اربعين خراسان شمالي‌ رنگ‌وبوی رضوی دارد/ چهل‌‌وهشتم امام سوم(ع) در جوار امام هشتم(ع)

به گزارش خبرنگار مهر، از ديرباز آيين هاي عزاداري شهادت امام حسين(ع) و ياران باوفاي وي در خطه شمال خراسان شور و شعف خاصي داشته هم از آن بابت كه مردم سخي و سخت كوش اين منطقه همانند ساير نقاط ايران اسلامي، عشق و ارادتي وصف ناپذير نسبت به امام سوم خود دارند و هم اين كه همسايه امام هشتم هستند؛ همسايگاني كه حق همسايگي را بسيار نيك ادا مي كنند.

در خراسان شمالي از ساليان دور بعد از دهه نخست ماه محرم و شب سوم شهادت امام حسين(ع)، عزاداري هاي رسمي فروكش مي‌كرد تا شب چهلم يا اربعين و دهه پاياني ماه صفر كه در خراسان تحت عنوان «چهلم» و «چهل‌وهشتم» مرسوم شده است، چهلم از آن جهت كه اربعين امام حسين(ع) است و چهل‌وهشتم نيز سالگرد شهادت امام رضا(ع) است يا سي ام صفر.

چندين دهه پيش كه هنوز شمار هيئات مذهبي و عزاداري انگشت شمار بود در بجنورد، مركز استان فعلي خراسان شمالي هفت هيئت شاخص عزاداري بودند كه در ماه محرم و مراسمات چهلم و چهل و هشتم شور به پا مي كردند.

يك پژوهشگر فرهنگ محلي خراسان شمالي در مورد عزاداري هاي مردم بجنورد در اربعين حسيني در گفتگو با خبرنگار مهر، مي گويد: در سال هاي گذشته در بجنورد تنها هفت هيئت كربلايي اكبر خشت پز، رجب نيا، دروازه گرگان، شاه رضا،‌ منتظري، حريري و نايب علي فعال بودند كه در دهه آخر ماه صفر عزاداري هاي گسترده اي را تدارك مي ديدند.

قاسم مهرنيا اظهار مي‌كند: اين هيئت‌ها در اربعين حسيني از ساعات ابتدايي صبح عزاداري و دسته روي خود را در خيابان هاي بجنورد آغاز كرده و حوالي ظهر به امامزاده سيدعباس بن موسي بن جعغر(ع) كه به معصوم زاده مشهور است؛ مي رسيدند و در اين محل به صورت تجميعي عزاداري مي كردند.

وي مي‌افزايد: در اين محل علاوه بر عزاداري و سينه زني، مراسم شبيه خواني نيز برگزار مي شد؛ نمايش هاي مذهبي كه طرفدار مشتاق فراواني داشت و با شور و هيجان خاصي برگزار مي شد.

مهرنيا مي‌گويد: در دهه نخست ماه محرم شبيه‌خواني‌هايي كه در اين مكان برگزار مي‌شد غالبا مربوط به وقايع عاشورا و روزهاي نخست واقعه محرم سال 61 هجري بود اما در اربعين حسيني واقعه بازگشت اسرا به كربلا و زيارت قبور شهدا به نمايش در مي آمد.

او اظهار مي كند: در اين روز مردم حاضر در امامزاده اطعام مي شدند و بعد از ن يكي از علماي شاخص بجنورد به روي منبر مي رفت و از عزاداري و مشاركت مردم در اطعام عزاداران قدرداني مي كرد.

مهرنيا مي‌افزايد: بعد از اربعين حسيني، برخي از عزاداران حسيني براي حضور در مراسم شهادت امام رضا(ع) با پاي پياده راهي مشهد مي‌شدند تا همزمان با چهل و هشتم(سي ام صفر) در حرم رضوي باشند و همراه با ديگر عاشقان براي شهادت امام هشتم شيعيان به سوگ بنشينند.

وي عنوان مي كند: البته بسياري از مردم بجنورد در همان زمان نيز سفر به مشهد را به گونه اي برنامه ريزي مي كردند كه اربعين حسيني را در حرم رضوي باشند و همراه با امام مهرباني در عزاي امام حسين(ع) به سر و سينه بزنند.

