آتش اختلاف نظر مدیران بر دامن پارک ملی گلستان/ تاکید نماینده ولی فقیه بر حفاظت همه جانبه از پارک

به گزارش خبرنگار مهر، بیش از دو ماه است که نامش همراه با پیشوند آورده می شود. تیتر یک نشریات و خبرگزاری ها شد، آتش سوزی - پارک ملی گلستان . جبهه و جناحش فرقی نمی کرد، پارک ملی، درختانش و گونه های گیاهی و جانوری اش خط قرمزشده بود. آنقدر اهمیت داشت که خبرنگاران کشوری و صدا و سیما را راهی استان کرد. آمدند و از نزدیک پارک ملی مظلوم و خاکستر شده ما را دیدند. هکتار هکتار از اراضی نخستین پارک ملی ایران و خاورمیانه طی این چند ماه سوخت.

چه کسی می دانست که روزی بالگرد اطفای حریق نهایت آمال و آرزوی محیط زیستی ها می شود؟ به هر شکلی که بود آتش خاموش شد، خاموش شد اما نمی توان از نبود امکانات و وعده های مسئولین گذشت. نمی شود امید محیط بانان را برای آمدن بالگرد نادیده گرفت. مبارزه کردند، به معنای واقعی کلمه، با آتش مبارزه کردند. چشم براه بالگرد ماندند اما از آن خبری نشد، بالگرد اطفاء حریق حسرتی شد بر دل محیط زیستی ها.   

 این روزها پارک ملی گلستان آرام گرفته است، اما آتشی با شکل و شمایل دیگر شعله ور شده، انگار حرارت این آتش بیشتر از حرارت مهان ناخوانده پارک ملی است. جای چاره اندیشی، دعوای دولتی ها بالا گرفته است. دعوای امروز بر سر همان آرزوی های دست نیافتنی است. آروزیی که در تجهیزات اطفاء حریق و امکانات خلاصه می شد. با پخش یک برنامه تلوزیونی دعواها به شکل علنی مطرح شد دقایقی از پخش برنامه نگذشته بود که مدیر کل روابط عمومی استانداری گلستان در گفتگو با یکی از رسانه های استان انتقادات شدیدی نسبت به اظهارات مدیر کل حفاظت محیط زیست داشت.

در ابتدای این گفت و گو علی یازرلو به  فرار از مسئولیت و توپ را در زمین ادارات و نهادهای دیگر انداختن سازمان محیط زیست اشاره کرد و گفت: در حالی که مدت ها پیش از سوی استانداری این امکانات تامین و در اختیار دستگاه‎های ذی ربط گذاشته شد.

با پیگیری هایی که از سازمان محیط زیست داشتیم به نامه ای با شماره 6627/125 در تاریخ 22/12 /92 برخوردیم که در آن مدیر کل حفاظت محیط زیست استان خطاب به معاون برنامه ریزی استانداری گلستان امکان آتش سوزی را با توجه به خشکسالی و عدم بارندگی پیش بینی کرده و درخواست تامین اعتبار برای جبران زحمات پرسنل اجرایی و خرید اقلام مورد نیاز را داشته است که تاکنون نیز پاسخی بدان داده نشده است. همچنین آخرین تجهیزاتی که از سوی مدیریت بحران استان به سازمان داده شده است مربوط به تاریخ21 مرداد سال 91 بوده و پس از آن هیچ تجهیزات دیگری به اداره کل حفاظت محیط زیست داده نشده است.

دستگاه مربوطه بجای این همه هیاهو و راه انداختن جنگ رسانه ای کارش را انجام دهد

مدیرکل مدیریت بحران استان در ارتباط با همکاری سایر ارگان ها و نهادها در بحث کنترل و اطفاء آتش سوزی گفت: هلال احمر و سایر ارگان ها هریک وظایف تعریف شده خود را دارند، همانطور که محیط زیست وظایف خود را دارد و نمی تواند کار خود را رها کند.

صادق علی مقدم در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: نیازی به ورود سایر ارگان ها نیست بعنوان مثال وقتی عرصه ای 90 هزار هکتاری در اختیار داریم باید تمهیدات لازم را فراهم کنیم. نباید منتظر باشیم تا حادثه ای رخ دهد و بقیه ارگان ها وارد عمل شوند. وظیفه ذاتی ما ایجاد هماهنگی برای فراخوان نیروهای کمکی است.

