شهسواری: طلاب اهل داستان‌نویسی تقلبی نیستند

به گزارش خبرنگار مهر، نشست تخصصی رمان طلاب شب گذشته در حاشیه نخستین جشنواره داستان طلاب سراسر کشور (اشراق) در مجموعه ارگ سالاریه شهر قم برگزار شد.

در این نشست حجت الاسلام مظفر سالاری، رئیس انجمن داستانی طلاب کشور در سخنانی اظهار داشت: تاریخچه داستان نویسی از سوی حوزویان به هزار سال پیش از این بازمی گردد و بر مبنای آن حتی شاعران و ادیبانی چون حافظ، سعدی و مولانا به دلیل فعالیت و حضورشان در مدارس علمیه جزء ادیبان روحانی و طلبه به شمار می روند. این جایگاه بزرگی است که باید به آن دلگرم باشیم، البته به این نکته هم توجه کنیم آن شعر و سبک پرداخت ادبی دیگر به درد مخاطب و داستان نویس امروز هم نمی خورد.

وی همچنین گفت: فعالیت ادبی طلاب حتی تا سال هایی پس از پیروزی انقلاب نیز با چراغ خاموش پیش می رفت تا اینکه در حوزه علمیه قم مجلاتی ویژه مخاطب کودک و نوجوان طراحی و منتشر شد و داستان نوجوان از تاریخ آنها پا گرفت و امروز این مساله تا اندازه ای قوت گرفته است که به اعتقاد من می توان شهر قم را پایتخت رمان و داستان کودک و نوجوان کشور هم دانست و امیدواریم با برنامه ای که برای تربیت طلاب داستان نویس در پیش داریم به زودی این شهر را پایتخت رمان و داستان بزرگسالان نیز بکنیم.

علی اصغر عزتی پاک نویسنده و داور جشنواره نیز از دیگر سخنرانان این مراسم بود که در اظهارات خود با اشاره به انتشار نخستین مجموعه داستانی مدرن ایران توسط محمدعلی جمال‌زاده اظهار کرد: از زمانی که جمال‌زاده مجموعه داستان «فارسی شکر است» را نوشت، روحانیون هم وارد ماجرای داستان نویسی شدند، چون شخصیت اصلی یکی از داستان های یک روحانی بود. با این حال تا مدت ها درباره طلاب در داستان به شکلی خاص صحبت می شد. در واقع به دلیل نگاه سیاسی حاکم بر تفکر نیروهای چپ و روشنفکر فعال در ادبیات داستانی ایران که نسبت به موضوعات دینی بی طرف نبودند، طلاب و روحانیون در داستان ها زده شده و مورد بی احترامی قرار می گرفتند. بر همین مبنا چهره مثبتی ازآنها نیز در ادبیات به نمایش گذاشته نمی شد

عزتی پاک ادامه داد: جدای از این موضوع از سوی خود طلاب و روحانیون نیز جبهه گیری هایی در مورد نزدیک شدن به این فعالیت صورت می گرفت و به طور کلی آنها خود و فرزندانشان را از این موضوع نهی می‌کردند. با این حال رفته رفته این قشر از جامعه خودشان را به ادبیات نزدیک کردند و همانطور که عنوان شد با فعالیت در عرصه ادبیات کودک و نوجوان خود و قلمشان را به اثبات رساندند و کار به جایی رسید که الان اتفاق بزرگ تربیت طلاب رمان نویس به ثمر رسیده است.

این نویسنده افزود: صدای داستان نویسی طلاب امروز، صدای قدرتمندی است که با دوپینگ و حمایت های الکی مطرح نشده و نمی شود. البته طبیعی است که تازه است و قصد دارد تا خودش را معرفی کند، اما به نظر من مطرح بودن و بلند شدن این صدا از سوی قشر خاص دین‌دار و طلبه نکته اصلی آن است که باید مورد حمایت قرار بگیرد.

وی همچنین در پاسخ به سوالی در مورد اینکه چرا تا مدت ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی به موضوع داستان‌نویسی طلاب و روحانیون توجه خاصی نشد، گفت: به اعتقاد من، بحث اصلی، در این است که ما سنت داستان نویسی طلاب را در بین خودمان چندان قدرتمند ندانیم شاید اگر جریان هایی مثل مرحوم آقانجفی قوچانی ادامه می یافت وضع به شکل دیگری بود، اما خب به طور طبیعی شاهد بودیم که جریان های مذهبی خود را به طور کلی مدت ها از این ماجرا کنار کشیده بود و حتی نویسندگانی هم که سعی داشتند از حضور شخصیت های روحانی در داستانشان استفاده کنند، توهین و تحقیر می شدند.

محمدحسن شهسواری، نویسنده و منتقد ادبی نیز دیگر سخنران این نشست بود.

وی نیز در سخنان خود با اشاره به جریان داستان نویسی مدرن ایران که توسط محمدعلی جمال‌زاده ایجاد شد، اظهار داشت: جریان داستان نویسی مدرن که 90 سال در ایران قدمت دارد، در طول مدت زیست خود هم نویسنده اش را پرورش داده و هم خواننده اش و حالا ما صحبت از جریان تازه ای می کنیم که قاعدتا حرکتش آنهم با یک شیوه و طریق کاذب کاری سخت است چون باید ابزار و لوازم خودش را فراهم کند.

شهسواری ادامه داد: به باور من در تمام این سال ها اراده ای برای وجود جریان داستان‌نویسی طلاب آن

وجود داشته و در کنار آن خواننده این جریان هم بوده است، اما نویسنده این ماجرا وجود نداشته که من هم نمی دانم علتش چیست. در حال حاضر هم جریانی که در حوزه شکل گرفته را نمی شود جدا از کل جریان ادبی کشور بدانیم و در نتیجه می خواهم بگوم که در این جریان تازه هم ابتدا مضمون است که جالب توجه است و مورد استقبال قرار می‌گیرد و پس از فرم و شیوه روایت.

این نویسنده همچنین گفت: مثل هر جریان دیگری ادبیات و فرهنگ که اگر از دل برآید بردل می نشیند، جریان داستان نویسی طلاب نیز باتوجه به دغدغه های نویسنده و محتوای فرهنگی اش مخاطب خود را پیدا خواهد کرد. مانند صدای هر انسانی که خاص او است و به خاطر همین خاص بودن، منحصر به فرد می شود.

شهسواری همچنین گفت: طلابی که من دیدم، اهل تقلبی نوشتن نیستند. شاید آنچه که نوشته اند و می نویسند را کسی نپسندد، اما لااقل دغدغه های آنها منحصربه فرد و متعلق به خودشان است.