چالش هاي پيش روي پادشاه جديد عربستان سعودي

پادشاه جديد بلافاصله پس از انتخاب ، امير سلطان بن عبد العزيز وزير دفاع و پرواز را به ولي عهدي خود برگزيد.

در نگاهي گذرا اين انتخاب به اين معني  است كه اختلافات و درگيري ها بين شاخه هاي اين خانواده سلطنتي به طورموقت متوقف مي شود.

درادامه اين مقاله به اين مساله اشاره شده است كه پادشاه جديد درآينده با چالش هايي مواجه مي شود كه به طور اختصار در 5 مورد به بعضي از آنها اشاره كرده است :

1- پادشاه جديد، بايد بتواند به نوعي بين اين خاندان وحدت و يكپارچگي ايجاد كند به طوري كه پس ازوي نيزاين وحدت ادامه يابد و به اختلافات موجود بين آنها خاتمه دهد و نسل دوم از امرا يعني نوه هاي پادشاه عبدالعزيز موسس آل سعود را در نظر بگيرد. درچنين شرايطي استعفاي اميربندربن سلطان بن عبدالعزيز -سفير عربستان در آمريكا -شروعي براي اين اختلافات بود. وي همچنين با شمارزيادي ازاميرزادگان مواجه است كه خواهان پستهاي كليدي و مهم در مملكت هستند كه اين مساله پادشاه جديد را تحت فشار قرار مي دهد به طوري كه بيشتر اين امير زادگان  برخلاف پدران و اجداد خود در سطوح عالي علمي قرار داردند.

2- شايد بزرگترين چالش كه پادشاه جديد عربستان با آن روبه رو است ، انتخاب شخص سوم  درحكومت به عنوان ولي عهد آينده است. اين در حالي است كه خانواده سديري اصرار دارند تا در بدست آوردن اين جايگاه به پيروزي برسند و درمقابل خانواده هاي غير سديري نيز كه پادشاه كنوني رياست آنها را برعهده دارد، براين باورند كه اين منصب حق آنان است. درعين حال محافل نزديك به خاندان آل سعود خبر مي دهند كه ملك عبدالله ترجيح مي دهد كه مسئوليت اين منصب را به امير متعب بن عبدالعزيز وزير مسكن يا  به امير طلال بن عبدالعزيز كه از امراي نزديك به وي است ، بسپارد.  

درمقابل اميرنايف بن عبدالعزيز وزيركشورعربستان كه خود را فرمانروا و دريچه اطمينان كشوربه شمارمي آورد و ازآنجايي كه براين باوراست كه درمقابله با خشونت و تروريسمي كه كشوربا آن مواجه بوده به خوبي عمل كرده است ، خود را شايسته و مستحق اين منصب و جايگاه مي داند. از سوي ديگر امير نايف دراحراز اين منصب و پست با امير سلمان بن عبدالعزيز- امير رياض -كه ازوي كوچكتر است ، رقابت دارد.

3- مساله اصلاحات سياسي نيزچالشي ديگراست كه پادشاه جديدعربستان نسبت به حل و فصل آن شرايط سختي را در پيش خواهد داشت. چراكه وي درحال حاضرازاختيارات تام برخورداراست تا تمامي وعده هايي را كه به اصلاح طلباني كه پيشنهاداتي را درخصوص گسترش مشاركت درحكومت و انتخاب مجلس شورا و برچيده شدن فساد مالي و اعطاي حق اسقلال به دادگاه اين كشور داده اند، به اجرا درآورد. درآن زمان اميرعبدالله نتواست به وعده هايش وفا كند چراكه نزديكانش وبه ويژه اميرنايف وزير كشورموانعي را بر سر راهش قرار دادند و بردستگيري اصلاح طلباني كه پيشنهاداتي را نيز ارائه داده بودند ، اصرار كردند.

4-اختلافات با كشورهاي همسايه نيز پرونده پيچيده ديگري است كه از اولويتهاي برنامه هاي آتي پادشاه جديد به شمار مي رود چراكه روابط عربستان با بيشتر همسايگانش بحراني و متشنج است.

روابط عربستان با قطرحاد است به طوري كه پيامد هاي ناشي ازآن منجر به رد و بدل حملات تبليغاتي بين دو طرف شد. همچنين اختلافات بين عربستان و امارات درمورد چاه هاي نفتي و منطقه العديد و آبهاي اين منطقه روابط اين دو كشور را نيز به بحران كشيد. 

درعين حال روابط عربستان با ديگر همسايگان يعني بحرين ، كويت ، يمن ، سوريه و عمان نيز بروفق مراد نيست.

 5- آمريكا وكشورهاي غربي به دليل آنكه عربستان درروند صلح بين جهان عرب و رژيم اسراييل نقشي فعال ايفا كرد فشارهاي فرواني عليه اين كشور وارد آوردند.

دولت آمريكا ازعربستان خواست تا گام هايي محكم و جسورانه براي عادي سازي روابط  بين كشورهاي عرب و رژيم اسراييل بردارد وهمچنين خواستارآن شد تا براي بازسازي نوارغزه پس ازعقب نشيني رژِيم اسراييل ازاين منطقه نيزسرمايه گذاري كند.

توني بلر نخست وزير انگليس نيز از پادشاه جديد عربستان خواسته بود تا نسبت به روند صلح بازنگري كند و آن رابه همان شكل نخستينش يعني بدون هيچ اشاره اي به حق بازگشت فلسطينيان ، برگرداند.

درپايان اين مقاله تاكيد شده است كه پادشاه عربستان درهيچ  ازاين پرونده هاي پيچيده موفق نخواهد بود مگر آنكه بتواند رقيب خود يعني خانواده سديري ها را راضي سازد . اين درحالي است كه درحال حاضر دو پست اصلي كشور يعني وزارت دفاع و وزارت كشور، يعني مسوليت ارتش وبرقراري امنيت ، برعهده اين خانواده است. امري كه انتظارمي رود به وقوع بپيوندند اين است كه پادشاه جديد ، كشوررا به شكلي كه طي ده سال گذشته اداره كرده است ، يعني دوري گزيدن ازخشمگين كردن شركاي حكومتي خود ، اداره كند و اين بدان معني است كه تمامي پرونده هاي پيش روي وي ، به ويژه پرونده هاي مربوط به اصلاحات سياسي و اقتصادي ، بدون اتخاذ تصميماتي واقعي درخصوص آنها به شكل كنوني خود باقي خواهد ماند و حتي اگرشاهد اجراي اصلاحاتي درآينده درعربستان باشيم ، فقط امري صوري  و ظاهري خواهد بود.