وی افزد: دستگاه باید در حوزه وظیفه مندی خودش اعتبارات، تجهیزات امکانات لازم را پیگیری کند و این دلیل منطقی ای نیست که چون دستگاه مربوطه پیگیری نمی کند دیگران باید پاسخگو باشند. دستگاه مربوطه بجای این همه هیاهو و راه انداختن جنگ رسانه ای کارش را انجام دهد.

وسایل ابتدایی کفاف مقابله با بحران را نمی دهد

از سویی دیگر مدیر کل حفاظت محیط زیست استان در گفتگو با مهر اعلام کرد: وظیفه محیط زیست حفظ و حراست از گونه های جانوری و گیاهی است، وظیفه ما خاموش کردن آتش یا مثلا مقابله با سیل و در مجموع مقابله با بحران نیست، نه چنین امکانات و منابعی را داریم و نه وظیفه ماست، اگر هم چنین کاری می کنیم از وظایف اصلی خودمان فاصله می گیریم، به همین خاطر در استان و کشور تمام دستگاه های مرتبط با موضوعات بحرانی را جمع شده و ستادی با عنوان ستاد مدیریت بحران در استان با ریاست استاندار تشکیل شده است تا در چنین مواقعی وارد عمل شود. مدیریت عملیات چنین بحرانی هم برعهده سازمان منابع طبیعی گذاشته شده است، بقیه اعضا مثل آب و فاضلاب شهری و اداره راه، سپاه، محیطزیست و... فقط عضو ستاد هستند که بتوانند در شناسایی و کشف و در پاره ای از مواقع کمک به حل این بحران ها همکاری کنند. این وسایل ابتدایی که استان بین بعضی دستگاه ها توزیع کرده است هم به هیچ وجه کفاف مقابله با چنین بحرانی را نمی دهد.

 یکی از بحث های ثابت آتش سوزی های اخیر نیامدن بالگرد اطفاء حریق بوده است. طبق اعلام اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان، در ساعات اولیه آتش سوزی ای که در روز 25مرداد ماه رخ داد، مدیر کل حفاظت محیط زیست استان طی نامه ای وضعیت شدید آتش سوزی و شدت پیش روی آن را به مدیریت بحران استان اعلام و درخواست کرد تا اقدامات لازم در این باره انجام شود.

الهه موسوی، مشاور رسانه ای محیط زیست نیز در گفتگو با مهر اعلام کرد: پس از آن نامه  دکتر مهاجر به صورت تلفنی از مدیریت بحران درخواست بالگرد کرد. مدیریت بحران هم ضمن تایید این درخواست از ارسال تقاضای بالگرد توسط استانداری به ستاد مدیریت بحران کشور خبر داد و اعلام کردند مراحل درخواست بالگرد سیکل طولانی دارد و معلوم نیست این بالگردها دست مارا بگیرد ولی ما تلاش مان را خواهیم کرد.

اما از سوی دیگر، صادق علی مقدم ، مدیرکل مدیریت بحران استان در گفتگو با مهر گفت: در خواست بالگرد از سوی محیط زیست داده شد و روال آن طی شد اما لزوم فرستادن بالگرد تایید نشد. چون در یک موعدی اعلام کردند که آتش مهار شده و نیازی به حضور بالگرد نبود والا بالگرد هماهنگ و آماده پرواز شده بود. طبق اعلام محیط زیست ساعت 11و 45 دقیقه آتش سوزی شروع شده که اعتقاد ما بر این است که شروع آتش سوزی زودتر بوده است . ساعت 2 همان روز فکسی از سوی محیط زیست آمد که هیچ اشاره ای به درخواست بالگرد در بدو امر نشده بود و نامه مبنی بر این بوده که آتش سوزی شده و اقدامات لازم انجام شود . که ما بلافاصله با منابع طبیعی هماهنگ و نیروهای زیادی به منطقه اعزام کردیم علت اینکه این وسعت آتش سوزی طی نیم ساعت مهار شد هم همین بحث اعزام نیروها بوده است.

بارها گفته ایم که پایش ها را در این مناطق بیشتر کنید و می گویند امکانات نداریم

صادق علی مقدم، مدیرکل مدیریت بحران گفت: اگر بخواهیم واقع بین باشیم باید بگوییم مشکل ما این نیست بلکه بحث اصلی در شناسایی آتش است که  باید زودتر شناسایی شود. آتش زمانی شناسی می شود که خسارت به ما وارده شده است.

