حسرت آیین پهلوانی را می‌خوریم/ فرهنگ جوانمردی را در همه حوزه‌ها گسترش دهیم

به گزارش خبرنگار مهر، آئین افتتاح دبیرخانه کنگره بین‌المللی نهضت سربدارن ظهر دوشنبه با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدیران استانی و شهرستانی، دانشجویان و فرهیختگان در دانشگاه حکیم سبزواری افتتاح شد.

علی جنتی در این مراسم در سخنانی با تاکید بر اینکه مردم ایران اسلامی همچنان شیفته آیین و فرهنگ و پیشینه‌ خود هستند بیان کرد: گاهی از رنگ باختن چنین فرهنگی در کوران مدرنیته گله مندیم اما بر ماست که زمینه نهادینه‌سازی فرهنگ پهلوانی و جوانمردی را نه تنها در ورزش بلکه در همه حوزه‌ها بسط دهیم.

وی گفت: هر چند سربداران صدها سال است که در راه آرمان مقدس‌شان سر به دار شده‌اند اما من هنوز در این شهر روحیه آزادی خواهی، ظلم‌ستیزی و جوانمردی را احساس می‌کنم و هنوز آرمان عدالت طلبی در این شهر و البته در سراسر ایران جاری است.

وی افزود: نهضت سربداران نخستین دولت مستقل شیعه دوازده ‌امامی در ایران است و مهمترین ویژگی دولت سربداران اعتقاد به تشیع علوی و ارادت به آل علی(ع) بود.

جنتی بیان کرد: قیام سربداران با آنکه جنبشی محلی بود و مدت زیادی دوام نیافت، اما در تاریخ ایران اهمیتی خاص دارد، زیرا در پی این قیام و با نیرو گرفتن از پیروزی‌های آن بود که مردم در نقاط دیگر نیز در برابر جور ظالمان و بی عدالتی حاکمان قیام کردند.

وزیر فرهنگ با اشاره به اینکه نفوذ فکری و عقیدتی سربداران از حدود خراسان تجاوز کرد، اظهار کرد: بارزترین پیامدهای حکومت سربداران شکل گیری نهضت‌های مردمی و نماد آزادی خواهی و ظلم ستیزی اهالی مازندران، سمرقند، کرمان و دیگر شهرها  دانست.

عضو هیات دولت با اشاره به اینکه پس از یکصد و بیست سال چیرگی قوم تاتار و مغول بر ایران و بسیاری از مناطق آسیا، جنبشی مردمی در باشتین و سبزوار شکل گرفت، تصریح کرد: تلاش پیگیر رهبران آزاده این قیام، منجر به تشکیل حکومت مستقل ملی و شیعه مذهب ایرانی در خراسان شد.

وی با اشاره به اینکه در مدت کوتاه حکومت امیران سربدار آبادانی بسیار صورت گرفت و خرابی‌های حمله مغول تا حد زیادی جبران شد بیان کرد: امیران سربدار در پی بهتر کردن زندگی روستائیان و طبقه محروم شهر بودند و به مساوات در تقسیم عواید ثروت عمومی اعتقاد داشتند.

مهمترین ویژگی سربداران اعتقاد به تشیع علوی بود

جنتی مهمترین ویژگی دولت سربداران را اعتقاد به تشیع علوی و ارادت به آل علی(ع) دانست و گفت: از این لحاظ نهضت سربداران نخستین دولت مستقل شیعه دوازده‌ امامی در ایران به شمار می‌آیند.

وی ادامه داد: رهبران فکری این جنبش از مردان روشن ضمیر و مردم‌گرای شیعه مذهب عصر خود بودند و فرمانروایان سربدار از میان پیشه‌وران و روستائیان برخاستند و به همرنگی و برابری با مردم عملا معتقد بودند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه بسیاری از رهبران این نهضت در عین حالی که کسب و پیشه‌ای چون دیگر مردم داشتند از پهلوانان نامی کشتی نیز به شمار می‌آمدند، افزود: این‌ها به جوانمردی و فتوت شهرت داشتند.

