نخودکاران کرمانشاهی در انتظار صادرات/ کشاورزانی که دیگر رغبتی به کشت ندارند

به گزارش خبرنگار مهر، کرمانشاه یکی از مناطق معتدل و چهارفصل ایران بوده که انواع آب و هوا را در نقاط مختلف خود جای داده است، استانی که قابلیت کشت انواع گیاهان را در شرایط مختلف آب و هوایی از سرد و مرطوب گرفته تا گرم و خشک داراست، در واقع این قابلیت و ظرفیت در کشاورزی و کشت محصولات مختلف برای هر استانی یک نقطه مثبت و مسیر رو به رشد بوده و به نوعی کرمانشاه را به عنوان یک قطب کشاورزی زبانزد کرده است.

یکی از محصولات استراتژیک و قابل کشت در کرمانشاه نخود است، نخودی که برای رشد، نیاز چندانی به آب نداشته و تنها با دو بار بارش باران رشد و به ثمر رسیده و کشت آن کمک زیادی در کاهش منابع آبی و بحران آب خواهد کرد.

هم‌چنین، کشت این گیاه کم‌هزینه به لحاظ استفاده از منابع آبی، نوعی کود برای تغذیه خاک و زمین‌های کشاورزی محسوب شده و در واقع با تغذیه خاک و تقویت آن باعث کاهش استفاده از کودهای شیمیایی در مزارع و به تبع آن تولید محصولات پاک می‌شود.

اما کشاورزان نخود کار کرمانشاهی که چند ماه وقت و هزینه داده‌اند تا این محصول را با مزایای ذکر شده پرورش و روانه بازار کنند تا رنج و زحمت چندماهه‌شان جبران شود، پس ازسپری شدن یکسال از برداشتشان هنوز هم در انتظار تصمیمات دولتیها بوده تا این محصول صادرشده و به تبع آن آنان نیز بتوانند محصولاتشان را با قیمت مناسبی به فروش برسانند.

محصولی که شاید کیفیت و مرغوبیت آن در کرمانشاه نسبت به سایر نقاط بیشتر بوده و در سال‌های گذشته آنقدر مورد بی مهری بوده که در رقابت با "نخود سیاه" نیز بازمانده است و دولت نه تنها آن را صادر نمی‌کرد بلکه در مواردی و طی سال‌های گذشته اقدام به واردات نخود سیاه(نخود لپه، نوعی نخود چروکیده که از نظر نخودکاران نخود مناسبی نبوده و تنها برای تهیه لپه از آن استفاده می‌شود) نیز می‌کرد.

از سوی دیگر، با وجود اینکه نخود یکی از منابع غنی غذایی به لحاظ داشتن پروتئین و ویتامین‌های مختلف بوده چندان جایی را در سبد غذایی مردم پر نکرده و از بازار فروش چندانی نیز در بین مصرف‌کنندگان داخلی برخوردار نیست.

بنابراین صادر نشدن این محصول و عدم تقاضای آن در بازار داخلی باعث شده که قیمت آن به شدت کاهش و جوابگوی هزینه‌های کشاورز نباشد و در واقع تعدادی از آنان پوسیده شدن آن در انبارهایشان را به فروش آن ترجیح دهند و از سوی دیگر کشاورزان کشت این محصول را به شدت کاهش داده و دیگر رغبتی برای کاشت آن ندارند، لذا اگر بازارهایی جدید برای این ماده غذایی پیدا نشود، کشاورزان با مشکلات بیشتری مواجه شده و ما باید شاهد انقراض این محصول و تبعات ناشی از کشت نشدن آن مانند فقر غذایی خاک مزارع، عدم برداشت محصولات غنی از نظر منابع معدنی و... باشیم.

