دکتر عین الله خادمی در مورد اینکه چه مکاتبی در اخلاق به نسبی گرایی اخلاقی معتقد هستند به خبرنگار مهر گفت: مکاتب مختلفی بر اساس مبنایی که اتخاذ می کنند ممکن است به نسبی گرایی اخلاقی اعتقاد داشته باشند. به عنوان نمونه اگر مکتبی در مورد انسان قائل به این باشد که انسان دارای فطرت و سرشت ثابتی نیست و بر این اساس که انسان تنها بر اساس اقتضائات محیط یا شرایط مختلف اجتماعی و سیاسی و اقتصادی مواضع او تغییر پیدا می کند (این مکتب ممکن است در جاهای دیگر دیدگاه مختلفی داشته باشد) به نسبیت در اخلاق قائل شده است.
این محقق و پژوهشگر حوزه فرهنگ و فلسفه افزود: به عنوان مثال در تحلیل اینکه خوبی یا بدی یا شر و نیکی چیست یا ارزشهای اخلاقی چه چیزهایی هستند اگر در این مبنا انسان شناسی قائل به فطرت ثابت برای انسان نباشد طبیعتاً مواضعی را که در مورد اخلاق می گیرد به نوعی به نسبی گرایی اخلاقی منتهی می شود.
این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه در مورد اینکه نتایج اجتماعی نسبی گرایی اخلاقی چیست هم تصریح کرد: نتایج اجتماعی نسبی گرایی اخلاقی این است که وقتی قائل به ثبات در اخلاق نباشیم بر این اساس دیگر همه چیز در همه جا ممکن است خوب باشد. به عنوان مثال اگر می خواهیم اطلاق کنیم که دزدی، یا خیانت، یا کم کاری یا کمک به ظالم امری قبیح است هیچ کدام از این ادعاها در این صورت قابل دفاع نیست. افراد می توانند بگویند دزدی در شرایطی خوب است و در شرایطی بد است.
استاد گروه فلسفه دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی ادامه داد: فرض کنیم اگر دزدی به نفع من، حزب من یا گروه من باشد خوب است همینطور خیانت، کم کاری، یا کمک به ظالم یا بقیه مسائل. این مسئله باعث می شود که ارزشهای اخلاقی در جامعه دچار دگرگونی شود در نتیجه اخلاق متزلزل می شود.
این محقق و پژوهشگر مسائل فرهنگی در مورد اینکه دیدگاه اسلام به نسبی گرایی اخلاق و جهانشمول بودن اصول اخلاقی چیست هم اظهار داشت: درمجموع مکتب اسلام اعتقاد به جهانشمولی اخلاق دارد. زیرا قائل به فطرت برای همه انسانها است که این فطرت یک امر جهانشمول است. به همین خاطر ارزشهای اخلاقی تنها تابع شرایط محیطی و شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نیستند. در واقع مکتب اسلام به همین دلیل به ثبات ارزشهای اخلاقی اعتقاد دارد. بر همین اساس اخلاق را یک امر جهانشمول می داند.
نظر شما