جنس ادبیات شهریار ادبیات معجزه و قرآن است

به گزارش خبرنگار مهر، مراسم گرامیداشت روز ملی شعر و ادب فارسی و بزرگداشت استاد محمد حسین شهریار و رونمایی از کتاب «سلام بر حیدربابا» شب گذشته دوشنبه 25 شهریور در تالار سوره حوزه هنری برگزار شد.

در ابتدای این مراسم محسن مومنی شریف رئیس حوزه هنری در سخنانی با اشاره به سالروز درگذشت محمدحسین شهریار و نامگذاری آن به نام روز شعر و ادب فارسی گفت: این انتخاب نشانه خوش سلیقگی آنهایی است که این نامگذاری را انجام دادند. اگر قرار بود نام فردی را بر روز شعر و ادب معاصر بگذاریم، هیچ فردی بهتر از شهریار مناسب این انتصاب نبود چرا که هرطور حساب کنیم او شاعر ملی ما است؛ هم قدرت ادبی و هم حضور اجتماعی او چیزی است که منحصراً در او جمع شده و از وی چنین فردی را ساخته است.

مومنی ادامه داد: شهریار در میان خواص و عوام مخاطبان زیادی دارد. من فکر نمی‌کنم هیچ شاعری مثل او در میان مردم اشعارش جاری و ساری باشد. او به دو زبان بزرگ و پرمخاطب تسلط داشته و شعر سروده است. جدای از این شهریار همیشه با مردم بوده و از نخستین کسانی بود که به انقلاب این مردم در سال 57 ایمان آورد. با شادی آنها شاد شد و با حزن آنها اندوهناک. برای فتح رزمندگان فتحنامه سرود و  زمانی که تابوت‌هایشان در میان مردم تشییع می‌شد در رثای آنها شعر گفت.

رئیس حوزه هنری ادامه داد: شهریار به امام راحل(ره) عشق می‌ورزید. زمانی که به او در بیمارستان گفتند بهترین شعرچیست، گفت: شعار خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی(ره) را نگهدار بهترین شعری است که شنیده‌ام چون شاعرش همه مردم ایران هستند. در کنار این شهریار به مقام معظم رهبری ارادت داشت و آن را پنهان هم نمی‌کرد؛ برخلاف عده‌ای که امروز ارادتمند ایشان هستند اما مصلحت نمی‌دانند که آن را عیان کنند.

وی در ادامه با اشاره به این که برخی از اشعار شهریار از مرزهای ایران نیز فراتر رفته است گفت: مرحوم شاهرخی می‌گفت اوایل دهه 60 برخی از جوانان تندرو به منزل شهریار ریخته و به او اهانتی کردند. وی (شاهرخی) به همراه برخی از دوستان دیگر برای دلجویی به تبریز و منزل او رفتند. شهریار پس از پذیرایی از آنها گفته بود حس بدی دارم که اگر نگویم ناراحتم می‌کنم. اینکه به منزل من حمله کردند و جسارتی شد برایم دردناک نیست اما اینکه شما در تهران فکر کرده‌اید با این حرکت من دیگر از انقلاب جدا می‌شوم و از آن زاویه می‌گیرم برایم توهین آمیز و دردناک است.

در ادامه مراسم علیرضا قزوه مدیر دفتر آفرینش‌های ادبی حوزه هنری نیز در سخنانی اظهار داشت: شهریار شاعری از جنس نور و روشنایی بود که انقلاب اسلامی در او چنان تاثیری گذاشت که زیباترین شعر را شعار مردم این انقلاب نامید. آن هم در روزگاری که ما را متهم می‌کردند که شعر شعاری زیاد می‌گوییم در حالی که به قول آقای شفیعی کدکنی شعر ناب چیزی جز شعار نیست. شاید در روزهای قبل از انقلاب شعر ناب چیز دیگری بود اما پس از انقلاب ناب ترین شعر آنی شد که از باور مردم برخاسته بود و بر روی پرچم‌های آنها نوشته شد.

