند و فعالیت فیزیکی بیشتری دارند نسبت به کسانی که ورزش نمی کنند بسیار کمتر است و حتی در مورد کسانی که سابقه خانوادگی ابتلا به فشارخون بالا دارند فعالیت های ورزشی می تواند مانع از افزایش فشارخون در سنین میانسالی در آنها شود.

فشار خون بیماری کاملا شناخته شده

مدیر گروه تخصصی پیشگیری و مبارزه با بیماریهای معاونت بهداشت خراسان رضوی  در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار می کند: با وجودي كه علت فشارخون بالا كاملا شناخته شده است محققين عواملي را در افزايش شانس ابتلا به فشارخون بالا دخيل مي‌دانند.

 محمد رضا جویا بیان می کند: اين عوامل مستعد كننده شامل ارث، جنس، سن، نژاد، چاقي و حساسيت به سديم مي‌باشند.

وی می افزاید: ساير عواملي كه به نظر مي‌رسد در ايجاد فشارخون بالا نقش دارند شامل مصرف زياد الكل، مصرف قرص‌هاي ضد بارداري و زندگي بدون فعاليت و تحرك است.

تاثیر سابقه فامیلی بر ابتلا به فشار خون

وی در خصوص تاثیر توارث توضیح می دهد: محققين دريافته‌اند يك تمايل ذاتي و استعداد ابتلا به فشارخون بالا در برخي خانواده‌ها وجود دارد به عبارت ديگر اگر والدين يا افراد فاميل نزديك فرد دچار فشارخون بالا هستند احتمال ايجاد اين بيماري در این فرد بيش از افرادي است كه در اطرافيان نزديك‌شان سابقه فشارخون بالا وجود ندارد.

جویا تاکید می کند: بنابراين اعضاء خانواده ای که زمینه این بیماری را داشته اند بايد مراقب فشار خون‌ خود بوده، براي جلوگيري از سكته مغزي يا قلبي و ساير عوارض فشارخون بالا، به‌طور منظم آن را كنترل کنند.

زنان 27 درصد و مردان 33 درصد

وی  تاثیر جنسیت و سن در ابتلا به این بیماری را اینگونه بیان می کند: حدود 27 درصد زنان و 33 درصد مردان در سنين بين 18 تا 74 سال داراي فشارخون بالا هستند  و 21درصد مردان بين 25 تا 34 سال داراي فشارخون بالا مي‌باشند كه اين ميزان با افزايش سن بالا مي‌رود تا در سن 65 سالگي به حدود بيش از 60 درصد مي‌رسد.

مدیر گروه تخصصی پیشگیری معاونت بهداشت خراسان رضوی  می افزاید: حدود 20 درصد زنان در سنين 35 سالگي تا 44 سالگي داراي فشارخون بالا هستند كه در 65 سالگي به بيش از 67 درصد مي‌رسد.

چاق ها در معرض خطرند

وی در خصوص ارتباط چاقی و فشار خون توضیح می دهد: مطالعات نشان داده كه در افراد چاق یعنی كساني كه 30 درصد يا بيشتر اضافه وزن دارند، احتمال ايجاد فشارخون بالا بيشتر است.

مدیر گروه تخصصی پیشگیری معاونت بهداشت خراسان رضوی  ادامه می دهد: افرادي كه اضافه وزني كمتر از 30 درصد وزن مطلوب دارند معمولاً فشارخون‌شان مختصري بالاست و يا اينكه در بالاترين حد طبيعي مي‌باشد.

وی تاکید می کند: افراد چاق باید  با يك برنامه غذايي مناسب كه مواد ضروري را به بدن‌ برساند وزن خور را كاهش دهند و حتما دقت كنند زيرا رژيمي كه اصولي نباشد موجب لطمه زدن به بدنشان مي‌شود.

