می‌دانم که «سیزده» فیلم تلخی است/ بچه‌هایی که تاوان طلاق والدین را می‌دهند

خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ و هنر: هومن سیدی بازیگر و کارگردان سینما، تئاتر و تلویزیون ایران امسال با فیلم سینمایی «سیزده» در بخش نگاه نو جشنواره سی و دوم فیلم فجر حضور دارد.

این فیلم امروز شنبه 12 بهمن‌ماه ساعت 21:30 در برج میلاد برای اهالی رسانه، منتقدان و سینماگران به نمایش درمی‌آید.

«سیزده» سال گذشته نیز برای حضور در جشنواره سی ویکم به دبیرخانه جشنواره فجر فرستاده شد اما هیات انتخاب این اثر را به دلیل اینکه در نسخه تحویل داده شده پایان قصه مشخص نبود انتخاب نکردند که این اتفاق اعتراض سیدی را نیز به همراه داشت. این فیلم در راستای فیلم قبلی سیدی «آفریقا» باز هم دغدغه های اجتماعی نسل جوان را مطرح می کند اما از لحاظ ساختاری متفاوت با ساخته قبلی کارگردان است.

سیدی پس از ساخت چند فیلم کوتاه از جمله «۳۵ متری سطح آب» و «دندان آبی» که بخاطر آنها جوایز متعددی از جشنواره فیلم کوتاه تهران کسب کرد، «آفریقا» را به عنوان اولین فیلم بلند خود در سال 89 ساخت. این فیلم در بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر در بخش آثار ویدیویی جایزه بهترین فیلم و بهترین بازیگر نقش اول زن (آزاده صمدی) را از آن خود کرد. سیدی به غیر از کارگردانی به عنوان نویسنده، تدوینگر و بازیگر نیز در این اثر حضور داشت.

نخستین فعالیت حرفه ای سیدی حضور در فیلم «یک تکه نان» کمال تبریزی بود و سپس نقش کوتاهی را در «چهارشنبه سوری» اصغر فرهادی ایفا کرد. اولین تجربه تلویزیونی وی بازی در سریال «جاده متروک» علی شاه حاتمی بود تا این که برای بازی در نقش اصلی «پابرهنه در بهشت» بهرام توکلی انتخاب شد. بازی در سریال های «راه بی پایان»، «تا ثریا»، «مهرآباد» و... از دیگران فعالیت‌های سیدی در عرصه بازیگری است.

وی همچنین مهر و آبان امسال نمایش «روایتهای ناتمام یک فصل معلق» را به حضور بازیگرانی چون علی سرابی، باران کوثری، آزاده صمدی و... در تالار حافظ به صحنه برد که این اثر نمایشی نیز در راستای دغدغه های قبلی وی در به تصویر کشیده روابط انسانها و مشکلات اجتماعی که با آن دست به گریبان هستند بود.

امیر جعفری، آزاده صمدی، ریما رامین فر، امیر جدیدی، مهران احمدی و ویشکا آسایش بازیگران «سیزده» هستند.

با این هنرمند درباره فیلم سینمایی «سیزده» گفتگویی انجام دادیم که در ادامه می خوانید:

* تفاوت دومین ساخته شما «سیزده» با فیلم اولتان «آفریقا» در چه چیز است؟ چون به نظر می‌رسد «آفریقا» با هزینه شخصی و با امکانات محدودتری نسبت به ساخته اخیرتان تولید شد. در «سیزده» چقدر دغدغه‌های اجتماعی که معمولا در فیلم های کوتاهتان و همین فیلم «آفریقا» شاهدش بودیم، توجه داشتید؟

- بزرگترین تفاوتی که «آفریقا» به عنوان فیلم اول من در مقام کارگردان با «سیزده» دارد در پروداکشن فیلم است. در «سیزده» پروداکشن بسیار حرفه ای و شرایط مناسبی برای فیلمبرداری در اختیار داشتیم که قابل مقایسه با «آفریقا» نبود. در فیلم دوم با فراغ بال و بدون دغدغه می توانستم کارم را انجام دهم اما در فیلم «آفریقا» در نهایت توانستم به 10-15 درصد از آنچه که مد نظرم بود برسم. 80 درصد باقی مانده به دلیل مسایل مالی و کمبود هزینه ها از دست رفت اما در این فیلم می توانم بگویم حال خوبی داشتم.

