اندیشه و اخلاق باید در زندگی مسلمانان موج بزند/ سه محور شخصیت مسلمان مطلوب

به گزارش خبرگزاری مهر، حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در دیدار با جمعی از دانشجویان دانشگاه های مختلف کشور سوئد بیان کرد: برخی در جامعه اسلامی و در راس آنان، سلفی های تندرو "اسلام منهای تفکر" را دنبال می کنند در حالی که فقدان یکی از سه ضلع اندیشه، رفتار و ایمان اهداف مورد نظر دین اسلام را برای تحقق یک زندگی مطلوب، مختل خواهد کرد.

آیه 265 سوره بقره ، رشد فکری انسان ها را اصل می داند

وی به آیه 256 سوره بقره "لاَ إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ قَد تَّبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ اشاره کرد و گفت: این آیه دو مساله را برای ما بیان می کند یکی اینکه رشد فکری و آگاهی انسان ضرورت تاثیر گذار و محوری دارد و هر انسان باید دارای رشد فکری باشد و دیگر اینکه رشد مورد نظر اسلام فراتر از تحقق آن به صورت فردی باید از حالت خفاء بیرون آمده و به مثابه یک جریان اجتماعی ظاهر گردد و چنان توسعه پیدا کند که در جامعه حالت تبیّن به خود گیرد.

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی اظهار داشت: با انضمام دو نکته به دست می آید که آیه "رشد اجتماعی" را مطلوب، و تلاش همه را برای تحقق آن ضروری می داند، نکته اول این که تبیّن به معنای آشکارشدگی است و نکته دیگر این که قبل از جمله "قد تبین الرشد" از "لا إکراه فی الدین" سخن به میان آورده است و از آن جا که اکراه در صورت وقوع، امری عمدتا اجتماعی است (زیرا پای دو طرف یکی اکراه کننده و دیگری اکراه شونده به میان می آید) به دست می آید: آشکارشدگی مورد نظر اسلام که زمانی معنا و عینیت می یابد که در ظرف و محیط جامعه تحقق پیدا کند.

تروریسم سلفی گری به دو نوع ترور مبادرت می ورزد

حجت الاسلام مبلغی یادآورشد: از این که اسلام بر معیار بودن رشد و حضوریابی آگاهی و آشکارشدگی آن در جامعه تاکید دارد، به دست می آید که امنیت لازم برای تحقق رشد لازم است و رشد فکری، خوف و اکراه را بر نمی تابد و از اینجا به دست می آید که "جریان سلفی گری افراطی" تنها به ترور جسم انسان ها دست نمی زند بلکه از این طریق می کوشد جریان رشد فکری انسان ها را در جامعه ترور کند.

استاد حوزه علمیه قم بیان کرد: امروز سلفی های تندرو دو نوع تروریسم را با خود همراه دارند: یکی اینکه به شدت با رشد آگاهی، و فراگیر شدن این رشد در جامعه مخالف هستند و می خواهند همه را همچون خود خشک مغز بار بیاورند و از سوی دیگر اینکه به ترورهای جسمی و کشتار انسان های بیگناه روی می آورند و قطعا میان این دو نوع ترور، رابطه وجود دارد به این معنا که دومی را برای تحقق اولی انجام می دهند.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی گفت: اسلام حتی در مورد دین، که پذیرش و تعهد به آن زیباترین فصل زندگی بشری را تشکیل می دهد اکراه را نمی پذیرد، چرا که اکراه فضایی مضطرب و متزلزل ایجاد می کند و رشد انسانی که امری خواستنی و اراده ای و تدریجی الحصول است را به عقب می اندازد اگر به صورت کلی آن را منتفی نسازد. وی گفت: دین تحمیلی در مقابل دین اعتقادی است که نه از خاستگاه رشد بر می خیزد و نه به رشد آدمی می انجامد و بر همین اساس اکراه در دین را نفی کرده است.

رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: اگر مسلمانان تمرکز بر رشد فکری را در سیاستگذاری ها و برنامه های خود اولویت دهند دین اسلام فراگیر خواهد شد و ما نیز در ادبیات مهدویت داریم که حکومت حضرت ولیعصر(عج)، زمینه رشد جامعه را فراهم می کند. در کنار رشد فکری، تقویت ایمان در جامعه دارای کارکرد محوری است و باید کوشید نسل های کنونی دارای ایمان قوی همراه با عشق جوشان الهی باشند.

سلوک و رفتاری اسلامی باید در وجود مسلمانان تجلی پیدا کند

استاد حوزه علمیه قم همچنین گفت: در اسلام سلوک های اخلاقی و رفتاری حالت اولویت به خود گرفته است و متاسفانه ما نسبت به سه کارکرد رشد بخشی و ایمان افزایی و اخلاق مداری دچار کاستی های زیادی هستیم و اگر این کاستی ها برطرف نشود نباید انتظار داشته باشیم که نسل های کنونی ما مصداق " يَدْخُلُونَ فِي دِينِ اللَّهِ أَفْوَاجًا" باشند.

استاد حوزه علمیه قم در پاسخ به سوال یکی از دانشجویان که گفته است خطاب آیه "لاکراه فی الدین" فقط برای مسلمانان است یا غیرمسلمانان را هم در بر می گیرد، گفت: این لااکره فی الدین، در کنار یک اصل دیگر قرآنی که "إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلام‏» آمده است، آیه دوم خطاب به خود فرد است که شما در پیشگاه خداوند اگر غیر اسلام را بپذیرید مسؤول هستید و از شما پذیرفته نمی شود. یعنی روز قیامت باید جزای پذیرش غیر اسلام را متحمل شوید.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی گفت: ولی لااکراه فی الدین خطاب به جامعه است یعنی ای جامعه، فردی را به دین مکره نکنید و او را به زور وادار به قبول دین نکنید، چرا که دینی که با زور پذیرفته می شود اگر او را دچار نفاق نکند، رشدی را در پی نمی آورد. منطق اسلام این است که رشد و زمینه های رشد فکری را فراهم باید کنیم خود به خود مردم به دین وارد می شوند.

پاینبدی به ارزشها در منطق اسلام یک اصل است

استاد حوزه علمیه قم در پاسخ به این سؤال که " گفته می شود، در اسلام است که می توانید مسلمانان دیگر را اجبار به افعال اسلامی کنید"، گفت: در این زمینه دو مقوله است یک موضوع اجبار نسبت به دین است که این در اسلام نیست و هرکس خلاف این بگوید بر خلاف منطق اسلام سخن گفته است، مقوله دوم پایبندی به ارزش های اسلامی برای جامعه است که ما از آن به امر به معروف ونهی از منکر یاد می کنیم.

حجت الاسلام مبلغی افزود: اسلام اجازه نمی دهد نظام ارزشی واخلاقی جامعه از سوی عده ای پایمال شود و جامعه به فساد کشیده شود، اسلام نیز به امر به معروف تعبیر کرده است و معروف در عرف جامعه به عنوان ارزش شناخته شده و اسلام می خواهد ارزش ها را حفظ کند و همان رشد را نگه دارد.

وی بیان کرد: در صدر اسلام کسانی که به خاطر جنگ ها به درون جامعه اسلامی می آمدند هیچگونه تحمیلی برای پذیرش اسلام از سوی مسلمانان نسبت به آنها متوجه نمی شد. امر به معروف و نهی از منکر در جوامع دیگر هم است و در جوامع غربی هم، اگر کسی به ارزش های بهداشتی و ارزش های اخلاقی جامعه لطمه وارد کند به او توصیه می شود ولی اختلاف در مصداق است.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی خطاب به دانشجویان دانشگاه های سوئد که به دعوت برخی نهادهای حوزوی به شهر مقدس قم سفر کردند، یادآورشد: شما در کشور خود اخلاق اسلامی را به نمایش بگذارید و اخلاق شما باید با غیرمسلمانان تفاوت داشته باشد و همگان اندیشه ها و اخلاق پرجاذبه اسلامی را در شما مشاهده کنند. باید دلهای خود را جایگاه ایمان به عنوان بهترین گوهر درونی انسان، قرار دهید و با این حالت در جامعه خود حاضر شوید تا افتخاری برای اسلام باشید.