دستور جدید به بانک‌ها؛ به بازار سرمایه پول بریزید/ دولت بازارهای اقتصادی را از تعادل خارج می‌کند؟

حیدر مستخدمین حسینی در گفتگو با مهر در مورد شرایط فعلی بازار سرمایه گفت: تعادل در اقتصاد ناشی از تعادل در زیر مجموعه های آن اعم از بازارهای کار، کالا و ارز است، به عبارت دیگر اگر بنا داریم که اقتصاد در شرایط تعادل حرکت کند باید این بازارهای به درستی به وظایف و کارکردهای خود عمل کند.

وی، بازارهای مالی را به سه دسته بازار پول(بانکها و موسسات)، سرمایه (بورس) و بیمه تقسیم کرد و افزود: بازار مالی یک بازار است که کارکردهای گوناگونی دارد. هم پوشانی در این بازارها می تواند منجر به متعادل سازی شود، به طور مثال شرکت های بیمه می توانند سپرده ها و تسهیلات بانکی را بیمه کنند و این ارتباط بین بازارها به صورت مکمل ادامه دارد.

این کارشناس اقتصادی به پیوند بین بیمه ها و بورس به عنوان حلقه های بازار مالی اشاره کرد و با بیان اینکه بیمه ارزش سهام رویکرد دیگری از این تعامل است، تصریح کرد: تضمین ارزش سهام توسط شرکت های بیمه خدماتی است که در ایران راه اندازی نشده است.

وی با بیان اینکه ارتباط بازار پول و سرمایه نیز از همین جنس است افزود: با کمبود نقدینگی در بازار سرمایه، بازار پول در راستای ارتباط مکمل با این بازار پول به بازار تزریق می کند و در اصطلاح عامیانه در اقتصاد کلان پول از این جیب به آن جیب می شود و این مسئله دخالت در بازار نیست بلکه همپوشانی بازارهای مالی است.

مستخدمین حسینی با اشاره به اینکه ورود بانک ها به بازار سرمایه بحث تازه ای نیست و در دولت های قبل نیز وجود داشته است، اضافه کرد: بانک ها دارای منابع هستند و در گذشته صاحب شرکت های سرمایه گذاری بوده اند و در دولت گذشته تصمیم بر این شد که حوزه فعالیت شرکت های سرمایه گذاری بانک ها محدود شود و تا منافع حاصل از بازار سرمایه عاید سهام دار خرد شود و منافع بانک ها در بازار سرمایه به عنوان سهامداران قدرتمند کاهش پیدا کند.

وی گفت: بانک ها از حضور در بازار منع شدند و پرداخت تسهیلات به شرکت های سرمایه گذاری که فعالیت حرفه ای شان خرید و فروش سهام بود محدود شد.

این کارشناس اقتصادی به سناریوی دیگری در اقتصاد در راستای این محدود سازی اشاره کرد و کاهش ارزش پول ملی را مورد توجه قرار داد و با بیان اینکه با کاهش ارزش پول ملی و تقریبا سه برابر شدن قیمت ها سرمایه بانک ها افزایش نداشته است، اظهار داشت: دولت افزایش سرمایه بانک ها را در شرایطی که قیمت دلار از 1000 تومان (تقریبی) به 3000 تومان(تقریبی)رسیده است به دست فراموشی سپرده و در این شرایط دست بانک ها را در دریافت سود سپرده های بانکی باز گذاشته است.

وی با بیان اینکه برخی بانکها در روزهای پایانی سال روزشمار نرخ سود بالای 20 درصد به سپرده های جذب شده وعده دادند، گفت: حاصل این فرآیند این شد که پول از بازار سرمایه به سمت بازار پول رفته است شاخص بازار سرمایه منفی شد. نهایتا در این شرایط به بانک ها دستور داده می شود که پول جمع آوری شده را در بازار سرمایه بریزند و در طرح تازه ای بحث کاهش نرخ سود سپرده ها مطرح است.

مستخدمین حسینی گفت: بانک ها در گذشته بخشی از منابع را در پروژه های سرمایه گذاری در بازار سرمایه نگهداری می کردند اما در شرایط فعلی از بانک ها دعوت شده که بازار سرمایه بازگردند و هرچند که این نقطه منفی نیست و معنی همپوشانی دارد. دولت بازاری را خراب کرد و حالا تصمیم دارد دوباره بازار پول را تحت تاثیر قرار دهد و آن را از حالت تعادل خارج کند.

این کارشناس اقتصادی با انتقاد از اینکه کدام فعالیت اقتصادی است که بتواند نرخ سود روزشمار بالای 20 درصد را جبران کند، ابراز می کند که اکنون نیز ورود بانک ها برای خرید سهم توصیه شده و دخالت دولت در حوزه های اقتصادی از این بابت وضعیت را از تعادل خارج می کند.