اولین درخواست سازندگان از وزیر نفت/ قرارداد خرید دکل‌های چینی را لغو کنید

به گزارش خبرنگار مهر، پس از افزایش تحریم‌های خصمانه غرب علیه صنعت نفت و گاز ایران، هر چقدر شرایط برای واردات تجهیزات و کالاهای با استاندارد و کیفیت بالا از شرکت‌های سازنده اروپایی و آسیایی مشکل و حتی غیرممکن شده است اما درب‌های سازندگان چینی بر روی طرح‌ها و پروژه‌های صنعت نفت گشاده‌تر شده است.

بر این اساس از حدود دو سال گذشته شاهد ورود گسترده تجهیزات، کالاها و اخیرا دکل‌های حفاری فاقد استاندارد و با کیفیت‌های پائین به صنعت نفت بوده که برخی از این تجهیزات برای استفاده از در طرح‌های پالایشگاهی نفت و گاز حتی اجازه ورود به سایت را هم به دلیل کیفیت پائین پیدا نکرده‌اند.

بیژن زنگنه وزیر نفت هم در جمع سازندگان مهمترین پیش شرط خرید کالا و تجهیزات در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی تنها بالا بودن استانداردها اعلام کرد و یادآور شد: اگر بخواهیم سازنده و سپس صادرکننده کالا و تجهیزات باشیم باید با بالاترین استاندارد به دنبال ساخت داخل برویم و قیمت تمام شده در اولویت بعدی قرار دارد.

با این وجود از یکسال گذشته تاکنون و پس از لغو قرارداد ساخت 14 دستگاه دکل حفاری خشکی بین وزارت نفت و کنسرسیومی متشکل از سازندگان داخلی، در ماه‌های اخیر شاهد امضای یکی از بزرگترین قراردادهای ساخت دکل با سازندگان چینی هستیم.

شرکت حفاری شمال با استفاده از تسهیلات منابع صندوق توسعه ملی و درآمدهای ذخیره نفتی در این صندوق مجوزی از وزارت نفت به منظور امضای قرارداد 14 دستگاه دکل حفاری با سازندگان چینی به ارزش تقریبی 800 میلیون تا یک میلیارد دلار امضا کرده است.

از این رو مطابق با اظهارات هدایت الله خادمی با نشریه رسمی وزارت نفت با قرارداد حفاری شمال و چینی‌ها قرار است پیش پرداخت خرید این 14 دستگاه دکل حفاری خشکی و دریایی به‌طور کامل از محل صندوق توسعه ملی و درآمدهای نفتی ذخیره شده در این صندوق تامین شود.

اکبر ترکان مشاور ارشد رئیس‌جمهور هم اخیرا در واکنش به واردات گسترده دکل‌های حفاری از چین با تاکید بر اینکه ساخت دکل حفاری در داخل کشور حتی در شرایط غیرتحریم هم از نان شب واجب تر است، نسبت به برخی از فعالیت‌های دلالی و واسطه‌گری برای خرید دکل چینی هشدار داده است و یادآور می‌شود: اگر نظارت و هوشیاری کافی نباشد علاوه بر افزایش فعالیت‌های دلالی و سودآوری‌های کاذب، تجهیزات درچه چندم و غیراستاندارد هم وارد نفت می‌شود.

با این وجود مسعود میرکاظمی رئیس کمیسیون انرژی مجلس به نظر می‌رسد تنها حامی واردات دکل‌های حفاری از چین بوده زیرا در گفتگو با سایت مجلس، تاکید کرده است: در شرایط کنونی واردات دکل‌های حفاری از چین دارای صرفه اقتصادی است.

از سوی دیگر برخی از سازندگان و صنعتگران ایرانی با توجه به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های ایجاد شده در داخل کشور خواستار بازنگری وزیر جدید نفت در برخی از قراردادهای خرید دکل‌های حفاری از چین و حتی لغو برخی از قراردادهای غیراقتصادی شده‌اند.

نصف ظرفیت سازندگان نفتی خالی ماند

رضا پدیدار در گفتگو با مهر در واکنش به واردات گسترده کالا و تجهیزات چینی به صنایع نفت و گاز ایران، گفت: هم اکنون 10 گروه تخصصی در قالب کنسرسیوم محمصول محور ایجاد شده اند ضمن آنکه تمامی سازندگان داخلی رتبه بندی و نظر فنی ارزیابی شده‌اند.

رئیس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت با اعلام اینکه با مجموعه اقدامات انجام شده حدود 70 درصد انواع نیازهای داخلی صنعت نفت توسط سازندگان و صنعتگران ایرانی قابل تامین است، تصریح کرد: اما در چند سال گذشته تاکنون تنها کمتر از نصف این ظرفیت برای اجرای طرح‌های نفت و گازی مورد استفاده قرار گرفته است.

این مقام مسئول با بیان اینکه کارفرمایان و پیمانکاران صنعت نفت برای اجرای طرح‌ها ابتدا سراغ سازندگان خارجی می‌روند، اظهار داشت: پس از آنکه سازندگان خارجی دست رد به پیشنهاد نفتی‌ها می‌زنند، در این صورت کارفرمایان و پیمانکاران سراغ سازندگان ایرانی را می‌گیرند.

وی با تاکید بر اینکه در شرایط فعلی و با توجه به حضور چند روزه وزیر نفت برای تجذیه و تحلیل به وی وقت داده‌ایم، بیان کرد: اما در بلندمدت انتظار داریم که وزیر نفت انتظارات و خواسته‌های منطقی سازندگان و صنعتگران داخلی را اجابت کند.

پدیدار از اخذ تضامین سنگین و عدم پرداخت پیش پرداخت به عنوان دو چالش اساسی برای توسعه ساخت داخلی در ایران یاد کرد و افزود: با این وجود منابع مالی حاصل از فروش نفت به راحتی به عنوان پیش پرداخت در اختیار سازندگان چینی قرار می گیرد.

رئیس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت با یادآوری اینکه بزرگترین ضربه‌ای که در چند سال اخیر به صنعت نفت وارد شده واردات گسترده کالاهای درجه دوم و حتی سوم به طرح‌ها است، تبیین کرد: از این رو از پیشنهاد وزیر جدید نفت مبنی بر اعمال نظام تعرفه‌ای برای مدیریت واردات کالاهای چینی استقبال می‌کنیم.

تهاتر پول نفت با دکل‌های چینی

پدیدار در ادامه در خصوص دلایل واردات گسترده دکل‌های حفاری از چین و تعلیق قرارداد ساخت دکل‌های حفاری توسط سازندگان داخلی، گفت: اخیرا قرارداد ساخت دکل‌های حفاری توسط سازندگان ایرانی از 14 به 4 دستگاه کاهش یافته و با این وجود هنوز پیش پرداخت حدود 15 میلیون دلاری این قرارداد هم پرداخت نشده است.

این مقام مسئول با بیان اینکه سازندگان ایرانی خواستار دریافت این پیش پرداخت برای آغاز ساخت دکل‌های حفاری ایرانی هستند، خاطرنشان کرد: انتظار می‌رود همان طور که پیش پرداخت قراردادهای خرید دکل‌های چینی با تسریع و شتاب مثال زدنی پرداخت می‌شود مجموعه صنعت نفت حمایتی هم از سازندگان ایرانی داشته باشد.

رئیس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت با بیان اینکه یکی از دلایل افزایش واردات دکل حفاری از چین، تهاتر درآمدهای حاصل فروش نفت با کالا و دکل حفاری است، تاکید کرد: با این وجود واردات کالا نباید منجر به ورشکستگی سازندگان و صنعتگران ایرانی شود.