ورزنه؛ نگین شرق اصفهان در معرض خشکسالی/ شرایط سخت شهری که قطب کمک به جبهه ها بود

به گزارش خبرنگار مهر، ورزنه، شهری از توابع بخش بن‌رود در استان اصفهان و مرکز ایران است که در نزدیکی تالاب بین‌المللی گاوخونی واقع شده‌ و تنها شهر ایرانی است که زنان آن به طور سنتی چادر سفید بر سر می‌کنند.

اولین چیزی که در لحظه ورود به این شهر تاریخی جلب توجه می‌کند، زنان و دخترانی هستند که به جای پوشیدن چادر سیاه متداول، چادری به رنگ سفید بر سر کرده‌اند و این رسمی است که از زمان‌های گذشته و شاید به قدمت پیدایش این شهر به یادگار مانده است و به همین دلیل ورزنه به عنوان شهر کبوتران سفید شناخته شده است.

درباره وجه تسمیه ورزنه مطالب زیادی نقل شده است که یکی از این موارد که افراد محلی نیز قبول دارند این است که ورزنه به معنای کشت دانه و کار بر روی زمین است که این مطلب با این خصوصیات و موقعیت شهر ورزنه، انطباق دارد.

اکنون نگین شرق اصفهان که شغل 92 درصد مردم آن کشاورزی بوده است با خشکسالی زاینده رود دست و پنجه نرم می کند و مردم آن تنها راه تامین معیشت خود را از دست داده‌اند؛ تمام ثروت این مردم خلاصه شده است در زمین های کشاوزی و ابزارآلات لازم برای این شغل که اکنون  بدون استفاده به حال خود رها شده است.

آری؛ مردمی که روزی زکات اموال خود را می‌پرداختند و در زمان جنگ روزی دو کامیون نان به جبهه ها ارسال می‌کردند اکنون در شرایط بد معیشتی به سر می برند و حتی برخی از مردم مجبور شدند از تحصیل فرزندان خود صرف نظر کنند.

لزوم توجه ویژه مسئولان به  این منطقه زمانی بیش از گذشته جلب توجه می کند که پای صحبت‌های امام جمعه این شهر بنشینی که با ناراحتی می گوید "دیگر نمی دانم به کدام مسئول درباره وضعیت سخت زندگی مردم این منطقه صحبت کنم؛چه کسی در روز قیامت جوابگوی سختی‌های زندگی این مردم انقلابی و مومن خواهد بود؟!"

شرق اصفهان در معرض بیشترین آسیب خشکسالی

حجت‌الاسلام حمید رضا صادق‌زاده امام جمعه ورزنه در این ارتباط در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: نکته ای که وجود دارد این است که 92 درصد مردم بن‌رود و ورزنه کشاورز هستند و بالتبع از زمانی که خشکسالی زاینده‌رود  باعث از میان رفتن شغل این مردم شریف شد زندگی اغلب مردم این منطقه تحت تاثیر قرار گرفته است.

وی افزود: مردم این شهر تاکنون با پس‌اندازهای قبلی خود روزگار گذرانده‌اند اما اکنون با تمام شدن این پس‌انداز، وضعیت زندگی برخی از مردم شرق اصفهان به ویژه منطقه بن رود و شهرهایی همچون ورزنه و اژیه تا زیار به حالت بحرانی رسیده است.

امام جمعه ورزنه بیان داشت: روا نیست که برخی مدام از واریز مرحله نخست حق معیشت به حساب کشاورزان این منطقه انتقاد می کنند چراکه به گفته کارشناسان، منطقه شرق اصفهان بیشترین آسیب را از خشکسالی زاینده‌رود دیده است.

وی اضافه کرد: وضعیت این مکان به گونه‌ای است که برخی مردم در درد و دل های خود برای من بیان داشته اند که گاهی حتی برای خرید دو عدد نان در روز نیز پول ندارند.

