انتخابات ریاست جمهوری ترکیه/ آزمونی دیگر برای اردوغان

 فهرست اولیه و موقت نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ترکیه 17 تیر ماه منتشر شد و فهرست نهایی نامزدهای این انتخابات نیز 20 تیر اعلام شد.

انتخابات دو مرحله‌ای ریاست جمهوری این کشور  که در آن مردم ترکیه برای نخستین بار رئیس جمهور را به صورت مستقیم انتخاب خواهند کرد روزهای 10 و 24 آگوست (19 مرداد و 2 شهریور) برگزار خواهد شد.

این نخستین انتخابات ریاست جمهوری در ترکیه است که رئیس جمهور مستقیما با آراء عمومی انتخاب می شود. تا پیش از آن پارلمان مسئول انتخاب رئیس جمهوری بود.

دور اول انتخابات ریاست جمهوری ترکیه روز یکشنبه ۱۹ مرداد ماه برگزار می‌شود و در صورتی که هیچ‌یک از نامزدها اکثریت آراء را به خود اختصاص ندهد، انتخابات رئیس جمهوری بین دو نفر اول در ۲ شهریور برگزار خواهد شد.

بر اساس اعلام رسمی "شورای عالی انتخابات ترکیه"، سه نامزد انتخابات ریاست جمهوری برای رسیدن به کاخ ریاست جمهوری چانکایا به رقابت می‌پردازند.

رجب طیب‌ اردوغان نخست وزیر کنونی ترکیه و رئیس حزب عدالت و توسعه، صلاح‌الدین دمیرتاش رئیس حزب دموکراتیک خلق‌ (حزب صلح و دموکراسی سابق) و اکمل‌الدین احسان‌اوغلو کاندیدای مستقل سه نامزدی هستند که در انتخابات به رقابت خواهند پرداخت.

حزب حاکم عدالت و توسعه با وجود اینکه پیشتر صحبت هایی از نامزدی عبدالله گل رئیس جمهور فعلی ترکیه برای دور بعدی انتخابات ریاست جمهوری وجود داشت نهایتا رجب طیب اردوغان نخست وزیر فعلی را به عنوان کاندیدای خود معرفی کرد.

اکمل‌الدین احسان‌اوغلو نیز از سوی حزب جمهوری خلق، حزب حرکت ملی، حزب ترکیه مستقل، حزب دموکرات، حزب دموکراتیک چپ، حزب اتحاد بزرگ و حزب لیبرال دموکرات حمایت می‌شود.

انتخاب اکمل‌الدین احسان‌اوغلو به عنوان نامزد حزب سکولار "جمهوری خلق" باعث بروز انشقاق در داخل حزب شد به طوری که برخی از نمایندگان این حزب به دنبال کسب امضا برای معرفی نفری دیگر بودند.

این افراد اعتقاد داشتند که احسان‌اوغلو با سابقه دینی و محافظه‌کارانه‌ خود با سیاست‌های حزبی‌شان سازگار نیست. اما اکثریت نمایندگان این حزب از نامزدی احسان‌اوغلو حمایت کردند و کمال قلیچ‌داراوغلو رهبر حزب نیز تاکید کرد منافع ملی برای آنها از منافع حزبی بالاتر است و باید شرایط جامعه را هم در نظر گرفت.


اکمل‌الدین احسان‌اوغلو در ۲۶ دسامبر ۱۹۴۳ در قاهره پایتخت مصر به دنیا آمد. وی که تحصیلات خود را در دانشگاه‌های عین‌الشمس، الازهر مصر، آنکارا، اکستر انگلستان و استانبول طی کرده، پروفسور تاریخ علم ترکیه، آکادمیسین، نویسنده و دیپلمات سابق است. وی تا سن ۲۷ سالگی در مصر به سر برده و در سال۱۹۷۰ به ترکیه نقل مکان کرده است.

حداقل ۲۲ دانشگاه به وی مدرک دکترا و پروفسوری افتخاری اعطا کرده‌اند. وی از سال ۲۰۰۴ تا سال ۲۰۱۴ به مدت ۱۰ سال رئیس سازمان همکاری اسلامی بود.