کریمی: نخودکار تنها برای تغذیه خاک مزرعه‌اش نخود کشت می‌کند/ هزینه کشت بالاتر از درآمد است

یکی از نخودکاران منطقه گوران شهرستان دالاهو در این باره به خبرنگار مهر گفت: هم‌اکنون مشکلات زیادی گریبانگیر نخودکاران است، اما رنج کاشت و برداشت این محصول به صورت سنتی از سویی و رنج از دست دادن سرمایه با فروش نرفتن محصولات از سوی دیگر نخودکاران را دچار آشفتگی کرده است.

خلیفه کریمی افزود: هم‌اکنون بیش از 50 درصد از نخودهای تولید شده توسط کشاورزان در انبارهای آنان موجود بوده و حتی با قیمت پایین نیز خریداری نمی‌شود.

این نخودکار کرمانشاهی ادامه داد: با وجودی که بسیاری از کشاورزان به صورت سنتی اقدام به کاشت و برداشت می‌کنند هزینه‌ای حدود 2500 تا 3000 هزار تومان بابت تولید هرکیلو نخود صرف می‌کنند و این درحال است که قیمت تعیین شده از سوی دولت یک هزار و 950 تومان بوده و حتی با این قیمت نیز از کشاورز خریداری نمی‌شود.

وی، با ابراز نگرانی از پوسیده شدن نخودهای این کشاورزان مظلوم گفت: برای یک کشاورز خیلی سخت است که یکسال زحمت و رنج بکشد تا محصولش را برداشت کند و به فروش نرسد.

کریمی تصریح کرد: هم‌اکنون حدود یکسال از برداشت محصول سال گذشته نخود سپری شده و بسیاری از نخودکاران که به امید صادرات آن و یا حتی فروش آن در زمان کاشت محصول بعدی مانده بودند ناامید شده و انتظار پوسیده شدن محصولاتشان را می‌کشند.

وی در مورد کشت نخود در سال جاری گفت: البته کشت آن تا حد زیادی کاهش یافته اما کشاورز دیگر نخود را به منظور کسب درآمد نمی‌کارد و تنها دلیل کشت آن تغذیه خاک مزرعه‌اش است، چرا که اگر اقدام به کشت نخود نکند باید یک‌سال زمین را بایرگذاشته و یا از طرق دیگر آن را تغذیه کند.

امینی: دو سال است بازارهای جهانی را از دست داده‌ایم/ تنها در صورت تقاضا از کشاورز نخود می‌خریم

دبیر اتحادیه علافان استان کرمانشاه در این باره به خبرنگار مهر گفت: دو سال است که وضعیت صادرات نخود به شدت خراب شده و ما بازارهای جهانی را از دست داده‌ایم.

غلامرضا امینی افزود: از دوسال گذشته که بازارهای هندوستان و پاکستان از ما گرفته شد تنها به صادرات و بازار عراق امید داشتیم که یکسال است این بازار نیز از ما گرفته شده و صادراتی صورت نمی‌گیرد.

وی ادامه داد: در حال حاضرحدود 50 درصد از نخودهای تولید شده در سال قبل در انبارها و روی دست کشاورزان مانده و دیگر خریداران نیز رغبتی به خرید ندارند و تنها در صورت تقاضا و آن هم به اندازه نیاز از کشاورز نخود می‌خریم.

امینی گفت: هم‌اکنون با توجه به درجه نخود از 1500 تومان تا 2000 تومان نخودهای کشاورزان قیمت‌گذاری می‌شود اما با وجود اینکه کشاورز متضرر شده خرید چندانی نیز صورت نمی‌گیرد.

دبیر اتحادیه علافان(خرید و فروش حبوبات) استان کرمانشاه، تصریح کرد: عدم صادرات این محصول و نداشتن بازار داخلی نیز باعث ضضر بازاریان و به تبع آن  کاهش خرید آنان شده تا از ضرر بیشتر جلوگیری کنند.

وی خواستار توجه مسئولین به این مسئله شد و گفت: تا یک ماه دیگر نخودهای تولیدی در سال جاری وارد بازار خواهد شد و اگر این وضعیت ادامه یابد باید شاهد پوسیده شدن محصولات سال گذشته و ضرر هنگفتی برای کشاورزان و حتی بازاریانی که اقدام به خرید نخود کرده‌اند باشیم.

