حجت الاسلام سیدمحمد سادات منصوری رئیس مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی سازمان تبلیغات اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر، در مورد اینکه مهمترین آسیب ها در محیط خانوادگی میان همسران و فرزندان با همدیگر چیست گفت: تقریباً یکی از کارهای اصلی من در این چند سال اخیر پاسخگویی به سؤالات مردم است تقریباً نیمی از سوالات مردم به سوالات و مسائل اجتماعی اختصاص دارد. مسائل مشاوره ای و یک بخش زیادی از آن بحثها مسائل مربوط به مسائل خانواده هاست.
وی افزود: می خواهم از این مقدمه نتیجه بگیرم که ظاهراً مردم ما مشکلی که دارند مشکل روابطشان با یکدیگر است. یعنی بلد نیستند در مواقع مختلف چگونه با همدیگر رفتار کنند. یکی از آسیب های مهمی که در خانواده ها وجود دارد و گاهی دردسر ساز می شود و احتمال دارد کار به طلاق و جدایی و یا حوادث بدی برای اعضای خانواده منجر شود همین مسئله عدم آشنایی افراد برای ارتباط صحیح برقرار کردن است. یعنی مردم ما نیاز دارند کهآموزشهای زیادی در رابطه با ارتباط صحیح با همدیگر ببینند. اینکه زن با شوهر، یا شوهر با زن و فرزندان با پدرو مادر و پدرو مادر با فرزندان چگونه رفتار کنند باید در این خصوص به آنها آموزش داده شود.
سادات منصوری یادآور شد: البته می دانیم که کلی حرف زدن هم درست نیست یعنی اینکه بگوییم همه باید با هم مهربان باشند یا به یکدیگر احترام بگذارند این نتیجه نمی دهد. باید در جزئیات ریز شد و مردم چگونه رفتارکردن را بلد بشوند. برای مثال در مورد مسئله ای که اتفاق افتاده است چگونه باید رفتار کنند. مشکل ما در خانواده ها مشکل رفتاری است نه مشکل ایمانی و اعتقادی. این مسئله هم به اینکه نمی دانیم رفتار صحیح و درست که مورد پسند عقل و شرع است چگونه است بر می گردد..
وی تأکید کرد: منظورم از آموزش دادن این رفتارها هم آموزشهای کلاسیک نیست اینکه افراد در سر کلاس بنشینند و درسهایی به آنها داده شود بلکه باید به شکلهای مختلفی در جامعه این آموزش ها داده شوند. مسئولیت یک بخش آن با صدا و سیما است که تقریباً یک حجم وسیعی از تبلیغات فرهنگی را به عهده دارد و یک رسانه مهم در این خصوص است. یک بخش دیگر آن مربوط به علما و دانشمندان و روحانیت می شود که آیات و روایاتی که روابط خانوادگی در آنها گوشزد شده است به مردم یاد بدهند. یک بخش هم مربوط به مدارس است که معلمین یا از روی کتابهای درسی و تربیتی و دین و زندگی آموزشهای کافی را به دانش آموزان یا اولیای آنها بدهند.
رئیس مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی تصریح کرد: علت اینکه غلط رفتار می کنیم این است که واقعاً نمی دانیم رفتار صحیح اسلامی چگونه است. اسلام در مورد این اتفاق چه دستوری به ما داده است؟ برای مثال اگر دیدیم که فرزندی در خانواده سیگار می کشد یا نماز نمی خواند باید چه عکس العملی نشان دهیم. او را تنبیه کنیم، بی خیالش شویم. خیلی دموکراتیک با او برخورد کنیم، اصلاً به روی خودمان نیاوریم یا بیاوریم چه اندازه به روی خودمان بیاوریم. آیا عکس العمل بد نشان دادن نتیجه عکس به همراه نخواهد داشت. اینها مسائلی است که همه خانواده ها با آن دست به گریبانند و اغلب هم نمونه های آن را می بینیم.
