به گزارش خبرنگار مهر، این پرسش مطرح است که آیا می توان برای بحث و گفتگو و مناظره ضوابطی اخلاقی را متصور دانست که جنبه عام و جهانشمول داشته باشد. به عبارت دیگر آیا بحث و گفتگو باید از یک چارچوب و نظام اخلاقی پیروی کند.
اگر چنین اخلاقی متصور باشد تا چه میزان این اخلاق برآمده از فرهنگی است که افراد در آن زندگی می‌کنند و در آن به بحث و گفتگو مشغول هستند.
پروفسور آلن وود عضو آکادمی هنر و علوم آمریکا و استاد فلسفه دانشگاه استنفورد در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص ضوابط مناظره و بحث و گفتگو گفت: برای بحث و گفتگو و مناظره که از مصادیق بحث و گفتگو است اصولی متصور است و طرفین مناظره هم ملزم به تبعیت از آن اصول هستند.
وی افزود: این اصول به گونه ای است که می توان صحبت از اخلاق مناظره کرد. این اصول تا حدی جهانشمول هستند و البته می توان بر اساس عرف یک جامعه و فرهنگ حاکم بر آن نیز اصولی را برشمرد.
مؤلف "الهیات عقلانی کانت" یادآور شد: ولی اصول مبتنی بر فرهنگ جامعه خاص نباید به گونه ای موسع و بی حد و مرز تعریف شود تا اصول جهانشمول را محدود کند.
وی تصریح کرد: برای نمونه آزادی بحث و قدرت استدلال اصولی هستند که باید در یک مناظره مورد توجه قرار گیرند. نمی توان این اصل را محدود به عوامل فرهنگی و عرفی یک جامعه کرد.
استاد ممتاز دانشگاه استنفورد تأکید کرد: اگر چنین امری رخ دهد خود اصل مناظره زیر سؤال می رود و به این بهانه هر شخصی اصول و ضوابط خود را معتبر و اصیل می داند. چنین تلقی و برداشتی از یک مناظره با روح حاکم بر مناظره که مبتنی بر قدرت استدلال برتر و آزادی عجین است در تضاد است.
وی در ادامه تصریح کرد: غیر از قدرت استدلال و آزادی که به عنوان اصول اخلاقی مناظره مطرح هستند داشتن استقلال و آزادگی فکری در یک مناظره حائز اهمیت است. یعنی خود شخص وقتی می خواهد از اصول و مبانی فکری خود دفاع کند باید بر اساس پارامتر استدلال و منطق این کار را صورت دهد.
"وود" افزود: به هر میزان که شخص وابستگی به کانونهای قدرت و ثروت داشته باشد به همان اندازه خود را سانسور خواهد کرد و به جای توجه به قدرت استدلال به منافع گروههای وابسته توجه خواهد کرد.
استاد دانشگاه استنفورد در پایان یادآور شد: البته می توان منافع گروههای وابسته را در صورتی که منطقی و مستدل باشند را نیز پیش برد ولی اگر قدرت استدلال برتری مشاهده شد نباید در مقابل آن جبهه گیری کرد و باید با رعایت انصاف به آن توجه کرد و آنرا مورد مطالعه قرار داد.
آلن وود استاد فلسفه در دانشگاه استنفورد است. او در دانشگاه‌هایی چون کرنل، آکسفورد، میشیگان و ییل تدریس کرده است. از وود کتابها و مقالات زیادی در حوزه فلسفه و اخلاق به چاپ رسیده است. "دین اخلاقی کانت"، "الهیات عقلانی کانت"، "کارل مارکس"، "اندیشه اخلاق هگل" و "اندیشه اخلاقی کانت" از جمله آثار او به شمار می‌روند. "وود" از کانت شناسان برجسته معاصر است و کتابها و آرای او در مورد کانت حائز اهمیت فراوانی است. از آلن وود آثاری چون کارل مارکس به زبان فارسی ترجمه و منتشر شده است.
نظر شما