قزوه ادامه داد: شهریار در تمام طول عمر رنگ عوض نکرد اما دلش تغییر کرد. او واهمه نداشت تا در دیوان اشعارش شعرهایی را که در زمان رضاشاه و برای مناسبت افتتاح راه آهن سروده بود وجود داشته باشد همیشه می‌گفت این شعرها باید باشد تا همه بدانند من چه بودم و چه شدم و برای همین است که می گویم او برای شعرش و شعرش برای او آیینه‌گی کرد.

وی افزود: شهریار بسیار تحت تاثیر حافظ و سعدی بود به ویژه سعدی را با تمام وجودش لمس کرده بود و غزل‌هایی را که در استقبال از اشعار  سعدی و حافظ سروده بود نه تنها در مواردی از اشعار آن دو شاعر چیزی کم نداشت بلکه او را گاهی به پله آخر شعر و ادب فارسی نیز نزدیک می کرد تا جایی که من معتقدم اگر سعدی و حافظ زنده بودند و این اشعار را می‌دیدند آنها را  به اشعار خودشان اضافه می‌کردند.

این شاعر افزود: جنس ادبیات شهریار ادبیات معجزه و قرآن است. این ادبیات در مقابل ادبیات غرب که جنسش جادو است قرار می گیرد. سحر کلام شهریار سحر معجزه و الهام قرآن بود و این رمز موفقیت تمام چهره های بزرگ شعر فارسی است.

قزوه در پایان گفت: او در شعر فارسی مقام بابایی دارد؛ مقامی که خیلی‌ها به دنبالش بودند اما تنها کسانی توانستند آن را به دست آورند که به معنی درست کلمه اهل دستگیری بودند. شهریار یکی از باباهای شعر فارسی است و به همین خاطر وقتی برای او پول، سکه و چک سرازیر می‌شد همه را صرف  کار خیر می کرد و ترجیح یم داد ساده زندگی کند و شاگردپروری کند و اهل قبله و سجاده و سجده باشد.

در ادامه این برنامه و پس از شعرخوانی یکی از شاعران آذربایجانی، محسن چینی فروشان مدیرعامل دفتر نشر فرهنگ اسلامی که ناشر کتاب «سلام بر حیدربابا» است به سخنرانی پرداخت .

چینی فروشان در ابتدای این مراسم با اشاره به اینکه حسن شادده مترجم کتاب سلام بر حیدربابا که در این مراسم از آن رونمایی می شود برادر وی است، گفت: اخوی وی در دوران دانشجویی نامش را تغییر داد و من هم امروز برادر داخل پرانتز او هستم. ایشان آدم باهوش و زرنگی است و با آن که خودش در دانشکده فنی درس خوانده اما در خانواده‌ای بزرگ شده که از قبیله قلم بودند. پدر من با وجود اینکه خود کاسب بود اما اهل دروس حوزوی هم بود و خانه ما از کودکی خانه کتاب و مطالعه بود و همین مساله به ذوق برادرم افزود.

وی  ادامه داد: وقتی این کتاب را برادرم برای انتشار به من داد حس دو گانه‌ای داشت هم خوشحال بودم و هم نگران. از یک سو ترجمه او ترجمه‌ای از کتاب شهریار ایران بود و این نگرانم می‌کردم که نکند برخی فکر کنند چون او برادر من است برای انتشار این ترجمه اغماض می‌کنم. و از سویی نیز خوشحال بودم که او توانسته به چنین کاری دست بزند. به همین خاطر تصمیم گرفتم برای انتشار این کتاب سختگیری کنم. چندین ماه او را معطل کردم و کتاب را به افرادی از جمله آقای جواد محقق دادم تا بخوانند و به من نظر بدهند و امروز یک سال پس از انتشار این کتاب و رسیدنش  به چاپ سوم خوشحالم که بگویم از این کتاب بسیار خوب استقبال شده است.

چینی فروشان در بخش دیگری از سخنانش گفت: در گذشته ما، شعر و  ادب با همه اقشار جامعه ارتباط داشت اما  این روزه این اتفاقات کمرنگ تر شده و ذوق ما کمتر مجال ظهور و بروز پیدا می کند. به نظر من لازم است گپ و گعده‌های ادبی در دانشگاه‌ها افزایش پیدا بکند و دو مرتبه نسبت به آن فکر شود.