جویا توصیه می کند: این افراد با كاهش مصرف چربي و شيرين‌جات و افزايش مصرف مواد غذايي فيبردار مانند سبزيجات و ميوه‌جات به همراه ورزش به اين هدف خود خواهند رسيد.

تاثیر قرص های بارداری بر افزایش خون

وی عوامل دیگر ابتلا به فشار خون را الکل ، حساسیت به نمک و قرص های ضد بارداری معرفی می کند و توضیح می دهد: مصرف الكل مي‌تواند موجب افزايش فشارخون شود وهمچنین مصرف زياد نمك دربرخي افراد فشارخون را افزايش مي‌دهد.

مدیر گروه تخصصی پیشگیری معاونت بهداشت خراسان رضوی  تاکید می کند: افرادي كه مبتلا به فشارخون بالا مي‌شوند بايد رژيم غذايي كم‌نمك را رعايت نمايند.

وی با اشاره به اینکه شيوع فشارخون در زناني كه از اين‌گونه قرص‌ها استفاده مي‌كنند بيشتر است می افزاید: خانم‌هايي كه علاوه بر مصرف چنين قرص‌هايي سيگار هم مي‌كشند خطر ايجاد فشارخون بالا در آنها چندين برابر افزايش مي‌يابد.

وی می افزاید: اگر خانمي علاوه بر استفاده از قرص‌هاي ضد بارداري، دچار چاقي بوده يا سابقه فشارخون بالا در دوران بارداري، سابقه خانوادگي فشارخون بالا يا بيماري خفيف كليوي داشته باشد خطر ايجاد فشارخون بالا در وي افزايش مي‌يابد.

جویا یادآور می شود: زندگي بدون فعاليت موجب چاقي مي‌شود كه خود عامل مهمي در ايجاد فشارخون بالا است و ورزش منظم علاوه بر كنترل وزن موجب كاهش اضطراب نيز مي‌شود.

لزوم اندازه گیری سالانه فشار خون

کارشناس معاونت بهداشت خراسان رضوی تاکید می کند: فشارخون بالا در بسياري موارد فاقد هرگونه علامت است در حقيقت بسياري افراد مدت‌ها دچار فشارخون بالا هستند بدون اين‌كه از آن آگاهي داشته باشند.

وی می افزاید: بنابراين يكي از علل خطرناك بودن فشارخون بالا همين مسأله است و تنها راهي كه مي‌‌توان به بالا بودن فشارخون پي برد اندازه‌گيري آن است، بنابراين پزشك يا افراد مجرب ديگر بايد فشارخون شما را، حداقل يك‌بار در سال اندازه‌گيري کرد.

کنترل فشارخون بالا با فعالیت ورزشی

متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در خصوص تاثیر فعالیت های ورزشی بر کنترل فشار خون می گوید: در خصوص درمان  ثابت شده که افراد مبتلا به فشارخون در صورتی که فشارخون کنترل شده ای داشته باشند یعنی فشار سیستولیک آنها بالای 16 و فشار دیاستول آنها بالای 10 نباشد می توانند با شروع  ورزش فشارخون متوسط را کنترل کنند.

زهرا داوطلب توصیه می کند: در مورد کسانی که فشارخون آنها بالای 16 به روی 10 است ابتدا درمان دارویی تحت نظر پزشک داشته باشند و زمانی که توانستند فشارخون خود را کنترل کنند می توانند برنامه ورزشی را شروع کنند.

پیاده روی راس هرم ورزش ها

وی می گوید: گروه اصلی مخاطبان افرادی با فشارخون های متوسط هستند و زمانی که شروع به فعالیت ورزشی در آنها با سه روز پیاده روی روزانه است که به تدریج باید این میزان را افزایش داده وبه پنج روز رساند.

داوطلب بیان می کند: میزان فعالیت را با فعالیت های هوازی ملایم که در راس آن پیاده روی است توصیه می شود ولی فرد ورزش های دیگر مثل تنیس، بدمینتون، بسکتبال و والیبال که جزء ورزش های هوازی دسته بندی می شوند را هم می تواند انجام دهد.

