علی باقرزاده در گفتگو با خبرنگار مهر به مناسبت آغاز هفته سوادآموزی، گفت: بر اساس اعلام مرکز آمار بیسواد کسی است که توانایی خواندن، نوشتن و حساب کردن نداشته باشد. در آخرین سرشماری در جمعیت 67 میلیون و 681 هزار نفر بالای 6 سال، 57 میلیون و 361 هزار نفر (85 درصد) خود را باسواد و 9 میلیون و 719 هزار نفر (14.4 درصد) خود را بیسواد اعلام کرده اند. همچنین 600 هزار نفر وضعیت سوادشان مشخص نشده است.
وی ادامه داد: در گروه سنی 10 تا 49 سال که گروه هدف برای کاهش آمار بیسوادی است، از 50 میلیون و 845 هزار نفر جمعیت این گروه، 47 میلیون خود را باسواد و 3 میلیون و 456 هزار نفر (6.8) خود را فاقد سواد اعلام کرده اند ضمن آنکه وضعیت 381 هزار نفر از آنها روشن نیست.
به گفته باقرزاده، در گروه سنی 10 تا 49 سال یک میلیون و 600 هزار نفر از افراد بیسواد در نقاط شهری و یک میلیون و 800 هزار نفر در نقاط روستایی زندگی می کنند که از این تعداد یک میلیون و 200 هزار نفر از افراد بیسواد مرد و 2 میلیون و 200 هزار نفر زن هستند.
بیشترین بیسوادی در میان زنان روستایی
باقرزاده در تکمیل توضیحات خود گفت: بیشترین آمار بیسوادی از سالهای ابتدای انقلاب در بین زنان بوده است که زنان روستایی بیشترین سهم را داشته اند.به همین دلیل 80 درصد فعالیتهای سوادآموزی ما در طول 34 سال متمرکز روی زنان به ویژه زنان روستایی، مناطق محروم و عشایری بوده است تا بتوانیم فاصله بیسوادی را در میان مردان و زنان و همچنین نقاط شهری و روستایی کاهش دهیم.
وی درباره آنکه فاصله بیسوادی در سالهای پس از انقلاب تا چه میزان کاهش یافته است، گفت: در طول سالهای پس از انقلاب در گروه سنی زیر 50 سال فاصله باسوادی بین نقاط شهری و روستایی از 39 درصد به 8 درصد کاهش یافته است. این فاصله در بین زنان و مردان از 26 درصد به 3.5 درصد نیز کاهش یافته است.
رئیس سازمان نهضت سوادآموزی با بیان اینکه در سال 58 ، 50 درصد مردم ایران بیسواد بودند، افزود: در سال 1358 که امام خمینی (ره) پیام سوادآموزی را دادند 50 درصد مردم ایران بیسواد بودند که امروز این آمار به 15 درصد رسیده است یعنی در طول سالهای پس از انقلاب با تلاش های بی وقفه 35 درصد بیسوادان ما باسواد شده اند بنابراین سرعت ایران در کاهش افراد بیسواد بسیار خوب بوده است اما جایگاه ایران در دنیا با توجه به توقعاتی که خودمان داریم جایگاه مناسبی نیست. اگر چه ایران در دنیا به عنوان یکی از کشورهای موفق در تجربیات سوادآموزی، کاهش بیسوادی، برقراری عدالت جنسیتی و کاهش فاصله شهری و روستایی اعلام می شود اما تعداد افراد بیسوادمان با توجه به مکانیزم های سوادآموزی زیاد است.
وی در ادامه درباره جایگاه ایران در دنیا در موضوع سوادآموزی گفت: یونسکو در سال 2010 در میان 164 کشوری که سند آموزش برای همه را امضا کرده اند رتبه ایران را 86 اعلام کرد اما از آن سال به بعد با توجه به آنکه ما دیگر اطلاعات رسمی به یونسکو نداده ایم، رتبه مان اعلام نشده است.
روش شمارش افراد بیسواد صحیح نیست
باقرزاده درباره اینکه آیا صرفا با خوداظهاری افراد می توان به آمار افراد بیسواد تکیه کرد، گفت: با توجه به آنکه بانک های ثبتی و اطلاعاتی بر اساس سوابق تحصیلی افراد تاکنون در کشور به وجود نیامده است تنها معیار و مبنای شمارش افراد بیسواد سرشماری و خوداظهاری افراد است این در حالی است که در کشورهای توسعه یافته بانک های اطلاعاتی از وضعیت آموزشی هر فرد وجود دارد و از این بانک ها برای اعلام بیسوادان استفاده می کنند.
وی تصریح کرد: به هر جهت خوداظهاری که در سرشماری استفاده می شود شاخص قابل اطمینانی برای اعلام بیسوادی یا باسوادی افراد نیست و باید بانک های اطلاعاتی برای ثبت ورود و خروج افراد در نظام آموزشی ایجاد شود.