وی افزود: عکس العمل هایی که خانواده از خود نشان می دهند به جای اینکه عکس العمل منطقی و علمی و شرعی باشد معمولاً عکس العمل های احساسی و تحلیل نشده و غیر دقیق است و این عکس العمل های احساسی و غیر دقیق باعث می شود که صدمات زیادی به حریم خانواده ها وارد شود. به هر حال این مشکلات همه ماست گاهی اوقات این مشکلات به روی هم انباشته می شوند و به خاطر اینکه روی آنها کار نکرده ایم و حساسیت لازم را نشان نداده ایم آنوقت یک انفجار ایجاد می کنند که خانواده ها را از هم می پاشاند ممکن است کار به جدایی و طلاق و ناهنجاری های بزرگی در خانواده ها بیانجامد.
حجت الاسلام سادات منصوری در مورد اینکه چقدر آسیب های اخلاقی درون خانواده در ناپایداری خانواده ها مؤثر است هم تأکید کرد: اگر منظورتان از آسیب های اخلاقی رعایت نکردن اصول اخلاقی و انسانی و اسلامی در خانواده ها باشد ما می توانیم اخلاق را یک طبقه بندی بکنیم بگوییم اخلاق فردی، اخلاق اجتماعی و اخلاق خانوادگی. منظور از اخلاق خانوادگی این است وقتی یک خانواده ای تشکیل شد نه از نظر حقوقی بلکه از نظر اخلاقی با همدیگر چگونه رفتار کنند. زیرا از نظر حقوقی هرکسی در خانواده حقی دارد پدر و مادر و فرزندان یک حقوقی دارند، ولی وقتی راجع به روابط صحیح خانوادگی صحبت می کنیم معنی اش این است که باید اعضای خانواده از حق خودشان بگذرند و بر اساس آنچه که اخلاق اقتضاء می کند رفتار کنند. برای مثال جوانمردی یک اقتضائاتی دارد که ربطی به حقوق فرد ندارد کسی که می خواهد جوانمردانه رفتار کند از حقش می گذرد ایثار و فدارکاری می کند. روی این جهت است که اگر اخلاق رعایت نشود و خانواده بخواهد روی حقوق خود پافشاری کند خانواده به شدت متزلزل خواهد شد.
رئیس مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی در مورد اینکه چقدر شرایط کنونی خانواده در ایران و روند افزایش مسائلی چون طلاق ناشی از فاصله گرفتن خانواده ها از اموراتی مثل حجاب، مسئولیت پذیری و تعهد همه جانبه به کانون خانواده هاست هم یادآور شد: البته همه اینهایی که می فرمایید صحیح است. اما مهم نیست که ما بیاییم یک شرایطی را بشماریم و بگوییم مثلاً این خصوصت ها در تحکیم خانواده ها موثر است و اگر رعایت نشوند خانواده ها متزلزل می شوند. این طور حرف زدن مهم نیست. مهم این است که ما در نهاد خانواده سهم هر چیز را تشخیص بدهیم. برای مثال بگوییم فلان رفتار چه سهمی در تحکیم خانواده دارد و آن رفتار را اگر انجام ندهیم چه سهمی در متزلزل کردن خانواده ها دارد. اگر خواسته باشیم اینطور دقیق حرف بزنیم حتماً به تحقیقات خیلی دقیق اجتماعی احتیاج داریم. این تحقیقات باید برای مردم یا نهادهای که در این زمینه ذیربط هستند کاربردی و تبیین شوند.
سادات منصوری یادآور شد :یعنی مسلماً حجاب و عفاف در خانواده ها مؤثر است ولی سهمش چقدر است. اینکه سهمش چقدر است نمی توانیم الان پاسخ دهیم بلکه باید با پارامترهایی آن را بسنجیم البته تحقیقاتی در این خصوص شده است که باید کاربردی و اجرایی شوند.
نظر شما