وی تاکید می کند: شدت ورزش و زمان ورزش را از کم شروع کرد یعنی شروع فعالیت ورزشی باید با 20 دقیقه باشد و به تدریج وقتی بدن عادت کرد در طی چند هفته این زمان را به 60 دقیقه در روز رساند.

سونا و ورزش سنگین ممنوع

وی یادآور می شود: مبتلایان به فشارخون ورزش های قدرتی مثل زدن وزنه یا بلند کردن اجسام سنگین را انجام ندهند.

متخصص طب فیزیکی و توانبخشی تاکید کرد: رفتن به سونای گرم و سپس رفتن به سونای سرد یک باور غلط است و برای افراد مبتلا به فشار خون، خصوصا مبتلایان به فشارخون بالا توصیه نمی شود چرا که ممکن است منجر به سکته های مغزی و قلبی شود.

وی بیان کرد: برای تنظیم فعالیت ورزشی مبتلایان به فشارخون می توانند از فرمول سن استفاده کنند یعنی عدد 220 را منهای سن خود کنند عدد به دست آمده را در 60 درصد ضرب کنند و عدد به دست آمده تعداد ضربان قلب فرد به هنگام فعالیت ورزشی در مرحله اولیه است.

وی می افزاید: براین اساس فرد می تواند به تدریج فعالیت ورزشی را افزایش دهد و هفته دوم 65 درصد و هفته سوم 70 درصد و هفته چهارم 75 درصد تا اینکه در طی چند هفته که بدنش به تدریج عادت به ورزش کرده است بتواند ضربان قلب خود را به 80 درصد آن عدد برساند.

تغییر شیوه زندگی راهکار کنترل بیماریهای متابولیک

داوطلب تاکید می کند: امروزه بیماری هایی را که به نام بیماری های متابولیک می شناسیم ارتباط نزدیکی به شیوه زندگی دارد که یکی از این بیماری ها فشارخون بالا است و برخی از افراد نمک را از سر سفره خود حذف می کنند اما برخی از مواد غذایی مضر تر مانند سس قرمز حاوی سدیم بالایی است را به برنامه خود می افزایند که باید بدانند مصرف این غذاها نیزباعث ایجاد پرفشاری خون می شود.

وی به درمان دارویی در کنار فعالیت ورزشی تاکید می کند و می افزاید: افراد مبتلا به دیابت، قندخون و بیماریهای قلبی که همراه با فشار خون هستند باید در کنار مصرف داروی مناسب و رژیم غذایی با ورزش بیماری خود را کنترل کنند.

سایه مرگ بر زندگی غلط شهر نشینان

متخصصان در هفته سلامت هشدار می دهند که سایه مرگ بر زندگی غلط شهر نشینان سنگینی می کند و  يك نفر از هر 3 نفر بزرگسال داراي فشارخون بالا است كه سبب حدود نيمي از مرگ هاي ناشي از سكته مغزي و بيماري قلبي است و مسئول 5/7 ميليون مرگ در سال 2004 و 13 درصد از تمام مرگ هاي جهاني است.

در كشورهاي توسعه یافته، تشخيص و درمان گسترده با داروهاي كم هزينه منجر به افت زيادي در ميانگين فشارخون در سطح جمعيت شده  و اين مسئله در كاهش مرگ هاي ناشي از بيماري قلبي سهيم بوده است.

کارشناسان تغذیه توصیه می کنند که ورزش و رعایت رژیم غذایی کم نمک ساده ترین راهکارها در کاهش ابتلا به شایع ترین بیماری های زندگی شهری یعنی بیماری های متابولیک مثل افزایش قند، چربی و فشارخون است که در پایان این رنجیره  سبب کاهش مرگ های ناشی از بیماریهایی مثل سکته مغزی، نارسایی قلبی و بیماری کلیوی می شود.

......................

گزارش : زهره رنگ آمیز