معدن کاوان این بار تن آهوان را در بهترین زیستگاهشان می لرزانند

به گزارش خبرنگار مهر، این معدن در سال 1354 احداث شد اما به دلیل حساسیت منطقه  از سال 1362 به بعد بر اساس توافق سازمان محیط زیست با وزارت صنایع و معادن به دلیل قرارگرفتن معدن درناحیه امن پناهگاه حیات وحش موته در اصفهان هرگونه بهره برداری از آن متوقف شد.

طی 30 سال گذشته بارها مکاتباتی میان این دو دستگاه مبنی بر اجازه بهره برداری از این معدن انجام شده که از آنجایی که پناهگاه حیات وحش موته در حال حاضر بهترین زیستگاه آهو و بسیاری دیگر گونه های جانوری مانند کل و بز و قوچ و میش است همواره با مخالفت شدید سازمان محیط زیست مواجه شده است .

اما چندی پیش در حالیکه بیش  از 2 ماه از تشکیل جلسه کارگروه توسعه بخش معدن و ارائه مجوز برای عملیات معدن کاوی در بخش های وسیعی از مناطق چهار گانه سازمان محیط زیست نمی گذرد مالک این معدن که از بخش خصوصی است با طرح شکایتی در دیوان عدالت اداری موفقبه  کسب رای مثبت این دستگاه و درنتیجه اخذ مجوز معدن کاوی در در این منطقه شده است.

رییس اداره محیط زیست گلپایگان در این باره می گوید:  حدود یک پنجم از معدن سنگ تراورتن واگذار شده در محدوده ناحیه امن پناهگاه حیات وحش موته واقع شده که محل تجمع وحوش و گونه های گیاهی است.

آنطور که مرتضی جمشیدیان توضیح می دهد: کل مساحت منطقه ای که معدن در ان واقع شده  4 هکتار است که تنها 1.2 هکتار آن تحت مالکیت فرد شاکی است و سند مالکیت  و آن هم مزرعه ای است که معدن سنگ مذکور در محدوده آن واقع نشده و امکان بهره برداری از معدن در این محدوده وجود ندارد بنابراین رای دیوان عدالت مبنی بر مالکیت این فرد بر معدن سنگ درست نیست اما با این حال دفاعیات سازمان محیط زیست در این باره پذیرفته نشده و دادگاه نسبت به مالکیت صاحب معدن رای مثبت داده است.

او به حضور حداکثری جمعیت حیات وحش و به ویژه آهو در این منطقه اشاره می کند:  تامین آب شرب مورد نیاز وحوش منطقه در محدوده این معدن قرار گرفته لذاا با بهره برداری از این معدن جمعیت 12 هزار راسی گونه هایی مانند آهو قوچو میش و کل وبز برای پیدا کردن نیاز آبی خود با بحران مواجه می شوند.

جمشیدیان از آغاز فعالیت این معدن از هفته گذشته و سرگردانی حیات وحش منطقه برای تآمین اب شرب خبر می دهد : در همین یک هفته چندین بار شاهد گدار حیات وحش به سمت معدن متروکه در پی یافتن آب و خروج آنها از محدوده پناهگاه حیات وحش بوده ایم.

در حالیکه او از بی نتیجه بودن پیگیری های اداره محیط زیست گلپایگان از طریق نامه نگاری به معاونت محیط طبیعی و دفتر زیستگاه های  سازمان محیط زیست گلایه کرده و خواستار کمک رسانه ها برای حفظ یکی از بهترین زیستگاههای آهو می شود که معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست در پاسخ به پیگیری خبرنگار مهر در این خصوص اظهار بی اطلاعی می کند.

مدیر دیده بان حیات وحش و محیط زیست ایران نیز دراین باره  به مهر می گوید: فعالیت معدنی در داخل پناهگاه حیات وحش موته به خصوص در زون امن این منطقه، باعث آسیب جدی به حیات وحش منطقه به خصوص گونه حساس و آسیب پذیر آهو می شود و به دلیل کاهش امنیت، منجر به پراکنده شدن آهوان در سایر قسمت ها و حاشیه پناهگاه و روستا های اطراف می شود.

