انتقاد منوچهر ستوده از تغییر «واژه‌های اصیل» توسط فرهنگستان زبان فارسی

به گزارش خبرنگار مهر، مراسم گرامیداشت یکصدمین سال تولد منوچهر ستوده ایرانشناس و جغرافیدان برجسته و چهره ماندگار کشور و عضو شورای عالی علمی مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی عصر روز چهارشنبه 12 تیرماه با همکاری این مرکز و به همت بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی و با حضور چهره‌هایی مانند آیت‌الله سیدمصطفی محقق داماد، محمدرضا شفیعی کدکنی، هوشنگ دولت‌آبادی، سلیم نیساری، احمد اقتداری، عبدالکریم تمنا، تهمورث ساجدی، سیدمحمدصادق سجادی، سیداحمد وکیلیان، ژاله آموزگار، حسن انوری و میلاد عظیمی و نیز جمع زیادی از علاقه‌مندان استاد ستوده در کانون زبان فارسی برگزار شد.

وقتی یک پزشک حاذق به شیوه‌های طب سنتی ستوده ایمان می‌آورد!

هوشنگ دولت‌آبادی پزشک و از دوستان قدیمی منوچهر ستوده در این برنامه در سخنانی به عقاید او درباره پزشکی و نحوه مواجه ستوده با بیماری‌ها پرداخت و گفت: من 50 سال پیش با ایرج افشار آشنا شدم و از طرف او و به واسطه او با دوستان ایرانگردش از جمله منوچهر ستوده آشنا شدم. در اولین سفرم با این دوستان قرار شد از نور برویم به البرز مرکزی و بعد از سهروز از آنجا به یوش برویم و برگردیم تهران. من می‌دانستم که این سفر یک سفر آزمایشی است برای من. لذا خیلی دست به عصا راه می‌رفتم و سعی می‌کردم در چنین جمعی حرفی درباره طب نزنم.

وی افزود: بعد از گذشت ساعاتی از این سفر، ستوده گفت در یوش «تب راجعه» است. این من را نگران کرد چون خوب می‌دانستم تب راجعه چیست و از این بابت گفتم باید مراقب باشیم ولی او گفت: نه. نباید نگران باشی چون در هر کدام از خانه‌های یوش، شیشه‌ای از دوا هست که مردم می‌خورند و از این تب راجعه می‌رهند. وقتی رسیدیم یوش، ستوده رفت داخل یک چایخانه و خیلی راحت خوابید. این به منِ طبیب ثابت کرد حرف ستوده را باید پذیرفت چون او برخلاف بسیاری از مردم که می‌خواهند مدام بیماری‌های خود را یادداشت کنند و بر حجم این دفتر یادداشت بیفزایند، اصرار داشته و دارد که دفتر یادداشت‌های بیماری خود را ببندد.

دولت‌آبادی ضمن اشاره به پیشرفت‌های علم پزشکی در سال‌های اخیر در عین حال بر این نکته تاکید کرد که تنها 10 تا 12 درصد از مردم دنیا از طب پیشرفته استفاده می‌کنند و حدود 90 درصد آنها به دنبال بهره‌گیری از طب سنتی هستند و سپس گفت: من با کمال میل حاضرم قواعد پزشکی را در کنجی بگذارم و با ستوده در این راه که دفتر بیماری‌هایمان را ببندیم، همراه شوم.

ستوده هیچگاه خود را به انجام وظایف آموزشی محدود نکرد

در ادامه احسان اشراقی پژوهشگر نیز در سخنانی با تبریک به مناسبت 100 سالگی منوچهر ستوده، گفت: منوچهر ستوده در دوران مسئولیت علمی‌اش، هیچ گاه خود را تنها به انجام وظایف آموزشی محدود نمی‌کرد بلکه کوشش‌های بی‌وقفه‌ای در خلق آثار ماندگار و مهم در حوزه جغرافیای فرهنگی و تاریخی، انجام داده است.

همچنین عبدالرحمن عمادی پژوهشگر در حوزه ایرانشناسی در سخنانی با نقل خاطره‌ای از همسفری خود را منوچهر ستوده، گفت: شاید برایتان جالب باشد که یک دهاتی کوهستانی، چه اسمی برای منوچهر ستوده انتخاب کرده است؟ در یکی از سفرهایم با او به کوهستان شروین در سوادکوه، ستوده طبق معمول از مردم درباره موضوعات مختلف سوال می‌کرد و در این بین یک جوان دهاتی آمد جلو و با حالت عصبانی گفت: شما چه کاره‌اید؟ گفتیم: ما آمده‌ایم اینجا چند روزی هم در سفر خواهیم بود. گفت: اینطور که شما سوال می‌کنید، شما «گنجه وج» اید و این آقا (ستوده) رئیس شماست!

یک دهاتی کوهستانی به درستی ستوده را «گنجه وج» نامید

وی با بیان اینکه «گنجه وج» در لغت به معنی کسی است که دنبال گنج می‌رود و می‌خواهد محل آن را شناسایی کند، ادامه داد: به نظر من این اسم بسیار برازنده‌ای برای منوچهر ستوده است. واقعاً او یک «گنجه وج» است چون این گنجینه تاریخی و فرهنگی و جغرافیایی ایران را به ما نشان داده است.

مهران از دوستان منوچهر ستوده نیز در این برنامه از او به عنوان مردی آزاده و صریح‌اللهجه و رک گو و بدون نقاب یاد کرد و گفت: خیلی‌ها هستند که من با گذشت سال‌ها از دوستی‌ام با آنها، هنوز نشناخته‌ام اما منوچهر ستوده را در اولین ملاقات شناختم چرا که او فقط خودش است و هیچ نقاب دیگری ندارد.

همچنین در این برنامه سلیم نیساری و روشنی زعفرانلو نیز در وصف منوچهر ستوده سخن گفتند.

ستوده: ما تیشه به دست گرفته‌ایم و ریشه خودمان را داریم می‌زنیم

در پایان این برنامه منوچهر ستوده، خود نیز در سخنانی گفت: در سال 1322 در میان دروس ادبیات فارسی دوره دکتری، درسی به نام ادبیات تطبیقی داشتیم که هفته‌ای دو جلسه با معلمی به نام فاطمه سیاح برپا می‌شد. او پس از اتمام این دوره، تمام مطالبش را در این جمله خلاصه کرد که ادبیات ایران مانند کوه دماوند است و ادبایت سایر نقاط جهان چون تپه‌های اطراف آن پس حفاظت و نگاهداری از این حجم ادبی کوه مانند با ماست.

وی با اشاره به مانع‌تراشی‌ها برای معرفی فرهنگ ایرانی در جهان با ساخت اسناد جعلی و سخنان نادرست توسط برخی کشورها، در عین حال تاکید کرد: خود ما هم تیشه به دست گرفته‌ایم و ریشه خودمان را داریم می‌زنیم.

وی در این زمینه به تغییر برخی واژه‌ها توسط فرهنگستان زبان و ادب فارسی اشاره کرد و افزود: ما اجازه نداریم بی‌علت و سبب، این تغییرات را ایجاد کنیم. بر ماست که چشم و گوشمان را باز کنیم و از این مهلکه‌ها کناره‌گیری کنیم.

ستوده در پایان این مراسم شمع‌های کیک تولد 100 سالگی خود را فوت کرد.