سازمان میراث ثبت پرونده موسیقی اقوام ایرانی در یونسکو را از بلاتکلیفی درآورد

بهروز وجدانی در گفتگو با خبرنگار مهر با ابراز خرسندی از ثبت‌ نام عبدالقادر مراغه‌ای در فهرست مشاهیر یونسکو خاطرنشان کرد: یکی از مهم‌ترین کارهایی که باید بعد از ثبت مشاهیر موسیقی کشورمان انجام داد توجه به ادامه این راه است و اینکه قدم و نتیجه بعد از ثبت چه خواهد بود؟ آیا ما فقط دنبال این هستیم که آثار فرهنگی و تاریخی کشورمان را در فهرست جهانی سازمان‌های رنگارنگ ثبت کنیم و بعد آنها را به حال خود رها کرده و به آنها نگاه موزه ای داشته باشیم؟

این پژوهشگر صاحب‌نام موسیقی ادامه داد: درست است که چنین اقداماتی از اقدام نکردن صرف بهتر است و لاقل می تواند در منسجم کردن میراث معنوی موسیقی کشورمان کمک خوبی کند اما به نظر من قدم اصلی در این راه باید بر این پایه استوار باشد که برای تکثیر بزرگانی چون عبدالقادر مراغه ای چه کرده ایم ؟ آیا با این اقدامات گام مثبتی در جهت اعتلای موسیقی ایرانی و معرفی بزرگان این عرصه فکر کرده ایم یا فقط به درج این نام ها در سازمان های بین المللی دلخوش کرده ایم و بس؟

وجدانی گفت: تاکنون کارهای بسیار زیادی برای ثبت آثار موسیقایی کشورمان در فهرست میراث معنوی کنوانسیون 2003 یونسکو انجام گرفته اما کارهای انجام نشده ای هم وجود دارد که متاسفانه بسیاری از دوستان ما در مدیریت قبلی سازمان میراث فرهنگی یا از آن کوتاهی کرده اند یا در مقابل فعالیتهایی که انجام شده به ما خندیدند. این در حالی است که من و بسیاری از افرادی که دستی بر پژوهش در موسیقی دارند از مصاحبه ها و انتقادات من ناراحت شدند و من باید بگویم که تمام این انتقادات برای دلسوزی است و اگر دلسوزی ثمری برای آقایان ندارد مشکل از خودشان است چراکه من موظف به پاسداری و صیانت از میراث هنری بزرگان هنر این مملکت هستم.

این پژوهشگر با اشاره به اقداماتی که از سوی تعدادی از پژوهشگران موسیقی برای ثبت میراث معنوی آثار موسیقایی کشورمان در سازمان میراث فرهنگی و سازمان های بین المللی انجام گرفته است، خاطرنشان کرد: یکی از تعهداتی که در سازمان میراث فرهنگی باید انجام گیرد تلاش برای ثبت آثار هنری کشورمان توسط مدیران است که با وجود تمام تلاش های انجام گرفته هنوز اقدامات انجام نشده فراوانی وجود دارد که دوستان مدیر در دوره جدید باید به آن توجه کنند.

وجدانی تصریح کرد: کنوانسیون 2003 یونسکو که  برای حفظ و ثبت میراث معنوی تشکیل شده یکی از مهم ترین موسسات بین المللی در حوزه میراث فرهنگی است که کشورمان خوشبختانه بعد از مدت کوتاهی از تاسیس این نهاد عضو آن شد. اما باید به این نکته هم واقف باشیم که اگر خواهان استمرار عضویت در این بخش هستیم باید تمام مواد قانونی این کنوانسیون را مانند قوانین ملی خود رعایت کنیم. بنابراین من موظف هستم که در راستانی حفاظت از آثار معنوی حوزه موسیقی کارهایی را انجام دهم و کاری هم به بی توجهی مسوولان ندارم اما همچنان منتظر دعوت آقای نجفی می مانم تا در تکمیل پروژه پرونده موسیقی اقوام کارهایی را انجام دهم چون حرف های ناگفته های زیادی در این زمینه دارم.

گردآورنده پرونده موسیقی اقوام ایرانی در ادامه صحبتهای خود گفت: نمایندگان سازمان میراث فرهنگی که در ششمین اجلاس یونسکو حضور داشته‌اند نتوانسته‌اند آن‌گونه که در قد و قواره میراث معنوی کشورمان است از این پرونده دفاع کنند و اصلا به دنبال ثبت این‌گونه از موسیقی نبوده‌اند و نیستند. البته بگذریم از این‌که هنوز تکلیف موسیقی و کلیت آن در این سرزمین روشن نیست و این یکی از معضلاتی است که باید هرچه زودتر مرتفع شود. این در حالی است که هنوز سازمان میراث فرهنگی به اهمیت موسیقی اقوام پی نبرده و نمی‌داند که موسیقی، تاریخ و فرهنگ و آداب و رسوم از سرزمین ایران را بازگو می‌کند؛ تاریخ و فرهنگی که باید ثبت و ضبط شود.

این پژوهشگر پیشکسوت موسیقی نواحی در پایان عنوان کرد: در جامعه‌ای چون ایران که در حال گذار از سنت به مدرنیته است، ضرورت ثبت و نگهداری خرده‌فرهنگ‌ها، مشهودتر است. این در حالی است که فرهنگ سنتی ما با همه ارزش‌هایش در حال نابودی است و نفس‌های آخر را می‌کشد. پرونده ای که ما پیگیر آن بودیم بدون اشکال و براساس ضوابط و قواعد یونسکو بود اما اینکه چرا موسیقی اقوام ایرانی به ثبت نرسید، سوالی است که مسئولان سازمان میراث فرهنگی باید به آن پاسخ دهند و من منتظرم به آقای نجفی و همکارانشان در دوره جدید مدیریت سازمان میراث فرهنگی به آنها پاسخ بدهم.