به گزارش خبرگزاری مهر، نشست «نظريه پردازي تربيتي بر اساس متون موثق با تكيه بر نهج البلاغه» و رونمايي از كتاب «منشور تربيت علوي» امروز دوم تیرماه به همت مركز تحقيقات امام علي(ع) و با همكاري مؤسسه بين‌المللي مطالعات نهج البلاغه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
منصور پهلوان عضو هيئت علمي دانشگاه تهران، عليرضا رحيمي نويسنده كتاب و مرتضي گوهري پور عضو هیئت علمی مؤسسه بين‌المللي مطالعاتي نهج البلاغه در این نشست سخنرانی کردند.
رحیمی در این نشست با طرح این سؤال که آیا نظریه تربیتی اسلامی مبتنی بر متون موثق می‌تواند وجود داشته باشد؟، گفت: برای پاسخ به این سؤال چند گزاره مطرح می‌شود؛ نخست اینکه آیا موضوعی بنام دانش تربیت و تعلیم وجود دارد؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت این علم وجود دارد در حالی که برخی می‌گویند تعلیم و تربیت علم نیست. دانش گاهی به هنرهایی مانند مدیریت محدود نمی‌شود بلکه معارفی است که به بررسی وضعیت‌ها و موقعیت‌های تربیتی می‌پردازد و از این منظر دانش تعلیم و تربیت یک علم تجربی است.
وی با بیان اینکه اساساً تربیت از معقولات ثانویه فلسفی است، افزود: اگر قرار است دانش تعلیم و تربیت موقعیت‌های تربیتی را به لحاظ تجربی بررسی کند ما به چه موقعیتی تربیتی می‌گوییم؟ در پاسخ می‌گوییم تا زمانی که فعالیتی به نام تربیتی شناخته نشود فعالیت تربیتی نخواهد بود. ما باید در ابتدا در یک بستر فرهنگی واقعیات تربیتی را بررسی و مطالعه کنیم. اساساً آموزش و پرورش جزیره نیست و یک شبه قاره است چون به فرهنگ متصل است. بنابراین وضعیت‌هایی که در علوم تربیتی بررسی می‌شود وضعیت‌هایی است که بر اساس ذهن مربیان تربیتی شکل می‌گیرد. پس در نظریات تربیتی نگاه فلسفی مبانی عملکرد است.
وی با اشاره به اینکه وقتی درباره تربیت می‌اندیشیم نیازمند فهمی هستیم که موقعیتی را تربیتی بنامیم، گفت: این فهم می‌تواند خالق آثار باشد همان طور که اندیشه فیلسوفان می تواند متنی برای خواندن ایجاد کند. فهم تربیتی می‌تواند مبتنی بر فهم دیگری مانند فهم قرآن باشد، حتی اگر بخواهیم علوم تربیتی را کاملاً تجربی بدانیم باز مبتنی بر فهم است. گاهی فهم بر اساس یک متن موثق، فهم متن موثق است اگرچه فهم ما می‌تواند موثق نباشد اما متن موثق است پس با توجه به فهم‌های متفاوت نظریات متفاوت داریم.
وی با بیان اینکه اگر بخواهیم در حوزه تربیت اسلامی نظریه‌پردازی کنیم باید به سراغ متون موثق برویم و چاره ای جز آن نداریم، بیان کرد: یک نظریه تربیتی تبلور فهمی است که ما از متون داریم و وقتی نظریه‌پردازی می‌کنیم فهمان را متجلی می‌کنیم. اینکه صرفاً قرآن و نهج البلاغه را بخوانیم و سریع نتیجه‌گیری کنیم مطلوب نیست بلکه باید این منابع را به عنوان مبنای معرفتی در نظر بگیریم و بر اساس آن عمل کنیم.
رحیمی تصریح کرد: فیلسوف تربیتی باید براساس این فهم به یک نظریه منسجم و با زبان علما برسد، چون گاهی فیلسوفان اسلامی به زبانی حرف می‌زنند که فقط خودشان می‌فهمند. باید به گونه ای حرف بزنیم که برای دیگران قابل فهم باشد. برای مطالعات تربیتی فهم ضرورت دارد و دانش تعلیم و تربیت بدون نظریه پردازی معنا ندارد.
محمدمهدی شریعتمدار رئیس هیئت امنای مؤسسه بین‌المللی تحقیقاتی نهج‌البلاغه در این مراسم با بیان اینکه نهج‌البلاغه برادر قرآن است و بعد از قرآن مقدس‌ترین کتاب ماست، گفت: مؤسسه نهج‌البلاغه بعد از دوران فطرتی که داشت تجدید حیات کرد و مطالعات موردی را در این باره آغاز کرده است. کارگروه‌های مختلفی به ویژه در حوزه تعلیم و تربیت شکل گرفته است.
وی ادامه داد: همچنین به زودی کتاب دیگری با موضوع «آموزه‌های تعلیم و تربیت در نهج‌البلاغه» منتشر می‌شود. این کتاب رساله دانشگاهی است که در یکی از دانشگاه‌های لبنان انجام شده و اکنون به فارسی ترجمه شده و مطالعه تطبیقی به نظریات تعلیم و تربیت در اندیشه‌ها و مکاتب جدید با نظریه تعلیم و تربیت اسلامی دارد.
وی در بخش پایانی سخنانش از انتشار چندین کتاب دیگر در حوزه رسانه، دین و کودک خبر داد.
نظر شما