به گزارش خبرنگار مهر، پل ریکور، فیلسوف پدیدارشناس فرانسوی است که همراه با موریس مرلوپونتی از مهم‌ترین استادان پدیدارشناسی در فرانسه مدرن محسوب می‌شود. کتاب «درباره ترجمه» از مهم‌ترين آثار پل ريكور فيلسوف پديدارشناس فرانسوی است که 4 مقاله در حوزه ترجمه‌پژوهی و زمينه‌های فلسفی آن را شامل می‌شود. این کتاب به عنوان نهمین کتاب مجموعه «مطالعات» نشر افق چاپ شده است.
این روزها، ترجمه‌پژوهی رشته‌ای چندرشتهای است که هم با زبان‌شناسی، نشانه‌شناسی، معناشناسی، فلسفه، علوم انسانی، علوم اجتماعی، نشانه‌پردازی و ... سر و کار دارد و هم با عمل مشخصی که کنش ترجمه است. ترجمه‌پژوهی، درس ترجمه نیست و ادعای تربیت مترجم ندارد. بلکه بررسی چندی و چونی کار مترجمان در انتقال پیام‌ها، اندیشه‌ها و مفهوم‌ها از زبانی به یک زبان دیگر و بررسی پیامدهای اجتماعی و فکری و فرهنگی این انتقال است، هم بر فرهنگ دریافت‌کننده ترجمه و هم بر فرهنگی که متن ترجمه شده از آن برآمده است.
ترجمه‌پژوهی، رشته‌ای چندرشتهای است و رویکرد پل ریکور، رویکردی در تقاطع 3 سنت فلسفی بزرگ غرب، یعنی اگزیستانسیالیسم، پدیدارشناسی و فلسفه تحلیلی است.
در 3 فصل نخستین کتاب، «چالش و شادی ترجمه» متن سخنرانی پل ریکور در انیستیتوی تاریخ آلمان است که در 15 آوریل 1997 ارائه شده است. «پارادایم ترجمه» درس افتتاحیه‌ی پل ریکور است که در اکتبر 1998 در دانشکده الهیات پروتستان پاریس ایراد شده است. «یک گذرگاه: ترجمه‌ی ترجمه‌ناپذیر» هم تاکنون چاپ نشده است. فصل چهارم نیز با عنوان «فرهنگ‌ها: از سوگ تا ترجمه»، سخنرانی ریکور در 28 آوریل 2004 در همایش یونسکو است. این همایش با محوریت موضوعی «ارزش‌ها به کجا می‌روند؟» برگزار شد.
در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:
کار ترجمه، پیروزی بر مقاومت‌های خودی است، مقاومت‌هایی که آن‌ها را ترس و حتا نفرت از بیگانه برمی‌انگیزد، بیگانه به‌عنوان تهدیدی علیه هویت زبانی خودی. اما کار ترجمه در همان حال سوگواری است، یعنی چشم‌پوشی از آرمان ترجمه بی‌نقص است. زیرا چنین آرمانی اگرچه شهوت ترجمه و حتا گاهی شادی ترجمه را خوراک داده، اما بدبختی یک هولدرلین را نیز سبب شده و او را وقتی خواست شعر آلمانی و شعر یونانی را در اَبَرشعری به همجوشی برساند که در آن، تفاوت گویش‌ها از بین بروند، درهم شکست.
راستی، آیا همین آرمان ترجمه بی‌نقص نیست که غم غربت زبان خاستگاهی یا عزم سلطه بر زبان از رهگذر زبان جهانی را هم‌چنان زنده نگه‌داشته است؟ چشم‌پوشی از رؤیای ترجمه بی‌نقص به منزله اعتراف به تفاوت عبورناپذیری است که میان خودی و بیگانه وجود دارد و آنچه می‌ماند آزمون اجنبی است.
و در این‌جاست که به عنوان این گفتار برمی‌گردیم: پارادایم ترجمه.
واقعیت این است که به تصور من، ترجمه فقط یک کار فکری عملی یا نظری نیست. ترجمه هم‌چنین یک مسئله‌ی اخلاقی است. رساندن مولف به خواننده و رساندن خواننده به مولف با پذیرش خطر خدمت و خیانت به دو ارباب...
این کتاب با 92 صفحه، شمارگان هزار و 500 نسخه و قیمت 5 هزار تومان منتشر شده است.
نظر شما