حجت الاسلام والمسلمین دکتر رضا برنجکار، عضو هیئت علمی پردیس قم دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد تأثیر سلوک و رفتار سیاستمداران بر سبک زندگی مردم گفت: تبلیغ به صورت های مختلفی انجام می شود. به عبارت دیگر فرهنگسازی به طرق مختلف صورت می پذیرد، یکی از آنها و مؤثرترین آنها تبلیغ عملی است. لذا در روایات داریم مردم را به سمت اسلام یا دین خودتان به غیر از زبانتان دعوت کنید، یعنی از طریق اعمال و رفتار و سلوک عملی مردم را به اسلام دعوت کنید.
وی با بیان اینکه مسلم است که از نظر روانشناختی هم تأثیر عمل بیشتر از تأثیر گفتن است، گفت: لذا پدر و مادری که دروغ می گویند، ولی به بچه خود می گویند که دروغ نگوید بچه آن دروغ پدر و مادر را می بیند نه حرف آنها را، بنابراین دروغ می گوید.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران تصریح کرد: نکته دوم این است که اساساً مردم به بزرگان و نخبگان خود نگاه می کنند حالا این نخبه ممکن است نخبه علمی باشد، نخبه سیاسی باشد، نخبه مذهبی باشد یا نخبه هنری از جنبه های مختلف مردم به آن افراد برجسته و قوی و آنهایی که در رأس امور هستند نگاه می کنند. یعنی تأثیر تبلیغ عملی بیشتر از تبلیغ زبانی است. یعنی رفتار بزرگان فرهنگی، علمای دینی اهل هنر و همه اینها بر مردم تأثیر دارد و در بین این نخبگان و بزرگان هم تأثیر نخبگان سیاسی و سیاستمداران بیشتر از همه است. لذا در روایات آمده الناس علی دین ملوکهم یعنی مردم بر دین بزرگان و فرمانروایانشان هستند.
وی با بیان اینکه می شود گفت نخبگان و حاکمان سیاسی بیشترین تأثیر را در زندگی مردم دارند گفت: عمل و رفتار و سلوک سیاستمداران بر اساس آن مقدمه ای که عرض کردم بیشترین تأثیر را بر انسانها دارد و یکی از تأثیراتی که بر انسانها و جامعه می گذارد در همین سبک زندگی است. یعنی به نوع زندگی آنها تأثیر می گذارد و اتفاقاً سبک زندگی خُرد شده و مصداقی شده فرهنگ زندگی مردم است. این سبک برای اینکه جنبه مصداقی دارد لذا عمل یک فرد یا سیاستمدار نشان دهنده سبک زندگی اوست، یعنی انسان بیشتر در کلام کلیات را تبلیغ می کند مثلاً می گوید دروغ نگویید، نظم را رعایت کنید شما را به تقوا توصیه می کنم. اما وقتی نظم و تقوا را مصداقاً اجرا کند این فرهنگ و سبک را اجرا کرده، بنابراین رفتار حاکمان سبک زندگی آنها را نشان می دهد و بیشترین تأثیر را دربین تأثیرات مختلفی که اشاره شد بر سبک زندگی مردم دارد.
برنجکار در مورد اینکه امام علی(ع) می فرمایند که مردم به امراء و حاکمانشان شبیه تر هستند تا به پدران و مادران خود، بر این اساس چگونگی رفتار کنشگران در ساختارهای قدرت یکی از عوامل مهم و مؤثر بر رفتارهای فردی است این اهمیت چه الزاماتی را در مسئولان باید رقم بزند هم گفت: الزاماتش مشخص است. اگر مسئولان به فلسفه حکومت اسلامی توجه دارند که باید توجه داشته باشند باید بدانند که فلسفه حکمت در اسلام کمال و سعادت انسانهاست. حکومت اسلامی برای این است که انسانها را به کمال و سعادت و تقرب الی الله در جنبه های و ابعاد مختلف برساند. این است فلسفه حکومت، زیرا حکومت برای حکومت کردن نیست. حکومت برای خدمت است برای اینکه انسانها در ابعاد مختلف رشد و تعالی پیدا کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران تصریح کرد: اگر سیاستمداران به این مسئله توجه بکنند آن موقع متوجه می شوند که در چه جایی نشسته اند جایی که مجریانی هستند که مردم را به کمال و سعادت برسانند. اگر مردم بخواهند به کمال و سعادت برسند طبق آن چیزی که گفتم به حاکمان و رهبران خود نگاه می کنند و از آنها الگو می گیرند. وقتی حاکمان سبک زندگی اسلامی و متعالی داشته باشند این در راستای اجرای همان فلسفه حکومت اسلامی است که مردم را به کمال برساند.
وی با اشاره به اینکه مردم از سبک زندگی اسلامی و عملکرد مسئولانشان تأثیر می پذیرند گفت: مردم به همان شکل سبک زندگی مسئولانشان عمل می کنند و این مسئله کمک کننده و تقویت کننده هدف اصلی حکومت است که مردم به سبک زندگی اسلامی زندگی کنند و به تعالی و رشد برسند.
برنجکار افزود: بنابراین لازم است کسی که مسئولیتی را قبول می کند نه تنها کار خودش را درست انجام دهد بلکه زندگی خودش را هم موافق و هماهنگ با فلسفه حکومتی که در آن حکومت قرار دارد بکند. حکومت ما هم فلسفه اش رشد و تعالی مردم است پس باید به گونه ای سیاستمداران ما زندگی بکنند که وقتی مردم از او الگو گرفتند به کمال و رشد و تعالی و فضایل اخلاقی برسند.
وی با تأکید بر اینکه سیاستمداران اخلاقاً موظف هستند که خود و سبک زندگی خو را به این نحو اصلاح کنند گفت: برای اینکه مردم هم از آنها الگوی درستی بگیرند و این غیر از این است که سیاستمدران وظایف اجتماعی و سازمانی خود را انجام دهند.
نظر شما