دوئل نفتی ایران و ایرلندی‌ها در لاهه/ کاسپین اویل نقره داغ شد

به گزارش خبرنگار مهر، محمود آستانه در نشستی خبری در جمع خبرنگاران با بیان اینکه یکی از سیاست های جمهوری اسلامی ایران تبدیل کشور به هاب و کانون انرژی و نفت منطقه خاورمیانه است از سوآپ به عنوان یکی از روش‌های تبدیل ایران به هاب نفتی منطقه خبر داد و گفت: در شرایط فعلی ایران امن ترین، کوتاه ترین و اقتصادی ترین مسیر  برای ترانزیت و سوآپ نفت است.

این عضو هیات مدیره شرکت نفتی نیکو با اعلام اینکه از سال 1379 (1999 میلادی) تا سال 1389 ایران با 16 شرکت خارجی برای سوآپ نفت قرارداد امضا کرده بود، تصریح کرد: از این رو قراردادهایی به منظور سوآپ 5 تا 50 هزار بشکه نفت کشورهای حاشیه دریای خزر از مسیر ایران امضا و عملیاتی شده بود.

مشاور وزیر نفت با تاکید بر اینکه در طول 13 سال انجام تجارت سوآپ نفت بیش از 254 میلیون بشکه نفت خام از مسیر ایران به بازارهای جهانی نفت خام سوآپ شد، اظهار داشت: در کنار دستاوردهای اقتصادی یکی از مهمترین دلایل انجام سوآپ اهداف استراتزیک انجام این تجارت نفتی بوده است.

این مقام مسئول با اشاره به برنامه‌ریزی و انجام مطالعات احداث خط لوله نفت نکا – بندر جاسک توسط ایران به منظور سوآپ و انتقال روزانه یک میلیون بشکه نفت، بیان کرد: در شرایط فعلی کشورهایی همچون آمریکا، ترکیه، چین و روسیه از مهمترین رقبای ایران در بازار سوآپ نفت کشورهای حاشیه دریای خزر هستند.

مهمترین رقبای سوآپ نفت ایران در خزر

وی از خطوط لوله BTC آذربایجان- گرجستان و ترکیه، خط لوله CPC چین و خطوط لوله روسیه در شمال دریای خزر به عنوان مهمترین مسیرهای رقیب خط لوله سوآپ نفت ایران یاد کرد و افزود: برای احداث خط لوله نفتی نکا به جاسک به طول تقریبی یکهزار و 560 کیلومتر به حدود 2.6 میلایرد دلار سرمایه گذاری نیاز است.

آستانه با یادآوری اینکه سوآپ نفت به هیچ وجه رقیبی برای صادرات نفت ایران نبوده است، تاکید کرد: با نظارت امور بین‌الملل شرکت ملی نفت همواره نفت سوآپ به بازارهایی عرضه می شد که بازار نفت و رقیب نفتی ایران نباشد.

این عضو هیات مدیره شرکت نفتی نیکو با بیان اینکه هم اکنون به دلیل توقف عملیات سوآپ تمامی خطوط لوله نفت در شمال کشور که مسئولیت انتقال نفت از پایانه نکا به پالایشگاه های تهران و تبریز را بر عهده داشت، بدون استفاده مانده است، گفت: برای ساخت این خط بیش از 170 میلیون دلار سرمایه گذاری شده بود.

این مقام مسئول با اشاره به درآمد بیش از 880 میلیون دلاری ایران از محل سوآپ نفت در طول مدت 13 سال، تصریح کرد: علاوه بر عدم النفع‌های توقف سوآپ نفت، باید روزانه هزینه های قابل توجهی به منظور انتقال نفت از جنوب به پالایشگاه های شمال کشور انجام شود.

مشاور وزیر نفت از ایجاد 1.5 میلیون بشکه ظرفیت ذخیره سازی نفت خام در پایانه نفتی نکا در حاشیه جنوبی دریای خزر، اظهار داشت: در کنار عدم النفع های اقتصادی توقف سوآپ نفت از نظر معنوی و ارتقای جایگاه ایران به عنوان هاب نفت و انرژی منطقه هم زیان هایی به همراه دارد.

