به گزارش خبرنگار مهر، تعدد مراجع صدور پروانه های ساختمانی، از بین رفتن نظام عرفی، کمبود تجهیزات زیربنایی، مشخص نبود حرایم در معماری و شهرسازی از جمله چالشهای ساخت و ساز در مازندران به شمار می رود.
این چالشها در حالیست که توسعه پایدار صنعت ساختمان از جمله مباحث مهم در عصر حاضر است که با توجه به نقش صنعت ساختمان در چرخه اقتصادی کشور، رشد و بالندگی این صنعت از اهمیت بسزایی برخوردار است.
در جهت دستیابی به توسعه پایدار در صنعت ساختمان که از مولفه های اصلی توسعه پایدار شهری بوده، چالش هایی موجود است که تعدد مراجع صور پروانه های ساختمانی و عدم وجود قانون واحد در این حوزه ،پایین بودن کیفیت ساخت و سازها ،افزایش شهرنشینی ،افزایش سلیقه های گروهی ، پیشروی ساخت و ساز غیرمجاز بر روی منابع طبیعی و اراضی مرغوب استان در کمتر از سه دهه و تبدیل شدن پهنه سرسبز مازندران به بستر ساخت و ساز از جمله معضلات است.
توسعه صنعت ساختمان و توسعه استان اتفاقی است که در داخل این سرزمین باید رخ دهد و کیفیت رضایت بخش وآرامش را برای شهروندان فراهم سازد .ولی به واقع توسعه استان در بخش ساختمان در دهه های اخیر چه مسیری را طی نموده ؟ ایا زیرساخت های توسعه و آبادانی استان فراهم شده است؟.
رئیس نظام مهندسی ساختمان مازندران در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص دغدغه های موجود گفت :تعداد اعضای این سازمان در سال 74 حدود 300 نفر بوده و اکنون به رغم آنکه گلستان از مازندران جدا شده، 24 هزار عضو داریم و پیش بینی می شود با توجه به روند جذب دانشجو توسط دانشگاه ها تعداد اعضای این سازمان در چهار سال آینده دو برابر شود.
تورج نائیج پور اظهار داشت:نظام مهندسی ساختمان مازندران حدود 24 هزار مهندس در رشته های هفتگانه ساختمان دارد که از این تعداد 8هزار و نهصد نفر دارای پروانه اشتغال هستند.
وی با اشاره به روند جذب دانشجو توسط دانشگاه ها در طی سال های اخیر گفت: در مازندران به ازای هر 80 تا 90 سکنه یک مهندس داریم و بیشترین تراکم در رشته عمران است.
ناییج پور به تعداد پروژه های ثبت شده در دفاتر نمایندگی سازمان اشاره نمود و گفت: در سال 92 تعداد 10 هزار و 451 پروژه با مساحت هفت میلیون و 893 هزار و225 مترمربع به ثبت رسیده است که با توجه به تقسیم استان به 9 ناحیه ، 100 درصد پروژه های ثبت شده در نظام مهندسی از سوی سازمان مورد بازرسی قرار می گیرد.
ضرورت تهیه طرح آمایش سرزمین در استان
وی اظهار داشت: تهیه طرح آمایش سرزمین در استان ضروری است و باید تمام مناطق مختلف استان را بخوبی رصد کنیم و برنامه های کلان استانی داشته باشیم.
نائیج پور بااشاره به آلودگی محیط زیست گفت: آسیب های جدی مانند ورود فاضلاب در رودخانه ها، مازندران را تهدید می کند و در حال حاضر بهترین زمینهای مازندران به دلیل ساخت های و سازهای غیرمجاز در حال از بین رفتن است.
از کیفیت مورد انتظار فاصله داریم
معاون امور مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت:اکنون دو دهه از عمر نظام مهندسی می گذرد ونظام مهندسی در حال عبور از دوران بلوغ و عهده دار شدن مسئولیت های سنگین تر است.
حامد مظاهریان با بیان اینکه دولت به عنوان کسی که وظیفه آن رعایت حقوق عمومی است اظهار داشت:در ساخت و ساز دغدغه اصلی کیفیت ساختمان ا ست و از کیفیتی که انتظار داشتیم فاصله داریم.
