رقابت مسئولان و خبرنگاران در جشنواره بازی های سنتی همدان/ بازی های محلی معرف فرهنگ استان است

به گزارش خبرنگار مهر، بخشی از فرهنگ هر ملت و یا قوم از میراث به جای مانده از نیاکان و گذشتگان آنها و یا از روی آداب و سنن موجود در آن قوم و ملت شناخته می شود.

در همین عرصه یکی از فرهنگ های به جا مانده از گذشته بازی های سنتی و بومی و محلی هر منطقه است که گویای فرهنگ و آداب و رسوم آن منطقه  و یا آن کشور و استان بوده است.

استان همدان نیز از دیرباز دارای بازی های سنتی و بومی محلی بوده که در نوع خود در کشور بی نظیرند که نحوه انجام این بازی های سنتی حاکی از فرهنگ اصیل مردم استان همدان است.

اما متاسفانه در سال های اخیر این نوع بازی ها جایگاه خود را در جامعه از دست داده و جای آن را بازی های رایانه ای یا اینترنتی پر کرده است در حالیکه بازی های سنتی علاوه بر ایجاد نشاط و شادی بین افراد قدرت بدنی و جسمانی افراد را نیز تقویت می کند و از سویی موجب ماندگاری فرهنگ اصیل استان همدان در بین نسل های جوان می شود.

از همین رو و برای احیا و نگهداشت این آداب و رسوم کهن در استان همدان میراث فرهنگی استان همدان شامگاه چهارشنبه و همزمان با هفتمین روز از برگزاری هفتمین جشنواره زمستانی استان همدان با همکاری اداره ورزش و جوانان اقدام به برگزاری جشنواره بازی های سنتی برای نخستین بار در همدان کرد.

این جشنواره در سالن ورزشی فردوسی همدان با حضور اقشار مختلف مردم و در دو گروه بانوان و آقایان و شرکت 60 نفر در این بازی ها برگزار شد.

وسط سالن فردوسی همدان با یک کرسی که روی آن از رواندازی قلاب بافی شده از صنایع دستی همدان تزیین شده بود و در کنار کرسی میزی قرار داشت که با یک فانوس و کوزه آب گلی و چند عروسک دست ساز تزیین شده بود و دریک طرف کرسی یک سماور با قوری و در طرف دیگر یک چراغ نفتی کوچک با دیگ مسی قرار گرفته بود و دو خانم با لباس محلی زیبا در اطراف کرسی نشسته بودند.

در ابتدای شروع برنامه گروه های شرکت کننده همه در وسط سالن جمع شدند که آقایان لباس ورزشی به تن کرده و خانم ها نیز لباس سنتی همدان را بر تن داشتند.

بعد از قرائت قرآن و سرود جمهوری اسلامی ایران گروه ها به جایگاه خود بازگشتند و پس از اعلام مجری دو گروه خانم با لباس های محلی نارنجی رنگ از همدان و سبز رنگ از نهاوند برای انجام بازی دال پلان وارد سالن شدند،

دال پلان از بازی های سنتی همدان بوده که در آن دال به معنای نشان و پلان به معنای سنگ است که در این بازی دو گروه مقابل هم باید نشانه های چوبی زمین حریف را با توپ بزنند و امتیاز کسب کنند.

این دو گروه از همدان و نهاوند در بازی دال پلان شرکت کردند و با تشویق حضار بازی آغاز شد و در نهایت تیم همدان برنده این بازی بود.

بازی بعدی که همزمان در گوشه دیگر سالن انجام می شد مسابقه طناب کشی بود که گروههای مختلفی در این بازی شرکت کرده بودند نکته جالب و هیجان انگیز این بازی آنجا بود که تیم مسئولین با تیم خبرنگاران ورزشی نویس همدان برای مسابقه طناب کشی با هم به رقابت پرداختند و جالب آنکه مدیر کل میراث فرهنگی استان همدان نیز به اصرار خبرنگاران در تیم مقابل قرار گرفت.

دو تیم خبرنگاران ورزشی نویس و تیم مسئولین با تشویق حضار شروع به کشیدن طناب کردند و برنده این مسابقه تیم مسئولین بود.

از بازی های دیگر که توسط خانم ها و آقایان انجام شد می توان به بازی دستمال قاپی اشاره کرد که در این بازی دو گروه مقابل هم ایستاده و فردی دستمال را در وسط می چرخاند و هرکس زودتر آن را می گرفت برنده بازی بود.

از جالبترین و هیجان انگیز ترین بازی ها بازی هفت سنگ بود که به گفته کارشناسان خاستگاه آن در همدان بوده است، این بازی توسط بانوان و آقایان انجام می شد که در این بازی هفت سنگ روی هم چیده می شود و افراد به دو گروه تقسیم شده و با توپ سنگ ها را انداخته و گروه مقابل باید سعی کند تا سنگ ها را رو هم بچیند و گروه دیگر با زدن توپ به افراد مانع این کار شود هر گروهی که توانست هفت سنگ را بچیند برنده بازی به حساب می آید.