به گفته کیوان هوشمند، به دلیل کمبود نیرو و امکانات حفاظتی جهت کنترل مناطق آزاد، اغلب حیات وحش در این مناطق با مشکلاتی همچون شکار غیرمجاز، زنده گیری و تلف شدن توسط سگ های گله مواجه می شوند و از انجایی که تنها 22 محیط بان حفاظت از این پناهگاه را به عهده دارند امکانات حفاظتی در اختیار آنها بسیار محدود است بنابراین امکان نظارت آنها بر خارج از این محدوده غیر ممکن است.

او همچنین به وجود جاده های دسترسی متعدد در داخل و حاشیه پناهگاه حیات وحش موته از جمله جاده اصفهان - تهران، جاده دلیجان - گلپایگان، اشاره می کند: برهم خوردن امنیت و پراکنده شدن آهوان موجب تلف شدن آنها در اثر برخورد با خودروهای عبوری نیز خواهد شد.

این در حالیست که بر اساس قانون در هر یک از مناطق حفاظت شده و پناهگاه های حیات وحش به منظور حفظ و احیاء وضعیت طبیعی این مناطق، ۲۰ درصد (یک پنجم) از کل مساحت منطقه توسط سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان محدوده امن تعیین و اعلام می شود. به طوریکه در محدوده امن، ورود و چرای دام اهلی، ورود اشخاص، هرگونه فعالیت های انسانی و ایجاد هرگونه تاسیسات بدون اخذ مجوز قبلی از سازمان محیط زیست ممنوع است.

علی خانی کارشناس حیات وحش نیز با بیان اینکه در حال حاضر پناهگاه حیات وحش موته بهترین زیستگاه و مأمن گونه ارزشمند آهو در کشور است به خبرنگار مهر می گوید : همانطور که بار ها از سوی مسئولان و کارشناسان مطرح شده مهمترین عامل انقراض گونه ها تخریب زیستگاهها است و یکی از مهمترین عواملی که منجر به تخریب و تخلیه زیستگاه از گون ها یجانوری می شود فعالیت های معدنی است.

او به آلودگی صوتی و ناامنی که در اثر تردد بیش از حد انسانها و وسایل نقلیه در این منطقه ایجاد می شود اشاره می کند: گذشته از این احساس نا امنی که برای حیات وحش ایجاد می شود بسیاری از شکارچیان غیر مجاز از چنین فرصتهایی استفاده کرده و در قالب رانندگان وسایل نقلیه و یا کارگران معدن  وارد منطقه شده و به راحتی حیات وحش این منطقه را تهدید خواهند کرد.

به اعتقاد خانی، دادن چنین حکم ها و ارایی نتیجه زحمت سالها مسئولان و کارشناسانو محیط بانان یک منطقه را برای احیای نسل گونه های ارزشمندی مانند آهو را به باد می دهد. 

پناهگاه حیات وحش موته با وسعت ۲۰۴هزار و 350  هکتار در شمال استان اصفهان، شمال غربی میمه و جنوب غربی شهرستان دلیجان قرار دارد که  یکی از مهمترین عرصه های طبیعی و بهترین زیستگاه گونه ارزشمند آهو در کشور به شمار می رود و بیشترین جمعیت آهو نسبت به سایر مناطق را در خود جای داده است به گونه ای که در حال حاضر بیش از 4 هزار راس آهو در این منطقه حضور دارد. 

لذا به نظر می رسد با توجه به اینکه از یک سو دیگر حتی مناطق حفاظت شده سازمان محیط زیست هم در سایه مصوبات جدید از فعالیت معدن کاوان در امان نیستند و از سوی دیگر در این منطقه معادن متروکه دیگری مانند معدن سنگ طلا، معدن آتش کوه و معادن جاجرمی، و گدار سرخ وجود دارند که مالکین خصوصی آنها  همواره مترصد فرصت هستند تا از بی خبری و نا آگاهی مسئولان ارشد سازمان محیط زیست برای رسیدن به منافع شخصی از لابی گری  استفاده کرده و توافقات و قوانین را دور بزنند  لازم است باز هم فعالان و دوستداران محیط زیست با پیگیری مجدانه خود به یاری یکی دیگر از مناطق با ارزش محیط زیست بشتابند و نسل آهوان را از تهدیدی تازه نجات دهند.