عوارض گمرکی نخود هنوز حذف نشده/ موانع صادرات باعث از دست دادن بازارهای جهانی

رئیس شورای ملی نخود ایران در گفتگو با خبرنگار مهر،  از صادر نشدن این محصول و عدم حذف تعرفه گمرکی آن انتقاد کرد و گفت: در نیمه دوم سال 85، صادرات نخود به کشورهای همسایه با ممنوعیت روبه‌رو شد و این در حالی بود که کشور از مقام هفتم در تولید این محصول و رتبه چهارم در سطح زیر کشت برخوردار بود.

موانع صادرات باعث از دست دادن بازارهای جهانی

ناصر مرادی، با بیان اینکه بیشتر صادرات نخود استان به کشورهای اطراف خلیج فارس، هند و پاکستان است، افزود: در گذشته ما بازار این کشورها را در دست داشته و این کشورها بیشترین رغبت را به خرید نخود ایرانی داشتند، اما مشکلات ایجاد شده در مسیر صادرات این محصول باعث از دست دادن این بازارها و گرایش آنها به سمت دیگر کشورها شده است و در واقع اعتبار نخود ایرانی در بازارهای خارجی دستخوش این تغییرات قرار گرفت.

وی ادامه داد: صادر نشدن این محصول باعث شده که بسیاری از تولیدات سال گذشته مردم و حتی پس از یکسال از برداشت روی دست آنان مانده و اگر بازاری برای عرضه این محصول ایجاد نشود شاهد پوسیده شدن آنها در انبارها و ضرر زیادی به کشاورزان و بازاریان خواهیم بود.

مرادی با بیان اینکه تاکنون مشکل صادرات نخود حل نشده و صادراتی نیز صورت نمی‌گیرد افزود: تاکنون لغو عوارض گمرکی نیزصورت نگرفته اما از 100 درصد در گذشته طی مراحل به 50 درصد و سپس 20 درصد کاهش یافته است.

وی ادامه داد:  هم‌اکنون دو اظهار گمرکی برای صادرات نخود وجود دارد و طی آن  نخود درجه یک هرتن 1700 دلار ارزش‌گذاری شده که 20 درصد آن عوارض و نخود درجه دو هر تن یک هزار دلار ارزش‌گذاری شده و 20 درصد آن به عوارض گمرکی اختصاص می‌یابد.

واگذاری بحث صادرات و واردات کشاورزی به وزارت‌خانه متبوع

رئیس شورای ملی نخود ایران گفت: اخیرا مکاتبات زیادی با معاونت وزیر بازرگانی و شرکت توسعه تجارت داشته‌ایم و قرار بر این است که واردات و صادرات تمام تولیدات کشاورزی تحت نظر وزارت جهاد کشاورزی صورت گیرد.

وی تصریح کرد:  در دولت قبلی ستاد تدابیر ویژه ریاست جمهوری نظارت بر  صادرات و واردات کالاهای استراتژیک را به عهده داشت و بر صادرات این محصول نیز نظارت می‌کرد اما در دولت جدید و با پیگیری دکتر محبی(نماینده مردم سنقر) و ارسال نامه به ریاست جمهوری و وزیر صنعت، معدن، تجارت؛ جهاد کشاورزی مسئولیت صادرات و ورادات تمام محصولات کشاورزی را عهده دارد شد.

موافقت جهاد کشاورزی برای لغو عوارض و انتظار برای پاسخ معاونت راهبردی ریاست جمهوری

این مقام مسئول ادامه داد:  طی آخرین اخبار وزیر جهاد کشاورزی موافق لغو عوارض گمرکی برای صادرات نخود بوده و طی نامه‌ای به دکتر نوبخت(معاون راهبردی ریاست جمهوری) و توضیح اینکه هم‌اکنون تولیدات بیش از نیاز داخلی بوده خواستار لغو عوارض شد و البته طی کارشناسی‌های صورت گرفته در هفته قبل شفاها موافق لغو عوارض هستند اما کتبا چیزی اعلام نشده و لغو عوارض نیز صورت نگرفته است.

