معمای سر به مهر اشیاء ربوده شده از معبد "الهه آبها" / میراثی که در غفلت به تاراج رفت

به گزارش خبرنگار مهر، همین چند ماه قبل بود که بازار حفارهای غیر مجاز دور اطراف محوطه تاریخی و جهانی بیستون داغ شده و یگان های حفاظتی میراث، نیروی انتظامی و حتی مردم را به زحمت انداخته بود.

اتفاقی که خبرگزاری مهر در گزارشی به عنوان " تحرکات مشکوک حفارهای غیر مجاز در قلمرو هرکول/ صدای تیشه کوهکن هایی که عاشق نیستند" به آن پرداخت و از اقدامات انجام شده در راستای مقابله با دستبرد به تاریخ کرمانشاه  گزارش داد.

دیری نپایید که مسئولین بخش بیستون حفارهای غیر مجاز را تکذیب کردند اما مدیرکل میراث فرهنگی وقت با شجاعت خاصی این موضوع را تأیید و از برنامه ریزی های گسترده برای مقابله با این اقدامات خبر داد به گونه ای که بعد از چند روز خبر دستگیری یکی از این گروه های حفاری غیر قانونی نیز منتشر شد.

اما در همان نزدیکی ها و بعد از سال جدید خبر سرقت چندین شیئ تاریخی از موزه معبد آناهیتای شهرستان کنگاور با عنوان "ماجرای سرقت از موزه کنگاور در کرمانشاه" روی خروجی خبرگزاری مهر قرار گرفت که باز هم در ابتدا تکذیب شد. تکذیبی که چندان خوشایند به نظر نمی رسید و به شکلی نشانه ای برای فرار از مسئولیت و یا سرپوش گذاشتن بر ماجرا بود.

اما پس از آنکه مطالبه پاسخگویی از سوی مسئولین مشاهده شد خبر تأسف آور این سرقت تأیید شد اما تا امروز نیز این خبر چندان مورد دقت و واکاوی قرار نگرفته است. امروز پس از گذشت حدودا دو ماه از سرقت مذکور همچنان خبری از اشیاء به سرقت رفته نشده است.

به مقامات مرتبط در دولت تذکر داده ایم/ جستجوها ادامه دارد

نماینده مردم کنگاور در مجلس شورای اسلامی در همین رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در خصوص سرقت اشیاء تاریخی از موزه معبد آناهیتا پیگیری های لازم را انجام داده و با دولت هماهنگی های مورد نیاز جهت کاوش و پیگیری برای یافتن آنها انجام شده است.

حجت الاسلام وحید احمدی گفت: به مسئولین مرتبط دولتی نیز در خصوص این اتفاق تذکر های لازم داده شده است.

وی با بیان اینکه باید افکار عمومی مردم در این زمینه شاهد پاسخگویی مسئولین باشند خاطر نشان کرد: ارزیابی عملکرد مدیران با چند ماه میسر نیست اما مشخص است که باید پاسخگویی در هر شرایطی وجود داشته باشد.

احمدی افزود: به هر حال این اتفاق افتاده و اکنون باید تلاش برای پیگیری یافتن اشیاء و البته تمهیداتی برای جلوگیری از وقوع اتفاقات مشابه در دستور کار باشد.

وی همچنین به ضرورت توجه به اعتبارات برای حفاظت از آثار تاریخی تأکید کرد و گفت: نمایندگان مجلس در این زمینه تلاش های خود را انجام خواهند داد اما مردم از آنها می خواهند که با برخی بی کفایتی ها هم برخورد کنند.

به گزارش خبرنگار مهر، در فروردین ماه که نخستین اخبار ضد و نقیض از سرقت موزه شهرستان کنگاور به گوش می رسید، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه این اتفاق را تکذیب کرد و گفت: سرقتی در کار نبوده و ماجرا مربوط به پیدا شدن چند شی تاریخی از محصولات یکی از غرفه داران نمایشگاه صنایع دستی می شود.

اما پس از گذشت مدت کوتاهی از این تکذیب غیر منتظره مدیرکل موزه های سازمان میراث فرهنگی خبر سرقت از موزه شهرستان کنگاور را تأیید و حتی از موجود بودن سیاهه اشیاء به سرقت رفته خبر داد.

این سوال مطرح است که چرا مسئولین میراث فرهنگی استان کرمانشاه به جای پاسخگویی به افکار عمومی در ابتدا این موضوع را تکذیب کردند؟ آیا این تکذیب دردی از تاریخ دستبرد خورده معبد آناهیتا دوا می کرد؟ گرچه برخی از این مسئولین دلیل عدم تأیید این خبر را به دلیل انجام بررسی های تکمیلی عنوان کردند اما اظهارات مدیرکل میراث فرهنگی در این رابطه بسیار عجیب تر از تکذیب ابتدایی خبر است.

فعله گری: احتمالا قصد تخریب مرا داشته اند

علی فعله گری در رابطه با سرقت از موزه تاریخی معبد آناهیتا در شهرستان کنگاور می گوید: بعید نیست که این سرقت را برای تخریب من انجام داده باشند چون این اشیاء ارزش دزدیدن نداشته است.