مهندسین مرجعیت خود را از دست می دهند
مظاهریان با اشاره به نقش مهندسان ناظر اظهار داشت:مهندس کسی است که حق الزحمه اش را مالک می دهد ولی او قرار است که گزارش به شهرداری دهد و از طرفی باید در قبال مسئولیت ها و مصالح عمومی موارد قانونی رعایت کند لذا بدین ترتیب مالکین به عنوان یک مانع به مهندس نگاه می کنند و مهندسین اینگونه مرجعیت خود را از دست می دهند.
وی در ادامه افزود: بخشی از مشکلات ناشی از قانون است سیستم باید بازنگری شود باید ساده تر شود و به جای تساوی عادلانه توزیعی باید رقابت باشد و دو نظامی و دو سیستمی در هیچ جای دنیا وجود ندارد.
پیشی گرفتن نظام ساخت و ساز از نظام مهندسی
محقق وپژوهشگرمعماری و شهرسازی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه مناسبت ترین اراضی کشاورزی و جنگلی مورد ساخت و ساز غیر مجاز قرار گرفته اند گفت: نظام ساخت و ساز بسیار فراتر از نظام مهندسی کار می کند و تنوع سرزمینی استان در ساخت و سازهای معاصر آن تأثیری ندارد و در حال تهرانی شدن هستیم.
محمدرضا حائری مازندارنی با اشاره به ساخت و ساز های انجام شده در بخش های ساحلی اظهار داشت: بخش اعظم نوار ساحلی دریای خزر مورد ساخت و ساز قرار گرفته و بقیه که ساخت و ساز نشده امکان دسترسی وجود نداشته و این در حالی است که ساحل استان مازندران جزء مشعیات کشوری جزو منفعت ملی بوده است .
وی به علل نابسامانی های موجود در ساخت و سازهای استان اشاره نمود و گفت:کوتاهی عمر مدیریت بویژه مدیریت شهری ،بخشی نگری، منفعت طلبی سازمانها و عدم تبعیت از برنامه های کلان استان بویژه طرح های جامع و تفصیلی از شاخصه های عدم توسعه شهری است.
حائری افزود:نمونه هایی از مدیریت شهری نشان می دهد که شهرداری که متولی اصلی شهر است عمر بسیار کمی را در دوران شهرداری خود طی نموده و به محض اینکه آشنایی با شهر صورت گرفت جابجایی مدیریتی صورت می گیرد.
نقش بانک ها در ساخت و سازها
وی به سهم بانک ها در ساخت و سازها اشاره کرد و گفت: در استان تسهیلات بانکی پرداخت شده توسط بانک ها بیش از 5/2 برابر مجموع بودجه عمرانی استان است و بانک ها نقش مهمی را در ساخت و سازایفا می کنند.
تعدد مراجع صدور پروانه ساختمانی
حائری با اشاره به تعدد مراجع صدور پروانه ساختمانی اظهار داشت: باتوجه به اینکه ساخت ساز شهری تحت نظارت نظام مهندسی است و ساخت و ساز روستاها نیز تحت نظارت نظام فنی روستایی می باشد و ساخت و سازهای بین شهر و روستا توسط سازمان همیاری شهرداری ها کنترل می شود و هر یک از این سه حوزه یعنی شهری ،روستایی و بین شهر و روستا مجوز های مختلفی از شهرداری ها ،سازمان همیاری ها و دهیاری ها می گیرند ولی هیچگونه مشارکت و هماهنگی بین این سه سازمان وجود ندارد در نتیجه وضعیتی که اتفاق افتاده همینطور که در استان حرکت شاهد هستیم.
کمیسیون هایی که هدایت کننده بازار ساخت و ساز هستند
این پژوهشگر اظهار داشت: در گذشته نظام ساخت و ساز از یک نظام عرفی تبعیت می کرد و در این نظام سرزمین ،آب و هوا و محیط طبیعی ملاک بود و بعدها در نظام رسمی آمایش ،طرح های منطقه ای ،جامع و تفصیلی مطرح شد.
وی افزود: آنچه که امروز باقی مانده این است که نظام عرفی تقریبا از بین رفته و نظام رسمی باقی مانده اما از نظام رسمی طرح جامع کاری انجام نمی دهد و تنها دو کمیسیون ماده 100 و ماده 5 هستند که بازار ساخت و سازرا رهبری و هدایت می کنند.