آنچه که در انجام این بازی های به چشم می خورد گروهی برگزار شدن آنها و هماهنگی و همدلی گروه در بازی بود.

اما بازی دیگری که توسط دو خانم نشسته در کنار کرسی وسط سالن فردوسی انجام شد بازی یه قل دو قل بود که به وسیله چند عدد سنگ و بر روی کرسی انجام می شد.

بازی های سنتی همدان شاخص است

مدیر کل ورزش و جوانان استان همدان در حاشیه برگزاری جشنواره بازی های سنتی همدان گفت: از زمانیکه هیئت عشایری روستایی در استان همدان راه اندازی شده نگاه ویژه ای به ورزش های سنتی عشایری شده است.

سید عبدی افتخاری با بیان اینکه در هر فصل در تمام کشور مسابقات و برنامه های بازی های بومی عشایری برگزار می شود، اظهار داشت: رونق خوبی در ورزش های بومی محلی در کشور به وجود آمده و استان همدان نیز پیشرفت های خوبی را در این حوزه داشته است.

وی با اشاره به اینکه استان همدان در ورزش های بومی سنتی جایگاه خوبی را در کشور دارد، ابراز داشت: بازی های بومی محلی به شکل گسترده در تمام کشور انجام می شود و در عموم این ورزش ها یک رویه وجود دارد و فقط نحوه آن تفاوت دارد.

مدیر کل ورزش و جوانان استان همدان با بیان اینکه در استان همدان بازی های بومی و محلی مختلفی وجود دارد که در کشور شاخص است، اظهار داشت: برگزاری جشنواره بازی های سنتی در استان همدان می تواند زمینه مناسبی برای معرفی بازی های بومی محلی استان همدان باشد.

افتخاری با اشاره به بازی های محلی استان همدان مانند دال پلان ، یه قل دو قل و دستمال قاپی و هفت سنگ و غیره، افزود: هیئت ورزش های بومی محلی مدت یک دهه است که فعالیت خود را آغاز کرده و از آن حمایت می شود.

وی در مورد اینکه در حال حاضر کودکان و نوجوانان بیشتر به بازی های رایانه ای و اینترنتی می پردازند، گفت: آموزش و پرورش برای سوق دادن کودکان و نوجوانان به سمت بازی های سنتی باید برنامه ریزی های لازم را انجام دهد.

خرده فرهنگ ها در همدان فراموش شده است

مدیر کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان همدان نیز در حاشیه برگزاری جشنواره بازی های سنتی به خبرنگار مهر، ابراز داشت: خرده فرهنگ ها در استان فراموش شده و بخشی از این خرده فرهنگ ها بازی های سنتی و بومی استان همدان بوده که می تواند معرف فرهنگ استان همدان باشد.

علیرضا ایزدی عنوان داشت: بازی های سنتی استان همدان دارای صفات مثبتی بوده که باید در هر جامعه ای وجود داشته باشد.

وی با بیان اینکه بازی های سنتی همدان دارای ویژگی های مختلف مانند همدلی، همراهی و تفکر است، ابراز داشت: برخی بازی های غربی که در بین نوجوانان مرسوم شده فاقد زیبایی های انسانی بوده و این ویژگی از بازی های بیگانه حذف شده است.

مدیر کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان همدان با اشاره به بازی طناب کشی عنوان داشت: در بازی طناب کشی صرفا قدرت ملاک موفقیت نیست بلکه هماهنگی همراهی از زیبایی های این بازی است.

ایزدی با بیان اینکه زیبایی های فرهنگ اصیل ایرانی بخشی در بازی های سنتی نهفته است، اظهار داشت: متاسفانه به بازی های سنتی کم توجهی شده و آنها فراموش شده اند و بازی هایی جایگزین آن شده که فاقد اصالت فرهنگی است.

وی در مورد به ثبت رسیدن بازی های محلی استان همدان بیان داشت: پرونده بازی ها فعلا باز نشده ولی در مورد هفت سنگ که خاستگاه آن همدان بوده طرح موضوع شده است.

مدیر کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان همدان با اشاره به اینکه ثبت بازی های محلی استان همدان ذهنیت مثبتی را در مورد آنها ایجاد می کند، عنوان داشت: هفت سنگ، یه قل دو قل و الک دولک و دال پلان از بازی های بومی رایج در استان همدان بوده است.

ایزدی در مورد استقبال مردم از جشنواره زمستانی استان همدان گفت: از زمان آغاز جشنواره زمستانی تا کنون برنامه های خوبی اجرا شده و استقبال مردم از برنامه های جشنواره مطلوب بوده و جامعه را در گیر کرده است.