به گزارش خبرنگار مهر، مجموعه «گنج حکمت» گزیدهای است از آثار منثور پارسی که اگرچه ناشناخته نیستند اما به اندازهای که باید و شاید خوانده نشدهاند. از اینرو بنای فراهمآورندگان این مجموعه برآن بوده که از هر جهت، متنی گیرا و تاثیرگذار به دست بدهند تا لااقل این اندازه از میراث گرانبهای ادب پارسی خوانده و فهمیده شود.
انتخابها، کار استادانی است که غالبا آن را تصحیح کرده و با احاطهای که به محتوای اثر داشتهاند، ضمن انتخاب بهترین فرازها کوشیدهاند تا با گذاشتن حرکت روی کلمات و علامتگذاری صحیح و آوردن معانی واژهها و عبارات،خواننده را در خواندن متون قدیم یاری دهند.
یکی از متون کلاسیک ایرانی، «تاریخ بیهقی» است. ابوالفضل محمدبن حسین بیهقی، نویسنده و مورخ نامدار ایرانی در روستای بیهق در دو فرسنگی جنوب سبزوار کنونی، به دنیا آمد. در 27 سالگی به خدمت دستگاه غزنویان درآمد و در دیوان رسالت که تمام مکاتبات و ارتباطات خارجی حکومت غزنویان از آن طریق صورت میگرفت کنار دست بونصرمشکان، نویسنده چیرهدست روزگار خود به کار پرداخت و مدت 19 سال، فوت و فن نویسندگی را از او فراگرفت.
بیهقی چند اثر به فارسی داشته اما مهمترین و ماندگارترین اثر او«تاریخ مسعودی» معروف به «تاریخ بیهقی» است که از آثار طراز اول در قلمرو نثر پارسی است. البته آنچه امروز به دست ما رسیده چیزی کمتر از یک پنجم اصل کتاب اوست.
محمدجعفر یاحقی در مقدمه کتاب آورده است که تاریخ بیهقی در اصل 30 مجلد بوده اما آنچه امروز با این نام به دست ما رسیده از اواخر مجلد پنجم آغاز میشود و با باب اول مجلد دهم پایان مییابد. یعنی از مرگ سلطان محمود تا پایان کار سلطان مسعود غزنوی.
زبان بیهقی، شیوا و نزدیک به زبان گفتار است و در آن صداقتی دیده میشود که خواننده، آن را در ردیف بهترین و صمیمیترین کتابهای زبان پارسی قرار میدهد. ویژگی عمده نثر بیهقی، کوتاهی و پرهیز از بهکار بردن مفاهیم و کلمات زائد است.
یکی از ویژگیهای هنر بیهقی درآمیختن داستان و حکایت با تاریخ است. او ماجرای «حسنک وزیر» را چنان استادانه به نگارش درآورده که کسی را یارای طبعآزمایی با بیهقی نیست. همچنین با خواندن این کتاب میتوان با شیوه زندگی و رفتار و کردار همه طبقات در روزگار مولف پی برد و تصویر زندهای از جامعه آن روز را پیش چشم مجسم کرد.
«از چنین حکایتها»، گزیدهای از تاریخ بیهقی به انتخاب و گزینش محمدجعفر یاحقی است. «افشین و بودلف»، «سرگذشت سبکتگین»، «حسنک بر بالای دار»، «یعقوب لیث در نیشابور»، «هنر و گهر»، «یحیی برمکی در برابر هارون»، «جشن مهرگان» و... حکایتهایی هستند که در این گزیده آمدهاند.
در مجموعه «گنج حکمت» که زیر نظر محمد شریفی گردآوری شده بیش از هر چیز به حکایت پرداخته شده است؛ زیرا بسیاری از نویسندگان، خصوصاً نویسندگان صوفیه، عموماً از قالب حکایت به سبب توانایی آن در جلب مخاطب استفاده کردهاند.
در این مجموعه فقط به آثار منثور پارسی پرداخته شده است. مجموعه «گنج حکمت» با یک لوح شنیداری همراه است. این لوح که خوانش منتخبی از متن گزیدههاست میکوشد تا با بهرهگیری از جادوی کلام و موسیقی، طیف گستردهتری از مخاطبان را که به هر دلیل خواندن متنهای ادبی را دشوار مییابند با این متن آثار آشنا شوند.
«از چنین حکایتها» گزیدهای از «تاریخ بیهقی» به انتخاب محمدجعفر یاحقی است. خوانش متون را ابوالحسن تهامی برعهده داشته؛ این مجموعه از سوی انتشارات معین در 2200 نسخه و به قیمت 6000 تومان منتشر شده است.
نظر شما