چهره نظام غیر امنیتی شود/ تحریم اقتصادی جایگزین جنگ است

به گزارش خبرنگار مهر، مصطفی زهرانی پیش از ظهر پنج شنبه در همایش اصول سیاست خارجی دولت اسلامی که در سالن شهید آوینی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان برگزار شد، در توضیح شاخص‌های نگاه علمی اظهار داشت: نگاه علمی به سیاست خارجه چند مؤلفه دارد که یکی از آنها این است که واقعیت‌های سیاست خارجه را توصیف کنیم چراکه کار علم توصیف، پیش‌بینی، تبیین یا تجویز است.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: وقتی می‌خواهیم موضوعی را تبیین کنیم که باید به چرایی آن بپردازیم. در تبیین کردن هم باید علت‌یابی کنیم و انگیزه‌ها و باورهای افراد را موردبررسی قرار دهیم.

وی با بیان اینکه اگر به سیاست خارجه به عنوان یک کار تبیینی نگاه شد جواب سؤالات را خواهیم یافت گفت: اهمیت پاسخ به چرایی‌ها این است که اگر بخواهیم مشکلی را برطرف کنیم باید علت مشکل را بدانیم تا راه حل پیدا کنیم.

زهرانی ادامه داد: نکته بعدی پیش‌بینی است و پیش‌بینی کار سختی است چراکه انسان‌ها بیشتر به گذشته نگاه می‌کنند.

وی گفت: یکی از ویژگی‌های 12 گانه قرن جدید این است که تئوری به جای تاریخ می‌نشیند. دائم به گذشته نگاه کردن مشکل ما را حل نمی‌کند بلکه باید نگاه به آینده داشته باشیم.

مدیرکل دفتر مطالعات سیاست خارجه خاطرنشان کرد: یکی دیگر از شاخص‌های مهم در علمی نگاه کردن توصیف است یعنی چه معنایی از رفتار سیاسی دولت‌ها می‌شود فهمید.

وی اظهار داشت: سیاست خارجی باید بتواند اهداف نظام اسلامی را به ثمره بنشاند و اگر در این امر موفق شد، می‌توان آن را به عنوان الگو مطرح کرد.

سیاست خارجه باید امنیت را ارتقا دهد

بنیان‌گذار موسسه صلح و امنیت بشری اضافه کرد: رکن اصلی هر نظام سیاسی امنیت است بنابراین باید دید میزان آورده سیاست خارجی در بحث امنیت چقدر است. اگر امنیت را ارتقا داده باشد سیاست خارجه موفق است.

وی افزود: نکته دوم رفاه مردم است. کشور ما جزو مصرفی‌ترین کشورهای دنیا است و دلیل اینکه آمریکایی‌ها دست روی تحریم گذشته‌اند همین مصرفی بودن است.

زهرانی اظهار داشت: در تحریم تئوری طبقه متوسط خیلی مهم است. یعنی هر چه طبقه متوسط نسبت به طبقه ضعیف و متمول بیشتر باشد، خطر تحریم بیشتر است.

وی با اشاره به اینکه تحریم جایگزین جنگ است گفت: در شرایطی که نمی‌توانند با کشور ما وارد جنگ شوند، از تحریم استفاده می‌کنند.

مدیرکل دفتر مطالعات سیاست خارجه با اشاره به اهمیت توسعه در سیاست خارجه ادامه داد: توسعه فقط رشد اقتصادی نیست بلکه باید شاخصی باشد که تمام مردم آن را در زندگی خود حس کنند.

رفتار نظام قابل پیش‌بینی باشد

وی با اشاره به اینکه بحث مهم‌تری که باید به آن بها داده شود، غیر امنیتی کردن چهره نظام سیاسی است ابراز داشت: یکی از سؤالات همیشگی ما این بوده که مبنای اختلاف نظر آمریکایی‌ها نسبت به جمهوری اسلامی چیست؟ به این نتیجه رسیدیم که دولتمردان آمریکایی به میزانی که بتوانند در ذهنشان ایران و جمهوری اسلامی را دشمن تصور کنند، واکنش‌های حساس دارند. در واقع هر قدر ایران را برای خودشان خطر بدانند، تلاش می‌کنند تقابل قوی‌تر داشته باشند و بحث محور شرارت که جرج بوش تصور کرد، نشانه همین بود.

زهرانی با اشاره به اینکه وقتی دولتی در ذهن مردم خودش طرف مقابل را به عنوان یک دشمن معرفی کرد، اجماع ملی و بین‌المللی برای جنگ و تحریم به وجود خواهد آمد گفت: اگر تلاش دشمن این بوده که از ایران یک چهره خصمانه در دنیا نشان دهد، اولین موفقیت رئیس جمهور روحانی این است که این موضوع را ضعیف کند.

وی با اشاره به اینکه در سیاست خارجه اعتدال، دنیا باید تصور کند شما قابل پیش بینی هستید افزود: اینکه کسی نداند ما فردا چه تصمیمی می‌گیریم در شرایط انقلابی شاید جالب باشد اما اگر دنیا قرار است با ما وارد تعامل شود باید بداند ما در آینده چه تصمیماتی خواهیم گرفت.

مدیرکل دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه قاطعیت و مبنا قرار گرفتن پروسه تصمیم‌گیری را از دیگر موضوعات مهم در سیاست خارجی دانست.