وی ادامه داد: اشیاء به سرقت رفته نه فسیل دایناسور بوده اند که ارزش چندانی داشته باشند و نه تعداد آنها به شکلی است که برخی افراد ادعا می کنند. تعداد این اشیاء برخلاف برخی جوسازی ها فقط 28 قطعه است.

فعله گری گفت: این اشیاء به دلیل اینکه مطالعاتی بوده اند از ارزش چندانی برای معامله برخوردار نیستند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه تصریح کرد: یکی از دلایل وقوع چنین اتفاقاتی عدم توجه به اعتبارات حفاظت و نگهداری از موزه ها و محوطه های تاریخی است که البته فقط مربوط به کرمانشاه نبوده و در سه سال اخیر تقریبا همه کشور چنین وضعیتی داشته است گرچه در استان کرمانشاه از بیش از هفت هزار شیئ تاریخی موجود به خوبی و با ضریب امنیتی بالا محافظت می شود.

به گزارش خبرنگار مهر، تکذیب اولیه خبر سرقت از موزه کنگاور از یک سو و اظهار نظر مدیرکل میراث فرهنگی کرمانشاه مبنی بر این که احتمالا این سرقت با هدف تخریب وی صورت گرفته است را می توان از حواشی جالب توجه این اتفاق عنوان کرد.

اما به هر حال بیان این موضوع هم که از سال گذشته تا کنون اعتباری برای محافظت از موزه ها و محوطه های تاریخی در نظر گرفته نشده است نیزدر نوع خود قابل بحث و کنکاش است.

کمبود اعتبار توجیه مناسبی برای اتفاقاتی مثل سرقت از موزه کنگاور نیست

نماینده مردم کرمانشاه در خانه ملت در این رابطه به مهر گفت: نمایندگان مجلس موضوع کمبود اعتبار برای حفاظت از آثار و موزه های میراث فرهنگی را پی گیری می کنند و نتیجه آن را به مردم گزارش خواهند داد اما کمبود اعتبار توجیه خوبی برای برخی اتفاقات نیست.

سید سعید حیدری طیب خاطرنشان کرد: یک مرحله بدتر از توجیه عدم صداقت با مردم است که در بحث سرقت از موزه کنگاور شاهد آن بودیم و دلیلی نداشت که به جای شفاف سازی و توضیح به مردم این اتفاق تکذیب شود که اگر مردم از کمکاری و اشتباه بگذرند قطعا از عدم صداقت نخواهند گذشت.

وی ادامه داد: در حالی که هیچ نشانی از عملیاتی شدن استعدادهای میراث فرهنگی و گردشگری استان کرمانشاه به چشم نمی خورد دیگر این موضوع پذیرفتنی نیست که شاهد تاراج این میراث باشیم که این موضوع در بحث برخی حفاری های غیر مجاز نیز دیده شده است.

حیدری طیب گفت: در صورت اعمال مدیریت صحیح بر توانمندی های گردشگری و تاریخی استان کرمانشاه شاهد این موضوع خواهیم بود که بسیاری از مشکلات استان ازجمله بیکاری و تولید برطرف خواهد شد و زمینه رشد و شکوفایی فراهم می شود.

نماینده مردم کرمانشاه از تذکر به مسئولین میراث فرهنگی کشور در این رابطه خبر داد و گفت: در انتظار پاسخ گویی آنی در خصوص اتفاقات اخیر در کنگاور هستیم.

به گزارش مهر، معبد آناهیتا در میانه راه امروزی همدان کرمانشاه و بر سر راه تاریخی هگمتانه تیسفون قرار گرفته‌است. این بنا با ۶/۴ هکتار وسعت، بر پشته صخره‌ای و مشرف به دشت گنگاور ساخته شده‌ است. آناهیتا فرشته و نگهبان آب و فراوانی و زیبایی و باروری در نزد ایرانیان دارای مقام بلند و ارجمندی بوده‌ که بر این معبد نگاهبانی می داده است.

این بنا دارای ۲۲۰ متر درازا و ۲۱۰ متر پهنا و کلفتی دیوار محیطی آن به ۵/۱۸ متر می‌رسد. فراز این اثر تاریخی ردیفی از ستون‌های سنگی بر پا بوده که بلندای هر ستون ۵۴/۲ متر است. ورودی بنا به وسیله پلکان دو طرفه در جبههٔ جنوبی تعبیه شده و در جبههٔ شمال خاوری پلکان یک طرفه راه دسترسی به این مکان را ممکن ساخته‌است.

معدن سنگ چهل مران در ۲ کیلومتری باختر این بنا قرار دارد و اکنون سنگ‌های نیمه تراش میان ستون و سنگ‌های نما در سطوح معدن از همان زمان باقی مانده‌است. قدمت این بنا را به دورهٔ اشکانی و ساسانی نسبت داده، نشانه‌ها و واژه‌های دوره ساسانی بر روی سنگ‌ها حک گردیده‌است.

......................................

گزارش از اسما معین