شعار اکمل‌الدین احسان‌اوغلو هم در نوع خود جالب است. وی شعار "اکمک اوچون اکمل‌الدین" (برای نان به اکمل‌الدین رای دهید!) را انتخاب کرد. اکمک در زبان ترکی هم به معنای کاشتن است و هم معنای نان را دارد. وی با این شعار گوشه‌چشمی هم به دل‌نگرانی‌های اقتصادی مردم ترکیه دارد.

کردها نیز کاندیدای خود را در این انتخابات دارند و صلاح الدین دمیرتاش با دفاع از حقوق اقلیت‌ها پا به عرصه انتخابات ریاست جمهوری نهاده است. صلاح‌الدین دمیرتاش کاندیدای مشترک احزاب دموکراتیک خلق‌ها، حزب اِمِک (تلاش) و حزب حرکت اِمِکچی است.

صلاح‌الدین دمیرتاش جوان‌ترین کاندیدای ریاست جمهوری ترکیه است. وی در ۱۰ آوریل ۱۹۷۳ در شهرستان پالو از توابع استان الازیغ به دنیا آمد. نماینده مردم دیاربکر و رئیس حزب دموکراتیک خلق‌ها و اصالتا از تبار زازا است.

دمیرتاش فارغ‌التحصیل دانشکده حقوق دانشگاه آنکارا است و مدتی را نیز به وکالت گذرانده است. وی کاندیدای مشترک احزاب دموکراتیک خلق‌ها، حزب اِمِک (تلاش) و حزب حرکت اِمِکچی است.

صلاح‌الدین دمیرتاش شعار بلندتری انتخاب کرد با این مضمون: "به رئیس جمهوری بیندیشید که غیر از ساز باغلاما چیز دیگری نمی‌زند، تبعیض قائل نمی‌شود و سعی در تغییر دموکراتیک دارد". شعار دمیرتاش کنایه‌ای به اتهامات فساد مالی علیه نخست وزیر ترکیه است. چرا که فعل "چالماق" که برای زدن ساز باغلاما به کار رفته علاوه بر زدن ساز در زبان ترکی معنای دزدیدن هم دارد.

رجب طیب‌اردوغان نخست وزیر کنونی و کاندیدای ریاست جمهوری ترکیه در ۲۶ ژانویه سال ۱۹۵۴ در منطقه قاسم‌پاشای استانبول به دنیا آمد.

اردوغان از اعضای مؤسس حزب حاکم "عدالت و توسعه" است. سه دوره نمایندگی مجلس ترکیه، یک دوره ناتمام شهرداری کلان‌شهر استانبول و سه دوره نخست وزیری ترکیه از سوابق سیاسی این سیاستمدار به نسبت کهنه‌کار است.

وی به گفته خودش در کودکی برای گذران زندگی دست‌فروشی می‌کرده و مدتی را نیز در تیم‌های باشگاهی فوتبال به شکل نیمه‌حرفه‌ای بازی کرده است.

رجب طیب اردوغان شعار "در راه ترکیه نوین" را برای خود انتخاب کرد.

روز چهارشنبه خبرگزاری آسوشیتد پرس آمریکا در گزارشی از شانس بیشتر رجب طیب اردوغان برای پیروزی در این انتخابات خبر داد.

آسوشیتدپرس نوشت: در حالی به طور غیر قابل تردیدی رجب طیب اردوغان،  نخست وزیر کنونی ترکیه در موضع برتری در انتخابات ریاست جمهوری این کشور قرار دارد که منتقدین وی را متهم به استفاده از موقعیت خود جهت پیروزی در انتخابات می‌کنند.

براساس این گزارش، اکثرا تحلیلگران پیروزی اردوغان را در این انتخابات پیش بینی ‌می‌کنند اما یک سئوال اصلی در این مسئله نهفته است که آیا اردوغان با اکثریت قاطع پیروز میدان انتخابات 19 مرداد خواهد شد و یا اینکه در 2 هفته دیگر باید در دور پایانی انتخابات حاضر شود.

--------------

گزارش از پیمان یزدانی