حجت الاسلام صادق‌زاده در ادامه با اشاره به عواملی که در خشکی زاینده‌رود و ایجاد این مشکلات تاثیرگذار بوده است، بیان داشت: این وضعیت به دلیل برداشت‌های بی رویه در بالادست زاینده رود و بی تدبیری‌های مدیران در زمان‌های مختلف رخ داده است و ارتباط با دولت خاصی ندارد.

وی افزود: این کشاورزان روزی زکات اموال خود را پرداخت می کردند و در زمان  انقلاب و پس از آن در زمان جنگ از این منطقه کامیون‌های نان به جبهه ارسال می‌شده است.

این مقام مسئول تاکید کرد: اکنون کسانی که روزی یک جریب زمین داشته و در امور خیر شرکت فعال داشته اند به دلیل بی استفاده ماندن زمین و ابزارآلات کشاورزی به عنوان تنها سرمایه‌های خود، گاه مستاصل برای دریافت یک گونی برنج و یا یک کیلو گوشت هستند.

وی در پاسخ به این سئوال که گردشگری تا چه میزان می تواند در رفع مشکلات این بخش موثر باشد، بیان داشت: گردشگری می تواند در این زمینه کمک‌کننده باشد اما اصل موضوع احیای زاینده‌رود است که می تواند کشاورزی را بار دیگر رونق داده و با احیای تالاب گاوخونی گردشگری در این منطقه را نیز رونق ببخشد.

وزارت نیرو از برداشت‌های غیرقانونی آب در بالادست جلوگیری کند

امام جمعه ورزنه گفت: لازم است دولت و وزارت نیرو از برداشت‌های غیرقانونی بالادست جلوگیری و وزیر نیرو نیز لازم است صحبت خود درباره جلوگیری از اضافه برداشت‌ها را به منصه ظهور برساند مگر نه فاتحه رودخانه و تمدن این منطقه خوانده است.

صادق زاده با اشاره به اینکه مردم مناطق حوضه زاینده رود تاکنون هیچ مشکلی با یکدیگر نداشته اند، گفت: به عنوان امام جمعه منطقه ای که بیشترین آسیب را از خشکسالی دیده است این موضوع را بیان می کنم که ما میزبان یک میلیون نفر از اعضای چهارمحال و بختیاری و خوزستان در  اصفهان هستیم و تاکنون نه تنها با یکدیگر مشکلی نداشته اند بلکه حتی برخی با یکدیگر نسبت خویشاوندی نیز دارند.

امام جمعه ورزنه اضافه کرد: افرادی که سعی می کنند با توسل به معضلات آبی منطقه، مردم این استان ها را در برابر یکدیگر متهم کنند تنها با غرض ورزی های سیاسی به این اقدانات دست می زنند.

وی بیان داشت: مردم این مناطق همگی معتقد به لزوم ایجاد مدیریت یکپارچه منطقه ای و اجرای قوانین شورای عالی آب هستند و بی انصافی است میان مردمی که در وقت لزوم برای یکدیگر جان می دهند، تفرقه بیندازیم.

خشکی زاینده رود چهره مردم شهر ورزنه را تلخ کرد

در همین ارتباط ماشاالله شفیعی عضو شورای شهر ورزنه اصفهان نیز گفت: مردم شهر ورزنه به دلیل کویری بودن این شهر و خشکی زاینده‌رود مهم ترین راه کسب روزی خود یعنی کشاورزی را از دست داده‌اند.

وی افزود: ورزنه در 120 کیلومتری شهر اصفهان با جمعیتی معادل 13 هزار نفر قرار دارد که تا پیش از خشکی زاینده رود شغل اغلب مردم آن کشاورزی و دامپروری بوده است.

عضو شورای اسلامی شهرستان به معرفی صنایع دستی این منطقه پرداخت و گفت: مهم‌ترین صنایع‌دستی ورزنه قالی بافی، چادربافی، کاربافی، سفره‌بافی و فرش نفیسی با شهرت جهانی است.