عزاداري اربعين در مساجد خراسان شمالي

مديركل تبليغات اسلامي خراسان شمالي نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، مي‌گويد: همزمان با اربعين حسيني و دهه پاياني ماه صفر مبلغان و روحانيان به مساجد شهري و روستايي استان اعزام مي‌شوند.

حجت‌الاسلام زين العابدين روحاني نيا اظهار مي كند: حدود 400 روحاني و مبلغ در اين دهه به مساجد خراسان شمالي اعزام مي شوند تا در برگزاري مراسم هاي عزاداري اربعين حسيني حضور داشته باشند.

او مي‌افزايد: سخنرانی ائمه جمعه در مساجد شهرهای استان، برپايي ايستگاه‌هاي صلواتي، قرائت زيارت عاشورا، دسته روي و سينه‌زني هيئت‌هاي مذهبي و ... از جمله برنامه هايي است كه همزمان با اربعين حسيني در مساجد استان برگزار مي شود.

حجت‌ الاسلام روحاني نيا عنوان مي كند: همچنين در اين ايام مراسم هاي محوري عزاداري نيز در مساجد شاخص شهرهاي استان برگزار مي شود و در بجنورد نيز مراسم عزاداري شب اربعين در مسجد انقلاب اين شهر با حضور مسئولين استاني و شهرستاني و اقشار مختلف مردم برگزار مي شود.

به گفته وي اكنون در خراسان شمالي حدود هزار و 100 هيئت مذهبي وجود دارد كه 270 مورد از اين هيئت ها در شهرستان بجنورد فعاليت مي كنند، حجت الاسلام روحاني نيا اضافه مي كند: در روز اربعين حسيني هيئت هاي موجود در شهر بجنورد و روستاهاي نزديك اطراف اين شهر در محل امامزاده سيدعباس بن موسي بن جعفر(ع) گرد هم آمده و به صورت تجميعي عزاداري مي كنند.

زائران پياده حرم رضوي؛ قدم هاي آسماني تا امام مهرباني

مديركل اوقاف و امور خيريه خراسان شمالي نيز در زمينه اربعين حسيني و مراسم چهل و هشتم عنوان مي‌كند: علاوه بر عزاداري‌هايي كه در مساجد و امامزاده هاي استان به اين مناسبت برگزار مي شود؛ بسياري از مردم به صورت پياده راهي مشهد مقدس و زيارت حرم مطهر رضوي مي‌شوند.

حجت الاسلام سيف‌الله سهرابي در گفتگو با خبرنگار مهر، مي‌گويد: تاكنون حدود پنج هزار نفر از مردم خراسان شمالي براي حركت در قالب كاروان هاي پياده نام نويسي كرده و حركت بسياري از اين تعداد به سمت مشهد مقدس نيز شروع شده است.

به گفته وي بیشترین استقبال کننده از طرح كاروان هاي پياده حرم رضوي در خراسان شمالي به ترتیب مربوط به شهرستان های شیروان، بجنورد، فاروج، مانه و سملقان، گرمه و جاجرم و اسفراین است.

حجت الاسلام سهرابي عنوان مي كند: امسال براي استقبال و میزبانی از کاروان های پیاده ای که به سمت حرم امام رضا در حرکت هستند؛ 20 پايگاه در امامزاده ها و مساجد حاشيه حركت كاروان هاي پياده به سمت خراسان رضوي داير شده است.

او مي گويد: علاوه بر اين بسياري از كاروان هاي پياده زائران حرم رضوي از استان هاي ديگر نيز از مسير خراسان شمالي عبور مي كنند و پيش بيني مي شود امسال حدود 15 هزار زائر پياده از مسير خراسان شمالي به سمت مشهد مقدس حركت كنند.

مديركل اوقاف و امور خيريه خراسان شمالي در پايان اظهار اميدواري مي كند كه مردم استان علاوه بر اين كه در اربعين حسيني و دهه پاياني ماه صفر همانند گذشته عشق و ارادت خود به اهل بيت(ع) را نشان دهند با ميزباني مناسب از زائران پياده حرم رضوي، در ثواب قدم هاي آسماني تا امام مهرباني نيز شريك باشند.