به گزارش خبرنگار مهر، شماره 89 مجله «اطلاعات حکمت و معرفت» که هر بار بنام «دفتر ماه» با عنوانی، موضوع محوری هر شماره را تعیین می‌کند، این‌بار به ادامه بررسی و واکاوی «فلسفه روانشناسی» و تبیین آن پرداخته و با عنوان فلسفه روانشناسی 2 انتشار یافته است.
منیره پنج‌تنی در «سخن دبیر دفتر ماه»، با مروری مختصر بر محتوای شماره گذشته بر چند نکته برآمده از مقالات قبل تأکید کرده است، از جمله: «عمده‌ترین مباحث درباره شناخت روان (روح یا نفس) ریشه در یونان باستان و فلسفه افلاطون و ارسطو و حتی پیش از آن دارد. در گذشته تنها دانشی که به شناخت ماهیت و طبیعت انسان و شناسایی روان و آثار آن مانند حافظه، تخیل و اراده می پرداخت فلسفه بود و در واقع روانشناسی یکی از زیر مجموعه‌های فلسفه به‌شمار می‌رفت.»
وی در ادامه اضافه می‌کند که با این وجود این وضعیت تغییر می‌کند و در نیمه دوم قرن نوزدهم روانشناسی و فلسفه از یکدیگر جدا می‌شوند و در پی آن روان‌شناسان هم استقلال خود را از فلسفه اعلام می‌کنند. که البته همواره رابطه پر‌ماجرا میان فلسفه و روانشناسی ضرورتی بر بازتعریف و واکاوی تعامل این دو رشته به‌جا می‌گذارد که نهایتا این تعامل و رابطه میان این دو رشته، به شکل‌گیری شاخه‌ای از فلسفه می‌انجامد که در دو شماره اخیر این مجله، به آن پرداخته شده است: فلسفه روانشناسی.
پس از نگاه کلی به مطالب شماره پیشین مجله، منیره پنج‌تنی به معرفی مقالات و نوشته‌هایی پرداخته که در همین شماره از ماهنامه به رشته تحریر درآمده است.
در بخش دفتر ماه به این موضوعات پرداخته شده است: فلسفه منبع الهام برای روانشناسی(که گفتگویی است از منیره پنج‌تنی و محمدجواد زارعان مترجم کتاب «روانشناسی فلسفی و نقد آن» که شامل دو بخش است، در بخش اول به «فلسفه، روانشناسی و فلسفه روانشناسی» پرداخته می‌شود و در بخش دوم بررسی و معرفی کتاب مذکور که به قلم ماریو بونژه و روبن آردیلا نگاشته شده است.)، بنیادهای تجربه‌گرایانه روانشناسی جدید(مقاله‌ای از ریموند مارتین با ترجمه رضا کورنگ بهشتی که از این مقاله می‌توان دریافت فیلسوفان تجربه‌گرا، چگونه با رویکرد تجربی‌شان متأثر از علم سکولار جدید، توانستند گونه‌ای «علم طبیعت انسان» را بسط دهند.)
همچنین درآمدی بر فلسفه علم روانشناسی(مقاله ای از سید مجتبی عقیلی کردمحله، وی تلاش کرده است تا نشان دهد که می توان با نگاهی فلسفی به تغییرات مفهومی روانشناسی روی آورد.)، دیالکتیک و واپس‌زنی(به قلم علی پیمان(زارعی) نویسنده مقاله با جستاری در نسبت فلسفه، روانکاوی و واسازی کوشیده است این رابطه را با توجه به دو مفهوم «رفع» و «واپس زنی» تبیین کند.)، محل تلاقی روانشناسی و علوم اعصاب (مقاله‌ای از والری گری هاردکاسل به ترجمه حسین عزتی، که در این مقاله اعتقاد بر این است که اگرچه در ظاهر، روانشناسی و علوم اعصاب دو قلمرو علمی مجزا هستند، اما زیرشاخه هایی در هر یک وجود دارد که به نظر محل تلاقی میان روانشناسی و علوم اعصاب هستند.) از دیگر موضوعات بخش دفتر ماه است.
آنارشی روان‌درمانی(مقاله‌ای از اوکانر با ترجمه مهرداد پارسا، اوکانر در آن از حضور دیگری در روانکاوی سخن می‌گوید که با به رسمیت شناختن «دیگری» هستی به هر فردیتی وارد می‌شود و با وجود تکثر و تنوع، هر فردیتی درک می‌شود.)، بت‌واره(فتیش) در نظریه و تاریخ سینما(که به عنوان آخرین مقاله از بخش دفتر ماه به چاپ رسیده‌است، مقاله‌ای‌ست به قلم مارک ورنت و با ترجمه میثم پارسا که خوانشی تاریخی/تحلیلی در حوزه روانکاوی و نظریه سینما است.
در بخش ادب و هنر شماره 89 «اطلاعات حکمت و معرفت» با دو مقاله روبه‌رو هستیم: «هیدجی حکیم مهمان‌نواز» از یدالله قائم‌پناه و بخش اول از «تعلیم و تربیت از دیدگاه سعدی» به قلم حمید یزدان‌پرست.
در بخش اندیشه و نظر نوشته‌ای از جولیا درایور را با ترجمه انشاءالله رحمتی درباره «روانشناسی اخلاق» می‌خوانیم. در ادامه مقاله‌ای از والتر ترنس‌استیس که ترجمه‌ای از عزیزالله افشار کرمانی است با عنوان «عرفان و منطق». سومین مقاله در این بخش «گفتمان شریعت و حکمت» نام دارد، که به قلم محمد عابد‌الجابری با ترجمه‌ای از مجتبی رحمتی. در نهایت در این بخش مقاله‌ای با عنوان «ژوستین شهید» به قلم اریک آزبرن و ترجمه جمشید جلالی‌شیجانی به مخاطبان ارائه شده‌است.
دو بخش پایانی مجله مطابق معمول به کتاب و گزارش اختصاص دارد شامل: «ارزشها و تمایزات مکتب تهران» از سید مسعود رضوی، «روان شناسی فلسفی» گفتگوی منیره پنج‌تنی با یاسر پوراسماعیل و «معرفی کتاب خارجی» از کیان رضوی و در نهایت بخش گزارش با خبرهایی از سمینار تابستانه فلسفه اخلاق دانشگاه آکسفورد تا متنی با عنوان «معمار عرصه نشر» و خبر درگذشت محمد زهرایی.
نظر شما