تا پایان برنامه پنجم بیسوادی به صفر آماری می رسد
رئیس سازمان نهضت سوادآموزی در پاسخ به این سئوال که آیا با وجود 15 درصد افراد بیسواد تا پایان برنامه پنجم می توان نسبت به ریشه کنی بیسوادی امیدوار بود، گفت: گروه هدف ما افراد در سنین 10 تا 49 سال هستند نه همه قشر بیسواد، در این گروه سنی ما 3 میلیون و 456 هزار نفر بیسواد داریم که از این تعداد 381 هزار نفر اتباع خارجی هستند که ما نسبت به آنها تعهد قانونی نداریم اما در حال حاضر برنامه های باسوادی برای آنها نیز اجرا می شود. از سوی دیگر اطلاعات اسمی 2 میلیون و 500 هزار نفر از 3 میلیون افراد بیسواد را در اختیار داشته و امیدواریم تا پایان برنامه پنجم آمار بیسوادی در گروه سنی 10 تا 49 سال به صفر آماری برسانیم.
وی ادامه داد: منظور از صفر، صفر مطلق نیست بلکه هدف صفر آماری است چرا که در همین گروه سنی نیز برخی افراد وجود دارند که آموزش ناپذیر هستند و به هیچ عنوان نمی توان برنامه سوادآموزی را برای آنها اجرا کرد.
باقرزاده درباره مشکلات سوادآموزی در ایران توضیح داد: یکی از مشکلات جدی ما آن است که مامور خدمت آموزشی می شویم بدون آنکه اطلاعات دقیقی اعم از اسم و آدرس از جامعه هدف داشته باشیم. از سوی دیگر هیچ الزام قانونی برای سوادآموزی وجود ندارد و افراد تنها بر اساس اختیار خود می توانند به کلاس های سوادآموزی بیایند. بازگشت به بیسوادی یکی دیگر از مشکلات ما است که باید برای تمامی این مشکلات راهکارهای لازم اتخاذ شود.
بیش از 10 میلیون نفر از افراد کم سواد هستند
وی درباره حل مشکلات بازگشت به بیسوادی گفت: در حال حاضر بازگشت به بیسوادی مهمتر از خود بیسوادی است، بیش از 10 میلیون نفر از افراد کم سواد هستند به این معنی که مدرک تحصیلی در حد ابتدایی دارند.
باقرزاده اظهار داشت: این افراد به شدت در معرض بازگشت به بیسوادی بوده؛ افرادی که مهارت پایه ای را به دست می آورند اما چون از آن استفاده نکرده و یا ساز و کاری برای ادامه تحصیل ندارند به تدریج سواد پایه ای خود را از دست می دهند.
وی توضیحات خود را این گونه تکمیل کرد: با تصویب شورای عالی آموزش برای این افراد یک دوره 200 ساعته به عنوان دوره تکمیل سواد پیش بینی شده است که افراد باید 70 ساعت را در کلاس و 130 ساعت را به صورت غیرحضوری بگذرانند. قدم بعدی ما هم توسعه سواد است که بدین منظور یک دوره 6 ساعته آموزش را برای افرادی که تحصیلات پایه ای دارند تعریف کرده ایم تا آنها پس از طی این دوره امکان ادامه تحصیل را در مقطع متوسطه داشته باشند.
به گفته باقرزاده، ساز و کار قانونی این دوره 6 ساعته پیش بینی شده و امسال نزدیک به 80 هزار نفر تحت پوشش دوره انتقال قرار گرفته اند.
545 هزار تومان هزینه باسواد کردن هر فرد
باقرزاده درباره هزینه سوادآموزی گفت: در دوره سوادآموزی به ازای هر نفر 545 هزار تومان در نظر گرفته شده است. در دوره تحکیم هزینه سوادآموزی هر فرد 60 هزار تومان و این هزینه در دوره انتقال (توسعه سوادآموزی) به 720 هزار تومان به ازای هر نفر می رسد.
مسائل اقتصادی یکی از علل اصلی بیسوادی است
رئیس سازمان نهضت سوادآموزی درباره سیاست های تشویقی دولت برای افزایش انگیزه سوادآموزان، گفت: در موافقتنامه بودجه سال آینده پیش بینی هایی برای این سیاستها شده است که اگر بیسوادی در کلاس درس شرکت کند مشوق های مالی یا غیرمالی به آنها تعلق می گیرد.
وی با بیان اینکه مسائل اقتصادی یکی از علل اصلی بیسوادی افراد است، توضیح داد: برای تشویق فعالان سوادآموزی ردیفی را در بودجه خود تعریف کرده ایم که این هزینه یا به صورت مستقیم به افراد پرداخت می شود یا به شکل کالاهای مایحتاج زندگی شان به آنها تعلق می گیرد ضمن آنکه این تشویق شامل فرد بیسواد و تمام گروه افرادی است که برای سوادآموزی تلاش می کنند.
باقرزاده ادامه داد: همچنین به دنبال آن هستیم تا مصوبه الزام و تشویق افراد بیسواد را که به تصویب کمیسیون اجتماعی مجلس رسیده توسط دولت ابلاغ شود.
رئیس سازمان نهضت سواد آموزی در پایان درباره وضعیت استخدام آموزشیاران نهضت سوادآموزی گفت: در حال حاضر هیچ آموزشیار بلاتکلیفی وجود ندارد و آخرین مرحله استخدام آنها در تیرماه امسال انجام شد و 39 هزار نفر به استخدام نهضت سوادآموزی درآمدند.
نظر شما