وی  تصریح کرد: در مجموع حکومت نه چندان پایدار و زودگذر سربداران در خراسان 11 امیر به خود دید و از پهلوان عبدالرزاق باشتینی گرفته تا خواجه نجم‌الدین علی موید که در مجموع مدت پنجاه سال در سبزوار و نواحی مجاور آن حکومت کردند.

فتوت و مردانگی جزو آرمان سربداران بود

جنتی اظهار کرد: در نگاهی اجمالی به تاریخ سربداران در خراسان می‌توان دریافت که آنها علاوه بر دلبستگی به فرهنگ و آیین شیعه؛ ظلم ستیزی و حمایت از ستم دیدگان، با مردم بودن، برقراری مساوات، و مهم‌تر از همه جوانمردی را در به عنوان مرام و آیین حکومت‌داری برگزیده بودند و بسیاری از بزرگان و امیران سربداران عنوان پهلوان و جوانمرد داشتند؛ از این رو تردیدی نیست که فتوت و مردانگی و دست افتادگان را گرفتن و دست متعدیان را کوتاه کردن جزو آرمان سربداران بوده است.

وی همچنین تاکید کرد: با این همه، آیین پهلوانی و جوانمردی اختصاص به این دوره نداشت بلکه پیش از آن نیز آیینی ایرانی بود و آنگاه که ظلم و زور حاکمان افزونی می‌یافت مردان این آیین نیز برای دفاع از مظلومان و ستم دیدگان سر بر می‌افراشتند و به همین دلیل است که تاریخ بارها از جوانمردان به نیکی یاد می‌کند.

وزیر فرهنگ با بیان اینکه تاریخ ایران سرشار از فداکاری و جوانمردی در عرصه‌های مختلف است گفت: روحیه جوانمردی و فداکاری در جای جای خاک پاک ایران وجود دارد، از جوانمرد قصاب و پوریای ولی و غلامرضا تختی گرفته تا رئیس علی دلواری و ریز علی خواجوی، و از فرماندهان و رزمندگان و جانبازان دفاع مقدس گرفته تا پدران و مادرانی که با اهدای اعضای فرزندان مرگ مغزی شده خود جان دوباره به بیماران می‌دهند، و از این نمونه‌ها فراوانند.

وی افزود: جوانمردی فرهنگ و آیینی پسندیده و مورد احترام مردم در همه دوران ها بوده و در دوره اسلامی با تاسی از فرهنگ و معارف اهل بیت(ع) منشا رویدادهای بسیار شده است.

نماینده عالی وزارت فرهنگ با بیان اینکه فرهنگ شیعه و ارادت به ساحت قدسی مولا علی(ع) به عنوان پیشوای جوانمردان جهان در شکل گیری آیین پهلوانی و جوانمردی در ایران و در قیام سربداران نقش مبنایی داشته است تصریح کرد: هنوز نشانه‌های از آیین پهلوانی و جوانمردی را در فرهنگ امروزی می‌بینیم و گاه برای دیدن آموزه‌های آن در جامعه و زندگی روزمره حسرت می‌خوریم.

 جنتی برگزاری این کنگره را بازخوانی یک رویداد تاریخی و آشنایی نسل جوان با سرگذشت و پیشینه افتخارآمیز کشور دانست.

 وی با تاکید بر اینکه مردم ایران اسلامی همچنان شیفته آیین و فرهنگ و پیشینه‌ خود هستند بیان کرد: گاهی از رنگ باختن چنین فرهنگی در کوران مدرنیته گله مندیم اما بر ماست که زمینه نهادینه سازی فرهنگ پهلوانی و جوانمردی را نه تنها در ورزش بلکه در همه حوزه‌ها بسط دهیم.

 وزیر فرهنگ در پایان سخنانش بر استفاده از  مقالات، سخنرانی‌ها و پژوهش‌های صاحب‌نظران و اندیشمندان سراسر کشور تاکید کرد و گفت: امسال هزار و چهارصدمین سال آغاز خلافت پیشوای جوانمردان جهان یعنی حضرت امیر مومنان علی (ع) است و شایسته است به این مناسبت برای بزرگداشت، تبیین و تسری فرهنگ و آیین پهلوانی و جوانمردی گامهای بلندی برداریم. و در این راستا دبیرخانه این کنگره می‌تواند در این راه پیشقدم باشد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز حامی این طرح خواهد بود.