سازهای غربی جای عاشیق ها را گرفته اند/ مرثیه ای برای موسیقی نواحی

عاشیق احد ملکی علیشاه از نوازندگان و خوانندگان موسیقی عاشیقی آذربایجان در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان این مطلب افزود: خوشبختانه در سالهای اخیر برنامه هایی به همت اداره کل ارشاد استان آذربایجان شرقی برای بزرگداشت مکتب موسیقی عاشیقی انجام گرفته که می تواند تا اندازه ای برای جلوگیری از نابودی کامل این گونه موسیقایی نقش قابل توجهی داشته باشد.

وی ادامه داد: متاسفانه با وجود حمایت هایی که از موسیقی منطقه آذربایجان می شود اما باید پذیرفت که این حمایت ها حمایت هایی برای حقظ کامل این میراث معنوی موسیقی آذربایجان نیست. در بیست ساله اخیر شاهد افت محسوس محبوبیت این مکتب در بین نسل جوان منطقه آذربایجان هستیم و این موضوع شاید در جمله ها و مصاحبه های مطبوعاتی من و امثال من منتشر شود و مورد توجه تعدادی از علاقه مندان موسیقی قرار گیرد اما باید این زنگ خطر را به صدا درآوریم که اغلب مکاتب موسیقی نواحی کشورمان رو به نابودی کامل است.

این نوازنده موسیقی نواحی بیان کرد: مردم منطقه آذربایجان به معنا و مفهوم واقعی کلمه به موسیقی منطقه آذربایجان علاقه فراوانی داشتند و اگر شما از اهالی این منطقه بپرسید خواهید دید که این عاشیق ها بودند که مجالس را گرم می کردند اما حالا چه اتفاقی افتاده است؟ من باید بگویم که هم اکنون در روستایی و مناطقی که من در آنجا سکونت داشتم و بعضا توسط خودم و همکارانم در آنجا برنامه اجرا می کردیم این صدای بلندگوها، دستگاه های الکترونیکی و سازهای غربی است که در آلاچیق های سنتی مردم جای گرفته است و عاشیق های آذربایجان جز در برنامه هایی خاص و مناسبتی جایی در میان نسل جوان ندارند.

ملکی با اشاره به وضعیت معیشتی عاشیق های آذربایجان گفت: عده ای از عاشیق ها هستند که خوشبختانه به دلیل اینکه تبدیل به یک برند بین المللی شده اند کم و بیش از وضعیت خوبی برخوردارند اما من بسیاری از عاشیق ها را می شناسم که به نان شب خود نیز محتاج هستند. حال اگر پی به هنر همین هنرمندان تهی دست ببرید خواهید دید که این همه هنر و شگفتی چرا قادر به پرداخت حق بیمه خود نیز نیستند.

وی تصریح کرد: عاشیق ها علاوه بر نوازندگی، راوی داستان های بس زیبا و شگفت انگیز هستند که به قدری داستان ها را جذاب تعریف می کردند که مردم برای برپایی مجلس عروسی دیگر لحظه شماری می کردند که بخواهند ادامه داستان عاشیق را در آن مجلس بشنوند اما این مساله نه تنها شکل مستمری نداشته بلکه وارد فضایی شده که خطر نابودی آن به شدت احساس می شود خطری که باید آن را جدی گرفت.

این استاد موسیقی در پایان توضیح داد: آموزش، مهم ترین رکن حفظ موسیقی نواحی است که باید بیشتر از اینها آن را جدی گرفت. وقتی در شهرستان ها هنوز برای صدور مجوز آموزش موسیقی سخت گیری های غیر منطقی وجود دارد چطور می توان به حفظ موسیقی بومی یک منطقه نیز فکر کرد. تمام اینهایی که گفتم یک درد دل ساده نه از روی شکایت و انتقاد که از روی دلسوزی بود و امیدوارم حالا که مناسبتی برای انداختن نام موسیقی نواحی در زبان ها وجود ندارد این بار به یک بهانه دیگر به این موسیقی توجه بیشتری کنیم.

عاشیق‌ها نوازندگان و خوانندگانی هستند که اشعار و داستان‌های آذری به یادگار مانده از گذشتگان را با استفاده از سازهایی به نام‌های «قوپوز» و «چگور» می‌خوانند و رسالت آنها این است که هر جای دنیا که نشانه‌ای از عشق، معرفت، مردانگی و وطن‌دوستی باشد آن را به اثر هنری ماندگاری بدل کنند.