افزایش فعالیت‌های دلالی در صنعت نفت/ نقش چینی‌ها در گرانی قیمت دکل حفاری

اکبر ترکان در گفتگو با مهر درباره مهمترین چالش‌های پیش روی صنعت حفاری کشور، گفت: در حال حاضر افزایش فعالیت‌های واسطه‌ای و دلالی به مشکلی برای توسعه ناوگان دکل‌های حفاری خشکی و دریایی تبدیل شده است.

معاون اسبق برنامه‌ریزی وزارت نفت با اعلام اینکه رونق بازار خرید و فروش تجهیزات نفت و گاز و به ویژه دکل با حضور دلال‌ها به مهم‌ترین معضل سال‌های اخیر صنعت نفت تبدیل شده است، تصریح کرد: همزمان با تعطیل کردن فعالیت‌های دلالی برای توسعه ناوگان حفاری کشور باید مسیر ساخت دکل حفاری خشکی و دریایی در دستور کار قرار بگیرد.

این کارشناس اقتصاد انرژی با یادآوری اینکه در شرایط فعلی به طور کلی تعداد دکل‌های حفاری خشکی و دریایی در کشور کم است، دکل‌های اجاره‌ای فعال در کشور را هم بسیار محدود عنوان کرد و افزود:  در بخش دکل‌های خشکی عمدتا دستگاه ها ملکی هستند و در این چنین شرایطی عمده فعالیت‌های حفاری کشور توسط دو شرکت ملی حفاری که کاملا دولتی است و حفاری شمال که خصوصی بوده ولی به نوعی در حمایت بخش دولتی قرار دارد، انجام می‌شود.

به گفته وی، با وجود همه تلاش‌هایی که در سال‌های گذشته به‌منظور افزایش تعداد دکل‌های حفاری به‌ویژه در بخش دریایی انجام شده، ملاحظه می‌شود که این کمبود برطرف نشده است.

ترکان با اشاره به افزایش فعالیت‌های دلالی در صنعت نفت و به ویژه صنعت حفاری کشور، اظهار داشت: نگاهی به بازار خرید و فروش دکل حفاری نشان می‌دهد نقش پررنگ واسطه‌ها موجب شده دکلی که درحال عادی 120 میلیون دلار ارزش دارد، در شرایط مطلوب به خریداران ایرانی با قیمت‌های حدود 140 میلیون دلار فروخته می‌شود و این درحالی است که به‌تازگی به مدد فعال‌تر شدن دلالان این رقم تا حدود 170 میلیون دلار افزایش یافته است.

این کارشناس اقتصاد انرژی با یادآوری اینکه با افزایش روز افزون فعالیت دکل‌های حفاری عملا  خریدی انجام نمی‌گیرد و مشکل تامین دکل هر روز بیش از گذشته آشکار می شود، بیان کرد: در چنین شرایطی تنها راه حل مشکل کمبود دکل حفاری روی آوردن به مسیر ساخت دکل حفاری است و نه خرید آن، زیرا برآوردها نشان می‌دهد هزینه ساخت بهترین دکل‌های دریایی همچون سوپر ریگ M2 کمتر از 100 میلیون دلار است، بنابراین باید با قاطعیت دلال‌ها را خارج کنیم و به ساخت دکل روی آوریم.

معاون اسبق برنامه‌ریزی وزارت نفت با اشاره به پیشنهادهای اخیر برخی از سازندگان چینی مبنی بر ساخت و تامین فاینانس دکل های حفاری خشکی و دریایی، توضیح داد: در این مسیر حواسمان جمع باشد فریب فاینانس چینی را هم نخوریم، زیرا هر زمان موضوع ساخت دکل پیش آمده همان دلال‌ها برای فاینانس 85 درصدی روند ساخت تلاش‌های خود را آغاز کرده‌اند.

وی افزود: در واقع قصد آن فاینانس 85 درصدی هزینه دکل با احتساب قیمت 170 میلیون دلار است و درنهایت هزینه نهایی ساخت دکل را هم ناخواسته تا 150 میلیون دلار افزایش می‌دهند.

ترکان با یاداوری اینکه از نظر دانش فنی و توان تخصصی ساخت دکل نیز درحال حاضر دو شرکت ایرانی طراحی کامل ساخت دکل‌های دریایی به همراه لایسنس‌های مورد نیاز را در اختیار دارند، تاکید کرد: کنسرسیوم سازندگان داخلی طراحی دکل با قابلیت‌های جهانی را در اختیار دارند که می‌تواند مبنای اصلی عملیاتی ساخت قرار گیرد.