به گزارش خبرگزاری مهر، "نلسون ماندلا" متولد 18 جولای 1918 نخستین رئیس جمهور آفریقای جنوبی است که در انتخابات دموکراتیک عمومی برگزیده شد. وی پیش از ریاست جمهوری از فعالان برجسته مخالف آپارتاید در آفریقای جنوبی و رهبر کنگره ملی آفریقا بود. ماندلا به خاطر دخالت در فعالیت‌های مقاومت مسلحانه مخفی محاکمه و زندانی شد. مبارزه مسلحانه، برای ماندلا، آخرین راه چاره بود؛ او همواره پایبند به عدم توسل به خشونت بود. ماندلا در طول 27 سال زندان، که بیشتر آن را در یک سلول در جزیره روبن سپری کرد، مشهورترین چهره مبارزه علیه آپارتاید در آفریقای جنوبی شد. گرچه رژیم آپارتاید و ملت‌های طرفدار آن، وی و کنگره ملی آفریقا را کمونیست و تروریست می‌دانستند، مبارزه مسلحانه بخشی جدایی‌ناپذیر از مبارزه علیه آپارتاید بود. ماندلا پس از آزادی از زندان در سال 1990، سیاست صلح‌طلبی را در پیش گرفت، و این امر منجر به تسهیل انتقال آفریقای جنوبی به سمت دموکراسی شد که نماینده تمام اقشار مردم باشد.
ماندلا در یک خانواده تمبو در روستای کوچک موزو در ناحیه متاتا، مرکز مناطق ترانسکی از استان کیپ از اتحادیه آفریقای جنوبی به دنیا آمد. رولیهلاهلا ماندلا در هفت سالگی، نخستین عضو خانواده خود بود که به مدرسه پا گذاشت، وی در مدرسه توسط یک معلم متدیست، با تبعیت از نام هوراسیو نلسون دریاسالار انگلیسی "نلسون" نام نهاده شد. پدر رولیهلاهلا وقتی وی 9 ساله بود به دلیل بیماری سل درگذشت و جونگینتابا نایب السلطنه منطقه تمبو سرپرستی وی را بر عهده گرفت. ماندلا در یک مدرسه تبلیغی در همسایگی محل زندگی نایب السلطنه مشغول به تحصیل شد.
ماندلا در نوزده سالگی، در سال 1937 به هلدتون، دانشکده وسلی در فورت بیوفورت که بیشتر خانواده سلطنتی در آن مشغول به تحصیل بودند عزیمت کرد و به ورزش‌های بوکس و دو و میدانی علاقه‌مند شد. وی در پایان سال اول تحصیلات خود، در تحریم شورای نمایندگی دانشجویان که در اعتراض به سیاست‌های دانشگاه انجام گرفت شرکت کرد و به این دلیل از فورت هار اخراج شد. ماندلا به همراه یکی از دوستانش به ژوهانسبورگ رفت. وی به محض ورود به این شهر به عنوان نگهبان معدن شروع به کار کرد. اما بلافاصله پس از آنکه کارفرمای وی پی برد که ماندلا پسر ناتنی نایب‌السطنه‌است که از خانه گریخته وی را اخراج کرد. پس از آن ماندلا به لطف ارتباطی که با دوست و همکار خود والتر سیسولو داشت به عنوان منشی یک شرکت حقوقی شروع به کار کرد. ماندلا در حین کار، تحصیلات خویش را به صورت مکاتبه‌ای در دانشگاه آفریقای جنوبی به اتمام رساند و پس از آن شروع به تحصیل در رشته حقوق در دانشگاه ویتواترسرند کرد.
پس از آنکه حزب ملی گرا که اکثریت اعضای آن را آفریکانسهای طرفدار سیاست جدایی نژادی آپارتاید تشکیل می‌دادند در انتخابات 1948 پیروز شد، ماندلا در مخالفت کنگره ملی آفریقا در سال 1952 و مبارزات کنگره خلق در سال 1955 که اتخاذ منشور آزادی توسط آن برنامه بنیادین آرمان ضد آپارتاید را فراهم می‌کرد نقشی اساسی داشت. در این زمان، ماندلا و همکارش اولیور تامبو شرکت حقوقی ماندلا و تامبو را مدیریت می‌کردند و خدمات حقوقی رایگان یا ارزان قیمت در اختیار آن دسته از سیاهانی که قادر به برخورداری از نمایندگی قانونی نبودند قرار می‌دادند.
ماندلا که در آغاز طرفدار مبارزه عمومی بدون خشونت بود، در دسامبر 1956 به همراه 150 نفر دیگر دستگیر شده، و متهم به خیانت شد. محاکمه به اتهام خیانت تا سال 1961 ادامه یافت و همگی آنان تبرئه شدند. در همان سال تمامی احزاب در کنفرانسی گرد آمدند تا به راهبرد مشترکی برای مبارزه با آپارتاید دست یابند. در این کنفرانس ماندلا با اعلام تشکیل اومخونتووه سیزوه نهضتی چریکی، که رهبری آن را ماندلا، دنیس گلدبرگ، لیونل برنشتاین و هارولد ولپه فعالان حزب کمونیست آفریقای جنوبی بر عهده داشتند دعوت به مبارزه نظامی کرد. پس از آن ماندلا پنهانی کشور را ترک کرد و با رهبران آفریقا در الجزایر و دیگر نقاط دیدار کرد. ماندلا که از پی بردن به عمق حمایت از کنگره پان آفریکانیست و عقیده عموم مبنی بر آنکه کنگره ملی آفریقا یک انجمن کوچک وابسته به قبیله خهوسا و تحت کنترل سفیدپوستان کمونیست قرار دارد شگفت زده شده بود به آفریقای جنوبی بازگشت و مصمم شد تا بخش ملی گرای آفریقا را در اتحاد کنگره تقویت کند. تصور بر این است که بحث ماندلا با رهبران کمونیست بر سر این مساله منجر به خیانت متعاقب آنان به ماندلا و دستگیری وی در نزدیکی هوویک شد.