وی با تاکید بر اینکه هیچ کدام از مسیرهای سوآپ نفت همچون خط لوله بی.تی.سی "باکو- تفلیس- جیهان" در مقایسه با مسیر ایران اقتصادی و سودآور برای شرکت‌های خارجی سوآپ کننده نفت ندارد، بیان کرد: سیاست فعلی ایران از سرگیری سوآپ نفت کشورهای حاشیه دریای خزر است.

کاهش غرامت نفتی از 97 به 5.5 میلیون دلار

آستانه همچنین در خصوص محکومیت ایران در داوری لاهه به دلیل توقف سوآپ نفت با شکایت شرکت ایرلندی کاسپین اویل، تاکید کرد: در شکایت اولیه قرار بود ایران حدود 97 میلیون دلار غرامت به این شرکت خارجی به دلیل توقف سوآپ نفت با دستور وزیر وقت نفت پرداخت کند.

عضو هیات مدیره شرکت نیکو با اعلام اینکه با استخدام وکلای داخلی و خارجی و فعالیت گسترده حقوقی توسط شرکت ملی نفت ایران و شرکت نیکو در نهایت این غرامت از 97 به 5.5 میلیون دلار کاهش یافت.

وی با بیان اینکه این شرکت خارجی به دلیل دستور وزیر وقت نفت برای توقف سوآپ نفت به دنبال مصادره کردن اموال، دارایی و ساختمان‌های شرکت نفتی نیکوی ایران در اروپا بود، تبیین کرد: اما ارائه مستندات کامل نه تنها ساختمان‌‎های نفتی ایران در اروپا مصادره نشد که حتی میزان غرامت هم کاهش یافت.

این مقام مسئول با بیان اینکه با احتساب هزینه‌های دادرسی شرکت ایرلندی که بر عهده ایران بوده در مجموع کل مبلغ غرامت به بیش از 9 میلیون دلار افزایش یافته که در مقایسه با غرامت اولیه 97 میلیون دلاری رقم پائین تری است.

ایران ایرلندی‌ها را در لاهه نقره داغ کرد

آستانه با بیان اینکه در زمان صدور دستور توقف سوآپ نفت ایران از کشورهای دریای خزر 4 شرکت خارجی اقدام به سوآپ نفت می کردند، گفت: پس از توقف سوآپ نفت با سدتور وزیر وقت نفت، شرکت‌های بزرگی همچون دراگون اویل و ویتول سوئیس با انجام مذاکرات متعدد از انجام شکایت علیه ایران خودداری کردند.

وی با بیان اینکه با این وجود شرکت کاسپین اویل ایرلند با وجود مذاکرات متعدد حاضر به مصالحه نشد و از شرکت نفتی نیکوی ایران شکایت کرد، تصریح کرد: اگر چهار شرکت خارجی از ایران شکایت می کردند حجم غرامت احتمالی نفتی ایران در دادگاه لاهه به بیش از 250 میلیون دلار می رسید.

این مقام مسئول با تاکید بر اینکه شرکت ایرلندی در دادگاه لاهه ادعاهایی مبنی انجام سوآپ روزانه 17 هزار بشکه نفت را مطرح کرده بود، بیان کرد: این در حالی است که در سال اول این شرکت حتی دو هزار بشکه هم از ایران نفت سوآپ نکرده بود.

عضو هیات مدیره نیکو با اعلام اینکه هیچ شرکت ایرانی – خارجی از ایران به دلیل توقف سوآپ نفت شکایت نکرده بود، تبیین کرد: در مجموع پس از سه سال پیگیری حقوقی غرامت نفتی ایران از 97 به 5.5 میلیون دلار کاهش یافت تا ادعاهای شرکت ایرلندی هم در دادگاه لاهه با مستندات ایران نقش بر آب شود.

مشاور وزیر نفت در پایان خاطرنشان کرد: با گزارش های رسمی سازمان بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات در طول 13 سال انجام سوآپ نفت تمامی قراردادها شفاف بوده و هیچ گونه تخلفی صورت نگرفته بود.