مرادی گفت: در حال حاضر انبارهای نخود ظرفیت داخلی را تامین می‌کند و مقداری نیز مازاد بر این نیاز وجود دارد، که البته با برداشت نخود از مناطق گرمسیری در خرداد ماه جاری یک پشتوانه 300 هزار تنی نیز خواهیم داشت.

عدم تناسب هزینه و درآمد موجب کاهش کشت نخود می‌شود

وی افزود:  برای هر کیلو نخود توسط کشاورز به جز سختی‌های کاشت و برداشت بیش از دو هزار تومان هزینه شده و باید حداقل سه هزار تومان از وی خریداری شود و این درحالی است که دولت تنها یک هزار و 950 تومان را برای خرید از کشاورزاعلام کرده و کشاورز را متضرر می‌کند.

رئیس شورای ملی نخود ایران گفت: چنانچه قیمت فروش نخود مناسب نباشد کشاورز دیگر به سمت کشت نخود نخواهد رفت، چرا که کشت یک محصول در وهله اول باید توجیه اقتصادی داشته باشد.

وی یادآور شد: در حال حاضر کشت نخود سنتی و هزینه‌بر بوده و این سختی ناشی از کشت محصول فوق باید با پرداخت هزینه مناسب به کشاورز جبران شود.

مرادی ادامه داد: میانگین کشت نخود در مزارع دیم کشور حداکثر 470 کیلو در هرهکتار بوده و باید قیمت خرید نخود از کشاورز اصلاح شود تا کشاورز از کشت آن منصرف نشود.

قرار دادن نخود در سبدکالای دولت/ در انتظار پاسخ وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی هستیم

وی از قراردادن نخود در سبدکالای دولت خبرداد و گفت:  به دنبال قرار دادن نخود در سبدکالای دولت هستیم که تاکنون جهادکشاورزی، وزارت بهداشت و ستادهدفمندی یارانه‌ها موافقت کرده و در انتظار پاسخ معاونت رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هستیم که پس از سپری شدن حدود سه هفته هنوز پاسخی به ما نداده‌اند.

رئیس شورای ملی نخود ایران افزود: شورای ملی نخود این آمادگی را دارد که در صورت تخصیص فضا عرضه مستقیم این کالا را داشته باشد.

سرانه مصرف نخود در ایران تنها دو کیلوگرم در سال است

مرادی، تغییر فرهنگ غذایی و گرایش به سمت مصرف نخود در کنار مکانیزاسیون کردن کشت این محصول را از اولویت‌های شورای ملی نخود با حمایت وزارت جهادکشاورزی عنوان کرد.

وی با ابراز نارضایتی از عدم گرایش ذائقه مردم به مصرف نخود گفت: متاسفانه در حال حاضر سرانه مصرف نخود در سال حدود دو کیلو گرم بوده که رقم بسیار پایینی است.رئیس شورای ملی نخود ایران، لغو عوارض، تغییر فرهنگ غذایی و گذاشتن نخود در سبدکالای دولت از برنامه‌های کوتاه مدت شورای ملی نخود در تسهیل امور نخودکاران دانست و گفت:  تغییر فرهنگ غذایی مردم و گرایش به سمت نخود علاوه برا افزایش سلامتی نقش مهمی نیز در اقتصاد مقاومتی دارد.

کرمانشاه پایلوت تغییر فرهنگ غذایی و گرایش به مصرف نخود

رئیس شورای ملی نخود ایران،  با اشاره به مزیت‌های این محصول گفت: نخود یکی از کالاهای استراتژیک به‌خصوص در استان کرمانشاه قلمداد شده و بهترین جایگزین برای گندم و جو و نیاز زیادی به آبیاری ندارد.