حائری با اشاره به تنوع استان از حیث سرزمین ، سکونت ، فرهنگ و ساختار گفت: در همه اینها تنوع از بین رفته و ساخت و ساز از میراث طبیعی ،از میراث تمدنی و از سرمایه اجتماعی بهره می گیرد و آنها را مورد استفاد قرار میدهد.
وی ادامه داد: چرخه هایی داریم که چرخه های باطل اند،افزایش جمعیت ،افزایش سکونتگاه ،رشد صنعت ،افزایش صنایع غیر فلزی ،تخریب جنگل و رود دریا و تخریب سرزمین.
این محقق افزود:اگر این وضعیت اتفاق بیفتد استان مازندران به سرنوشت دریاچه ارومیه دچار می شود یعنی در 50 سال آینده نظام ساخت و ساز از سرمایه طبیعی ،اجتماعی و فرهنگی استفاده می کند.
توسعه نامتعادل استان/ شهرسازی از شهرنشینی عقب مانده است
وی اظهار داشت:نظرسنجی ها که از پژوهش میدانی به عمل آمده نشان دهنده این است که توسعه نا متعادل در استان وجود دارد و شهرسازی در استان مازندران به شدت از شهرنشینی عقب مانده تا جایی که با غیبت شهرسازی رویرو هستیم.
وی به دلایل رشد کمی وگسترش شهری نشیتی اشاره کرد و گفت:بی توجهی عمیق به روستاها ،کمبود تجهیزات زیربنایی و تاسیساتی، ضعف آگاهی جمعی و فردی ،چند پارگی مدیریت استان وبارگذاری سکونت بیش از اندازه منطقه موجب افزایش شهرنشینی در مازندران شده است.
رشد افقی شهری در مازندران
وی با بیان اینکه شهرها در مازندران با رشد افقی مواجه هستند گفت: در استانی هستیم که مرغوبترین اراضی جنگلی و کشاورزی و روستا ها دارند تبدیل به شهر می شوند ،روستاها با شهرها ادغام می شوند و تمام اراضی بین شهری با تنور داغ ساخت و ساز روبرو هستند.
از بین رفتن معماری بومی مازندارن
این محقق با بیان اینکه مازندران از غنی ترین استان هایی است که معماری بومی داره گفت: معماری بومی این استان زنده است و به سبب اینکه وام و تسهیلات بانکی تعلق نمیگیرد در حال از بین رفتن است.
وی با بیان اینکه فرایندهای سودآوری و مالی چنان پرقدرت هستند که فعالیت های فنی را تحت الشعاع قرار دادند اظهار داشت: وام های بانکی ،رشد قیمت زمین و ساختمان در استان تا رتبه اول کشور، می باشد ،تأمین درآمد بیش از 50 درصد شهرداریها از عوارض ساختمانی و زمین وکارگر ارزان قیمت از جمله علل وقوع فرآیندهای سودآور می باشند.
حائری به دلایل نارضایتی مردم مازندارن از سکونت اشاره کرد و گفت :طرح ها از طریق کمیسیون ماده100 و ساخت و سازهای جریمه ای شکل می گیرد و در کمیسیون ماده 5 و ماده100 اجازه خلاف دادن و جریمه به جای قانون معیار کار می شود.
این محقق و پژوهشگر معماری و شهرسازی با بیان اینکه معیار شهر اسلامی حریم است گفت:حریم دریا مشخص نیست ،90کیلومتر از ساحل مازندران به شهرک های خصوصی و دولتی چسبیده به ساحل اختصاص دارد و 101کیلومترنیز ویلاهای شخصی وجود دارد دارد.
حائری افزود:65 درصد زباله های مازندران در مناطق جنگلی ،25درصد در مناطق تالابی و رودخانه ها و 10درصد در مراتع تخلیه می شوند.
معماری مازندران تهرانیزه شده است
به گزارش مهر، تداوم ساخت و سازها و بی توجهی به معماری بومی دیری نخواهد پایید که معماری اصیل و سنتی مازندران برای آیندگان تبدیل به خاطره شود و اکنون می توان نمونه هایی از معماری سنتی مازندران را روستاها و مناطق شهری از جمله خیابان قارن ساری به نظاره نشست.
به تاکید کارشناسان معماری بیشتر ساخت و سازهای مناطق مختلف کشور از جمله مازندران شبیه معماری، پایتخت کشور و یا به اصطلاح تهرانیزه شده و معماری بومی محلات در این رقابت نابرابر کمرنگ شده اند.
نظر شما