وی ادامه داد: همچنین مسجد جامع ورزنه، کاروانسرای شاه عباسیه، تالاب بین‌المللی گاوخونی و دیگر اماکن از جمله آثار تاریخی و جاذبه‌های دیدنی شهرستان ورزنه هستند.

شفیعی با بیان اینکه پس از خشکسالی مردم این منطقه بیکار شده و وضعیت معیشتی بدی را پشت سر می‌گذارند، ادامه داد: با بسته شدن رودخانه زاینده‌رود مردم این منطقه شانس ورود به مشاغل صنعتی را نیز نداشته اند چراکه صنعتگران به طور معمول شهرهای نزدیک به مرکز استان را برای این منظور برمی‌گزینند.

وی تاکید کرد: خصلت خونگرمردم ورزنه زبانزد خاص و عام است و مسافرانی که به این منطقه سفر کرده اند بارها و بارها تجربه سفر به ورزنه را با دوستان جدیدی تکرار می کنند.

مسئولان هنوز ورزنه را با عنوان شهر محروم نمی‌شناسند

شهردار ورزنه همچنین گفت: امیدواریم با افتتاح مجموعه گردشگری واحه و رونق بخشی به شهر ورزنه از این طریق بتواند بخشی از این خسارات خشکسالی را جبران و بار دیگر لبخند زندگی را بر چهره مردم این منطقه بنشاند.

علی عطایی شهردار ورزنه نیز در این ارتباط گفت: ورزنه از شهرهای با ارزش تاریخی و با تمدن کشور است و قدمت آن با شهرستان اصفهان مطابقت دارد.

وی افزود: وجود رودخانه خود یکی از عوامل تجمع جمعیت محسوب می شود و استان اصفهان نیز بر همین مبنا شکل گرفته است.

شهردار ورزنه با بیان اینکه مردم این شهر روزگار خود را با کشاورزی و دامپروری می‌گذرانند اضافه کرد: در طول این سال‌ها هیچ کارخانه یا منطقه صنعتی در این منطقه وجود ایجاد نشده است و  دامپروری و کشاورزی در ورزنه بازدهی خوبی برای اقتصاد ورزنه و حتی اصفهان داشته است.

عطایی گفت: با خشک شدن زاینده‌رود برای مردم ورزنه مشکلات بسیاری به وجود آمده و وضعیت اقتصادی مردم تغییر کرده است.

وی اضافه کرد: بیشتر مردم در زمان وجود آب کشاورزی می‌کردند و تمام سرمایه آنها زمین‌های کشاورزی بود، اما در شرایط کنونی، تجهیزات و وسایل کشاورزی و دامپروری بدون استفاده مانده است.

شهردار ورزنه اظهار کرد: با وجود مشکلاتی عدیده ای که در ورزنه وجود دارد، متاسفانه این شهر به عنوان منطقه محروم شناخته نشده و آن را زیر مجموعه شهر اصفهان با عنوان برخوردار قرار داده‌اند که باید هر چه سریع‌تر تدبیری برای این موضوع اندیشیده شود.

ورزنه؛ در انتظار مرهمی برای درمان زخم های خود

اکنون خشکسالی زاینده‌رود منطقه بن‌رود از جمله ورزنه را بیشتر از گذشته تحت تاثیر قرار داده است و خشک شدن باتلاق گاوخونی نیز از میان رفتن صدها پرنده مهاجر را در پی داشته است.

لازم است مسئولان کشوری با دوراندیشی فکری به حال زخمی دل این منطقه و به ویژه باتلاقی گاوخونی کنند که خشک شدن آن طبیعت بی بدیل و این تمدن عظیم انسانی را نیز با خطر فرونشست زمین و ایجاد ریزگرد بر فراز شهرهای هم جوار کشانده است.

گزارش: فاطمه کازرونی