وی تصریح کرد: نیاز پایین این محصول به منابع آبی و تامین آن تنها با دوبار بارش باران در سال یکی از مهمترین مزیت‌های نخود بود و تا حد زیادی به بحران آب در کشور کمک می‌کند.

نخود، محصولی پاک و بی‌نیاز از کودهای شیمیایی

مرادی اظهارداشت: مزایای موجود در نخود باعث کاهش استفاده از کود شمیایی در مزارع خواهد شد و می توان نخود را یک محصول پاک دانست.

رئیس شورای ملی نخود ایران باردیگر به مزایای نخود تاکید کرده و ویادآور شد:  بذور رسيده و خشك نخود داراي ارزش غذايي زيادی است و يكي از مهمترين منابع غذايي سرشار از پروتئين ( 18 تا 23 درصد ) بوده و از قابليت نگهداري و انبار داري خوبي برخوردار است.

وی افزود: علاوه بر اهميت نخود به عنوان يك منبع غذايي مهم براي تغذيه انسان و دام، اين گياه مي‌تواند در حاصلخيزي خاك ، بويژه در مناطق خشك موثر باشد در حال حاضر در کشور ما کمبود آب وجود داشته و باید به سمت کشت دیم برویم و نخود گیاهی است که با دو بار باران رشد کرده و تا حدی این بحران آب را جبران می‌کند.

رئیس شورای ملی نخود ایران معتقد است،  با توجه به اينكه اين گياه نسبت به ساير حبوبات سازگاري بيشتري با شرايط اقليمي كشور دارد ، مي‌تواند بخشي از نيازهاي پروتئيني كشور را تأمين كند، لذا بايد بيشتر مورد توجه كشاورزان و مسئولان كشور قرار گيرد.

مرادی، افزود:  ازدياد جمعيت و نياز روز افزون بشر به مواد غذايي از يك طرف و محدوديت منابع توليد از طرف ديگر انديشه محققان و دولتمردان را در اين راستا سوق داده كه تنها راه دستيابي به خود كفايي كشاورزي، به دليل محدود بودن منابع آب و خاك هر كشور افزايش عملكرد در واحد سطح است و اين ميسر نمی‌شود جز با توليد ارقام پر محصول كه با بهره‌گيري از علم ژنتيك مي‌توان به اين مهم دست یافت و نخود یکی از این ارقام است.

وی با اشاره به حمایت شورای ملی نخود از نخودکاران و تلاش برای رفع مشکلات آنان تصریح کرد: مهم‌ترین هدفی که در این شورا دنبال می‌شود، حمایت از کشاورز و تولید کننده بوده و در زمینه تقویت بنیه اقتصادی کشاورز تلاش می‌کنیم.

مکانیزاسیون کردن کشت نخود

این مقام مسئول با بیان اینکه کاشت نخود با مشکلاتی برای کشاورزان همراه است گفت: همانگونه که ذکر شد کشت سنتی نخود بسیار هزینه‌بر است و مکانیزه شدن این کشت از دیگر اهداف شورای ملی نخود بوده تا با ارائه آموزش‌های لازم به کشاورزان از طریق اساتید متبحر درصدد رسیدن به این هدف تلاش خواهد کرد.

فرآوری نخود و  جلوگیری از خام‌فروشی

این مسئول ادامه داد: هم‌اکنون از فرآوری زیادی در نخود برخوردار نیستیم و با بررسی طریقه این فرآوری در کشورهای همسایه تلاش خواهیم کرد که صادرات نخود تنها به ‌صورت خام انجام نشود و  تحقق آن موجب اشتغال بیشتر در استان نیز شود.

رئیس شورای ملی نخود ایران در پایان خواستار رسیدگی هرچه سریعتر به وضعیت نخودکاران و صادرات این محصول شد و افزود: امید می‌رود با توجه ویژه دولت تدبیر و امید، عوارض باقی‌مانده بر صادرات نخود به‌طور کامل از بین رفته و شرایط صادرات این محصول پیش از از بین رفتن آن و ضرر کشاورزان زحمتکش باشیم.

................................

گزارش: طیبه قدمی