وی تصریح کرد: ساعت سه و نیم تشخیص داده شد که حضور بالگرد لازم نیست .برای یکسری از مناطق می شد هلی برد اعزام کرد اما در این آتش سوزی به هیچ وجه نمی توانستیم کاری را که در آتش سوزی های قبلی انجام دادیم را تکرار کنیم. هلی بردها نیرو، تجهیزات و آب و را به سرعت به منطقه اعزام کرد اما شرایط توپوگرافی این منطقه به شکلی بود که اینکار راهم نمی توانستیم انجام دهیم. موقعیت منطقه این اجازه را به ما نمی داد که نیروهارا سریعتر منتقل کنیم. باز هم از دفتر استاندار درخواست مکتوبی مبنی بر فرستادن بالگرد به ستاد مدیریت بحران کشور فرستادیم. اما باید گفت مشکل اصلی این است که نه در استان ما بلکه در هیچ جای دنیا بالگردها مستقر نیستند.

مقدم بیان کرد: ساعت 5 اعلام شد که آتش تحت کنترل است و دو ساعت بعد خبر کنترل کامل آن آمد. اصل قضیه جای دیگر رخ می دهد. اصلا نباید کار به اینجا بکشد و آتش جرقه بخورد. این آتش از جاده به سمت بالا نرفته بلکه از بالا به سمت جاده آمده است. بارها گفته ایم که پایش ها را در این مناطق بیشتر کنید و می گویند امکانات نداریم .

92هزار هکتار را با 20 نیرو محافظت و مراقبت می کنیم

مدیرکل حفاطت محیط زیست استان در ارتباط با کمبود نیرو گفت: پارک ملی گلستان حدود 92 هزار هکتار وسعت دارد. طبق استانداردهای جهانی برای حفاظت از هر هکتار جنگل حداقل به یک مامور محیطبان نیاز است، یعنی طبق استانداردهای جهانی در آن واحد باید 92 محیطبان در حال محافظت و مراقبت از پارک باشند.

دکتر اسماعیل مهاجر افزود: چون ما به صورت شیفتی کار می کنیم باید 184 محیطبان داشته باشیم که نصف در حال استراحت باشند و نصف در حال کار، در قسمت اداری نیز به حدود 40نفر نیروی کار برای مدیریت قسمت های مالی، پشتیبانی، روابط عمومی و... نیاز داریم، یعنی در مجموع 230 تا 240 نفر نیرو برای محافظت و مدیریت استاندارد پارک نیاز است، اما در حال حاضر کل نیروی ما شامل اجرایی و اداری 50 نفر است، حدود 10نفر اداری و 37نفر اجرایی شامل نیروهای قراردادی و پیمانی و سه نفر هم نیروی روزمزد، از 40 نفر نیروی اجرایی در حالت عادی هرروز 20 نفرشان در حال استراحت هستند، یعنی تصور کنید این 92هزارهکتار جنگل، مراتع و... را در سه استان مختلف کشور باید با 20نفر نیروی اجرایی مدیریت و حفاظت کنیم.

تاکید نماینده ولی فقیه بر حفاظت همه جانبه از پارک ملی گلستان

اهمیت این آتش سوزی ها و تنش های بین مسئولین به حدی است که نماینده محترم ولی فقیه در استان گلستان در تاریخ یکم شهریور ماه بیانیه ای صادرکرده اند که در آن آیت الله سید کاظم نورمفیدی با ابراز تاسف از وقوع چنین اتفاقاتی اعلام کرده است "از مسئولين محترم كشوري و مديران ارشد استان انتظار دارم بر حسب اهميت موضوع از سرمايههاي ملي حفاظت و نگهداري نمايند."

در این بیانیه آمده است: اينجانب تأسف خود را از آتش سوزي اخير پارك ملي گلستان كه در چند نوبت بيش از هزار هكتار از جنگل و مرتع بكر و ارزشمند منطقه را نابود كرد اعلام ميدارم و از مسئولين محترم كشوري و مديران ارشد استان انتظار دارم بر حسب اهميت موضوع با برنامهريزي دقيق ، تأمين منابع اعتباري ، نيروي انساني ، فراهم شدن تجهيزات و امكانات اطفاي حريق زميني و هوايي با هماهنگي و مشاركت مردم از سرمايههاي ملي حفاظت و نگهداري نمايند.

-------------------------------

گزارش از نسترن قندهاری