به گزارش خبرنگار اقتصادي مهر ، 42 سال قبل يعني در سال 1960 وقتي اوپك به ابتكار ونزوئلا تاسيس شد در ماده 28 اساسنامه اوپك ، شرايط انتخاب دبير كل اوپك گنجانده شد كه براساس آن ، دبير كل سازمان بايد از ميان اتباع كشورهاي عضو و در وهله اول بر حسب صلاحيت ، شايستگي و لياقت براي دوره اي سه ساله به اتفاق آرا انتخاب شود .
براساس اين گزارش ، در ماده 27 اين اساسنامه نيز آمده است كه دبير كل از نظر حقوقي نماينده مجاز سازمان خواهد بود و دبير كل ، رييس دبير خانه اوپك خواهد بود و در اين مقام اختيار خواهد داشت امور سازمان را طبق راهنمايي هاي هيات عامل اداره كند .
براساس ، ماده 28 اين اساسنامه ، كنفرانس دبير كل را براي دوره اي سه ساله منصوب خواهد كرد و اين مدت تصدي ممكن است يك بار براي همين دوره زماني تمديد شود كه اين انتصاب براساس معرفي نامزد از طريق كشورهاي عضو و پس از بررسي و مقايسه صلاحيت هاي نامزدها به عمل خواهد آمد .
حداقل شرايط لازم براي احراز مقام دبيركلي اوپك داشتن 35 سال ، درجه ليسانس از دانشگاهي معتبر در يكي از رشته هاي حقوق ، اقتصاد ، علوم ، مهندسي يا مديريت بازرگاني است .
همچنين داشتن 15 سال تجربه كه حداقل 10 سال آن بايد در سمت هايي باشد كه مستقيما با صنعت نفت ارتباط داشته و 5 سال آن در سمت هاي مديريتي با مسئوليت هاي اجرايي بلند پايه صرف شده باشد ازديگر شرايط كسب دبيركلي اوپك است كه البته تجربه در شركتهاي وابسته به دولت و زمينه هاي بين المللي صنعت نفت نيز مطلوب است .
اما يكي از نكات قابل توجه اين اساسنامه اين است كه اگر اتفاق آرا براي دبيركلي اوپك حاصل نشد دبير كل بايد براساس چرخش نوبتي براي دوره اي دوساله بدون لطمه زدن به شرايط احراز ، تعيين شود اين درحالي است كه اين امر تاكنون براي ايران مصداقي نداشته است چرا كه از 40 سال قبل ، يعني درطول سالهاي 1961 تا 1964 سمت دبير كلي اوپك به مدت 3 سال به نامزد ايران يعني "فواد روحاني " تعلق گرفت تا كنون اگر اوپك به هر سيستمي براي انتخاب دبير كلي اتكا مي كرد بازهم بايد نوبت ايران به سمت دبيركلي دست مي يافت .
حداقل شرايط لازم براي احراز مقام دبيركلي اوپك داشتن 35 سال ، درجه ليسانس از دانشگاهي معتبر ،داشتن 15 سال تجربه كه حداقل 10 سال آن بايد در سمت هايي باشد كه مستقيما با صنعت نفت ارتباط داشته و 5 سال آن در سمت هاي مديريتي با مسئوليت هاي اجرايي بلند پايه صرف شده باشد . |
اين درحالي است كه وزير نفت نيز چندي پيش در گفت وگوي اختصاصي با خبرنگار مهر گفت كه اين موضوع فعلا بدون نتيجه در اوپك رها شده و اين پست به صورت موقتي به ديگر اعضا واگذار مي شود .
وي در پاسخ به اين سوال كه فعلا دبير كلي به كويتي ها داده شده است گفت : نه اين درست نيست، كرسي دبير كلي اوپك نه به ما داده مي شود و نه به هيچ كشور ديگر .
وي در ادامه درباره تغيير دبير كلي موقت گفت : از ماه ژانويه دبير كلي موقت به نيجريه اي ها داده مي شود .
مستقر شدن در سازمان ، تبعه يكي از كشورهاي عضو سازمان و شركت در كليه فعاليت هاي دبيرخانه از ديگر شرايط احزار مقام دبيركلي است .
اما اگر تمام اين شرايط را بسنجيم بايد اين سوال را مطرح كرد كه آيا واقعا تمام اين شرايط براي دبيركلي اوپك رعايت شده است و اينكه چرا كشورهاي عضو اوپك براي انتخاب دبيركلي اوپك رنگ و بوي سياسي به آن داده اند .
رييس گروه پژوهش اوپك موسسه سازمان مطالعات انرژي در گفت وگو با"مهر" درباره انتخاب دبير كلي اوپك گفت : با توجه به اينكه در دوسال گذشته هر بار يك روشي كوتاه و يا ميان مدت براي حل مشكل دبير كلي انتخاب شده است درنتيجه موضوع دبير كلي اوپك ديگر حساسيت خود را از دست داده است .
محمد رضا خطيبي اضافه كرد : به عبارتي ديگر در دو سال گذشته وقتي موضوع انتخاب دبير كلي اوپك مطرح شد نماينده وزير نفت و انرژي اندونزي و در سال جاري نيز نماينده وزير انرژي كويت "شهاب الدين " به جاي وي مسئوليت اين كار را به عهده گرفته است .
وي اضافه كرد : اين روشها بسيار كوتاه مدت است واگر در اسفندماه كه اجلاس اوپك در ايران برگزار مي شود دوباره كشورها برسر اين موضوع به توافق نرسند ادامه روش كنوني و اداره اوپك توسط آقاي شهاب الدين تا پايان سال ميلادي جاري ادامه خواهد داشت مگر اينكه در يكي از اجلاس تمام اعضاي اوپك به توافق كلي در اين باره برسند .
اما در پايان بايد گفت كه چنانچه دبير كل اوپك ، فرد لايق و توانمندي باشد با دارا بودن 127 كارمند براساس چارت سازماني اوپك و بودجه سالانه اي بالغ بر 15 ميليون دلار مي تواند تحقيقات و مطالعاتي را درباره نفت وانرژي و درجهت منافع كشورهاي عضو و تحقق اهداف مدون سازمان اوپك و پاسداري ازمنابع طبيعي پايان ناپذير اين كشور به انجام برساند اما باكمي تامل و بررسي كارنامه فعاليت اين سازمان مي توان ادعا كرد كه درحال حاضر سازمان اوپك در چند سال اخير تنها به روشهاي كوتاه مدت براي رشد و يا كاهش قيمت نهاد تلاش كرده است .
نظر شما