حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد تأثیر سفر امام رضا(ع) به ایران گفت: ايران بعد از اسلام در مراحل چندگانه ای بود؛ يعنی ايرانی‌ها در همان ابتدا كه جنگ ميان اسلام و ايران رخ داد و موقعی كه اُسرای ايرانی را به مدينه بردند نوع نگاه و برخورد و تعامل كرامت‌آميز اهل بيت(ع) زود قلب و دل ايرانی‌ها را به خود جذب كرد، لذا بذر اصلی اهل بيت(ع) خواهی در مدينه و در مواجهه اهل بيت(ع) با اسرای ایرانی آن روز ايجاد شد که اين يك تحول بود.
وی افزود: وجود سلمان فارسی صحابه خاص رسول خدا(ص) كه يك ايرانی بود و چون ايشان با اهل بيت(ع) هم قرين و نزديك بودند، خود ایشان هم در این زمینه نقش اساسی ايفا كردند. مرحله دوم از تطور و تحول ايرانی‌ها شهادت امام حسين(ع) بود، چون اخبار شهادت ايشان به گوشه و كنار جهان اسلام می‌رسيد و خود اين خبر در برانگيختن مردم به اسلام اهل بيت(ع) خيلی نقش ايفا كرد و گام بلندی در غرس محبت اهل بيت(ع) در دل مردم ايجاد كرد.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در ادامه سخنانش اظهار داشت: مرحله سوم هنگامی بود كه در مدينه که بعضی از ايرانی‌ها در آنجا حضور داشتند رابطه نزديك‌تری با امام صادق(ع) و شاگردان ايشان پيدا كردند و گرايش ايرانی‌ها به اهل بيت(ع) و خود اين مراحل دچار يك تحول شد، البته بعد از شهادت امام حسين(ع) گروهی از ايرانی‌ها به قم آمده بودند و چون شيعه بودند خيلی نقش داشتند، خود اين تحولات ايران را آماده پذيرايی از اهل بيت(ع) كرده بود.
وی تأکید کرد: اگر امام رضا(ع) به ایران نمی‌آمدند اين همه زمينه‌ها و فراهم آمدن امكانات معطوف به اسلام اهل بيتی در مردم از حيث فكری و احساسی ممكن بود به هدر رود و يا درست و مناسب مديريت نشود، آمدن امام رضا(ع) در واقع همه اين امكانات چند ساله و يا چند قرنه را تجميع كرد؛ از جهت اينكه يك اتفاق بزرگ بيفتد که محبت مردم چه شيعه و چه سنی به اهل بيت(ع) بود.
مبلغی بیان کرد: اين سفر گسترش شيعه را هم در برداشت اما در بحث كلان ايرانی‌ها چه شيعه و چه سنی محبت خاصی به اهل بيت(ع) پيدا كردند و تغذيه فرهنگی مردم و ايجاد نگاه دقيق در مردم به اسلام و خنثی كردن سياست‌های پر از مكر و فريبی كه بنی عباس داشتند حركت بزرگی بود كه اگر رخ نمی‌داد چه بسا ايران در يك وضع از هر جهت مواجهه با چالش فكری و تهديدات عميق انديشگی، فرهنگی، سياسی و حتی وحدت اجتماعی خود بود.
وی در ادامه سخنانش تصریح کرد: اين تأثيری بود كه امام رضا(ع) بر ايران گذاشت و از آن پس جامعه ايران در يك مسير خاص و ممتازی افتاد و همچنان در اين مسير يك درخشندگی خاصی دارد؛ منتها ما بايد راه امام رضا(ع) را در شرايط كنونی هرچه بيشتر و كامل‌تر ادامه دهيم که این راه‌ها وحدت ميان مذاهب اسلامی، وحدت ميان اديان و نگاه‌های صداقت‌ورزانه در عرصه‌های اجتماعی و ... است که باید اینها را تقويت كنيم تا راه امام رضا(ع) هرچه بيشتر و پر توان‌تر ادامه پيدا كند و چالشی فراروی ما واقع نشود.
این محقق و استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: پرداختن امام رضا(ع) به اسلام تمايزی را نسبت به ساير امامان دارد، مثلا امام سجاد(ع) بيشتر به بحث دعا پرداخته است، امام جعفر صادق(ع) و محمد باقر(ع) بيشتر به جنبه‌های فقهی و اجتهادی اسلام و ايجاد مدرسه نيرومند اجتهادی پرداختند، البته در سطح كلان به مباحث اخلاقی هم پرداختند، در دوران امام رضا(ع) چون ایشان با فضای تشنه جامعه مواجه بودند و آنچه كه مورد نياز و متناسب مخاطب‌های اجتماعی و انبوه بود ایشان ارائه دادند.
وی با اشاره به اینکه آن فضا خواهان مباحث اجتماعی‌تر، عقلانی‌تر معطوف به قرآن، اخلاقی‌تر بود که میراث گرانبهایی در دست ماست، تصریح کرد: در آن دوران چون مردم مخاطب امام(ع) بودند نه مجموعه‌ای از اصحاب و چون فضا، فضاهای اجتماعی‌تری بود، لذا ایشان كاری را انجام دادند كه شايد در روايات ديگر اين طور برجسته نيست و يا در تاريخ برجسته ظاهر نشده است، ولی امام رضا(ع) در صحنه‌ای بودند كه مطالبات علم‌خواهانه، عقلانيت‌خواهانه، فلسفه احكام خواهانه، اخلاق خواهانه، همزيستی ميان مذاهب و اديان خواهانه و نگاه‌های اين گونه عميق اجتماعی وجود داشت و لذا درون‌مايه های نيرومند اجتماعی، سياسی و برخوردار از يك نگاه‌های انسجام‌بخش به جامعه را در روايت‌های امام رضا(ع) می‌توان ديد.
نظر شما