در پشت تلخی‌ای که در فیلم «آفریقا» موج می زند شاهد لحظات طنزی نیز هستیم که فیلم را در عین گزنده بودن شیرین هم می کند اما «سیزده» کاملا فیلم تلخی است که مخاطب را از ابتدا تا انتها درگیر حوادثی که در آن مطرح می شود، می کند. خشونت در این فیلم به شکل تلخی در رفتار و کنش شخصیتها به تصویر کشیده می شود اما در نهایت هر دو این فیلم ها را یک نفر ساخته و مطمئنا نگاه من در پرداختن به مسائل اجتماعی در هر دو فیلم یافت می شود.

* مضمون «سیزده» تنها در ارتباط با نوجوان ها و مشکلات دوران بلوغ است یا ردپای مشکلات جوان ها و نسل بزرگتر هم در این اثر یافت می شود؟

- «سیزده» در ارتباط با نوجوان ها و خانواده است. تمرکز فیلم روی یک پسر 13 ساله است که در سن رشد قرار دارد و نام فیلم نیز از سن او گرفته شده است. اختلافاتی که پدر و مادر این نوجوان با یکدیگر دارند او را به بیرون از خانه می‌کشاند. ورود او به دنیایی که نمی شناسد باعث بروز اتفاق هایی می شود که خودش و خانواده اش را درگیر می کند. حضور این نوجوان در اجتماع باعث می‌شود که به زندگی جوانان نیز در یک کلان شهر نگاه تازه ای داشته باشیم.

*برای رسیدن به دغدغه های نوجوانان و مشکلاتی که آنها در سن بلوغ با آن روبرو می شوند تحقیقاتی هم انجام دادید یا بیشتر به تجربیات شخصی در پرداختن به این مسائل توجه کردید؟

- برای انتقال درست مسائل و مشکلاتی که نوجوانان در سن بلوغ با آن روبرو می‌شوند از تعدادی روانشناس و روانپزشک که در این حوزه فعال هستند و روی مسائل نوجوان کار می کنند کمک گرفتیم. البته برای آسیب‌شناسی این مسئله و ارائه تصویری واقعی از نوجوانان و مشکلاتشان و دلایلی که آنها را به سمت فرار از خانه و بعضا بزه‌کاری سوق می دهد با تعدادی وکیل هم مشورت کردیم.

معتقدم یکی از رسالت های سینما به تصویر کشیدن معضلات و مشکلات اجتماعی و نقد و تحلیل آنها است بنابراین با نمایش تلخی ها و خشونت هایی که در جامعه وجود دارد می‌توان مسئولان و خانواده ها را آگاه کرد تا به فکر راه حلی برای این مشکلات باشند. این فیلم با محور قرار دادن زندگی یک نوجوان به طرح دغدغه های اجتماعی می پردازد.

مشکلات خانوادگی و طلاق چالش‌های بزرگی را برای فرزندان به وجود می آورد و این چالش ها در قشر پایین جامعه نمود بیشتری می یابد. در این فیلم من تلاش کردم این معضلات را از نگاه دوربین به چالش بکشم.

* برای یافتن نوجوان فیلم با مشکل روبرو نشدید؟

- چرا برای یافتن بازیگر نوجوان فیلم مسیری طولانی را سپری کردیم. ابتدا دوستان و آشنایان، تعدادی نوجوان را معرفی کردند که از میان آنها نتوانستیم کسی را پیدا کیم. بعد به سراغ مدارس رفتیم و نوجوانانی را که مناسب ایفای این نقش بودند شناسایی کردیم. از همه آنها تست بازی گرفتیم که البته باز هم موفق نشدیم تا در نهایت نوجوانی را به ما معرفی کردند که مناسب بازی در این نقش بود.

* چقدر به دیده شدن فیلمتان در جشنواره فجر امسال امید دارید؟

- دیده شدن «سیزده» در جشنواره فیلم فجر برایم بسیار حائز اهمیت است چون از این طریق هم مخاطبان عام و هم منتقدان می توانند این اثر را دیده و آن را مورد تحلیل قرار دهند. امیدوارم کیفیت و ساختار فیلم مورد توجه مخاطبان قرار گیرد.

گفتگو از آروین موذن‌زاده