در آگوست 1962 ماندلا پس از هفده ماه گریز دستگیر شده و در ژوهانسبورگ زندانی شد. دو ماه بعد وی به 5 سال زندان محکوم شد. دو سال بعد در پی دستگیری رهبران کنگره ملی آفریقا ماندلا مجددا محاکمه و به اتهاماتی نظیر خرابکاری، شرکت در اقدامات نظامی و خیانت متهم و به حبس ابد محکوم شد. ماندلا در جزیره روبن زندانی شد و از بیست و هفت سال زندان متعاقب آن هیجده سال را در این زندان به سر برد. در این زندان بود که ماندلا زندگینامه خود را، تحت عنوان راه طولانی آزادی نوشت. وی در مدتی که در زندان بود، همچنان با کنگره ملی آفریقا در ارتباط بود. این کنگره در ژوئن 1980 بیانیه‌ای از جانب وی منتشر کرد که بخشی از آن به شرح زیر است: متحد شوید، بجنگید، باید آپارتاید را در بین سندان اقدامات توده‌های متحد و چکش مبارزه مسلحانه در هم بکوبیم. چند دهه بعد خصوصا دهه 1980 اومخونتو وسیزوه تبدیل به نهضت فعالی در جنگ چریکی علیه رژیم حاکم شده بود.
در فوریه 1985 رییس جمهوری آفریقای جنوبی پیشنهاد آزادی مشروط او را به شرط محکوم کردن بی قید و شرط خشونت به عنوان ابزاری سیاسی را داد. وزرا با این پیشنهاد مخالف بودند زیرا معتقد بودند ماندلا هرگز در ازای آزادی شخصی به این متعهد نخواهد شد که سازمانش مبارزه مسلحانه را خاتمه بدهد. ماندلا پیشنهاد را قویا رد و اعلام کرد تنها مردم آزاد می توانند مذاکره کنند. یک زندانی نمی تواند قرارداد ببندد. به این ترتیب ماندلا تا فوریه 1990 که تلاش کنگره ملی آفریقا و مبارزات بین‌المللی با شعار "نلسون ماندلا را آزاد کنید" منجر به آزادی اش شد همچنان در زندان باقی ماند. در این زمان فردریک دکلرک رئیس جمهور دستور آزادی ماندلا و پایان ممنوعیت فعالیت کنگره ملی آفریقا را صادر کرد.
ماندلا در روز آزادی خود یعنی یازدهم فوریه 1990 به ایراد سخنرانی خطاب به ملت پرداخت. وی همزمان با اعلام پایبندی خود به صلح و آشتی با اقلیت سفیدپوستان کشور به وضوح اعلام کرد مبارزه مسلحانه کنگره ملی آفریقا هنوز به پایان نرسیده است اما توجه وی معطوف به برقراری صلح برای اکثریت سیاه‌پوست و دادن حق رای به آنان چه در انتخابات کشوری و چه در انتخابات محلی است.
نخستین انخابات دموکراتیک آفریقای جنوبی که در آن همه افراد می‌توانستند شرکت کنند در تاریخ 27 آوریل 1994 برگزار شد. کنگره ملی آفریقا اکثریت را در انتخابات به خود اختصاص داد و ماندلا به عنوان رهبر کنگره ملی آفریقا و نخستین رئیس جمهور سیاه‌پوست کشور برگزیده شد. ماندلا تا ژوئن 1999 رهبری انتقال از فرمانروایی اقلیت و آپارتاید را بر عهده داشت. وی پس از پایان دوره ریاست جمهوری، تبدیل به یکی از طرفداران سازمان‌های فعال اجتماعی و حقوق بشر شد، طی سالهای گذشته ماندلا به خاطر حمایت از صلح ملی و بین‌المللی تحسین بین‌المللی را برانگیخته و جوایز زیادی از جمله جایزه صلح نوبل را کسب کرده است.
نلسون ماندلا یکی از رهبرانی است که با وجود تلاش و مبارزهاش برای نابودی آپارتاید (حاکمیت اقلیت سفید بر اکثریت سیاه) در آفریقای جنوبی محبوبیت فوق العاده ای در سراسر جهان دارد. ماندلا در کتاب خاطراتش با نام "راه دشوار آزادی" می نویسد: "این حیرت آور بود که یک اسکیموی نوجوان که در بام دنیا زندگی می کند توانسته از تلویزیون ناظر آزادشدن یک زندانی سیاسی در منتهی الیه جنوبی آفریقا باشد." به نظر می رسد علت این محبوبیت، با عملکرد ماندلا ارتباط دارد، عملکردی که تفاوت رهبران را نشان داده و به جهانیان می آموزد که بدون خشونت هم می توان یک انقلاب را اداره کرد.
نظر شما