شبكه قرآن؛ پنجره اي از نور در قاب تلويزيون

به گزارش خبرنگار تلويزيوني " مهر "،  شبكه قرآن سيما از سال 81  كار خود را به طور رسمي و به عنوان يك شبكه مستقل در صدا و سيما آغاز كرد. اين شبكه ابتدا در قالب 4 يا 5 ساعت و طي سال گذشته ميزان پخش اين شبكه به 11 ساعت رسيد و به تازگي با در اختيار گرفتن آنتن مستقل در طور شبانه روز 23 ساعت برنامه پخش مي كند. البته فعلا" پخش اين شبكه در داخل كشور منحصر به تهران است. اما در طول ماه مبارك رمضان استان خراسان رضوي و قم نيز تحت پوشش اين شبكه قرار مي گيرند و تا پايان سال تعداد بيشتري از مراكز استان توانايي دريافت امواج شبكه قرآن سيما را پيدا مي كند.

شبكه قرآن سيما كه در حال حاضر دكتر حسين ساري مديريت آن را بر عهده دارد، نخستين شبكه تلويزيوني كشور است كه تصاوير آن به صورت ديجيتالي پخش مي شود و از مدتي قبل نيز از طريق ماهواره Hot Bird امواج اين شبكه در ديگر كشورهاي جهان قابل دريافت است.  پخش آزمايشي شبكه قرآن سيما به وسيله ماهواره از پنجم مرداد ماه آغاز شده است و بر اساس برنامه ريزي هاي انجام شده از 16 مرداد ماه كه با ميلاد حضرت امام محمد باقر (ع) همزمان است، پخش ماهواره اي شبكه قرآن به صورت رسمي صورت مي گيرد. در حال حاضر شبكه قرآن سيما پس از شبكه قرآني كشور عربستان، دومين شبكه سراسري تلويزيوني است كه به صورت اختصاصي به قرآن مي پردازد و برنامه هايي درباره اين كتاب آسماني ارايه مي كند.

شبكه قرآن سيما از بخش هاي مختلف توليد برخوردار است. تامين برنامه ، آموزش، تلاوت، معارف محافل و مسابقات، همخواني و هنرهاي قرآني و فيلم و سريال گروه هايي هستند كه در شبكه قرآن به توليد برنامه هاي مختلف وابسته به علوم و مسايل و موضوع هاي قرآني مي پردازند. البته گروه تامين برنامه شبكه قرآن جدا از اينكه در تهيه و توليد برنامه هاي مختلف براي شبكه قرآن فعاليت مي كند، تهيه و پخش برنامه هاي خارجي را نيز عهده دار است.  براي نمونه گروه تامين برنامه از شبكه هاي ماهواره اي دست اندركار توليد و پخش آثار قرآني برنامه هايي را ضبط و پخش مي كند. همچنين اين گروه به سفارش برنامه مي پردازند و از تلويزيون هاي عربي كشورهاي ديگر از جمله مصر برنامه خريداري مي كنند.

يكي ديگراز بخش هاي شبكه قرآن سيما، گروه فيلم و سريال است كه وظيفه توليد آثار داستاني بر اساس موضوع هاي قرآني را بر عهده دارد. نخستين سريال شبكه قرآن مجموعه تلويزيون ي" شهر باران " به كارگرداني سيد جواد هاشمي است. اين سريال كه براي پخش در ماه مبارك رمضان سال 82 توليد شد.  
 داستان اين سريال زندگي شخصي به نام نوايي را روايت مي كند كه به هر يك  از افراد خانواده اش در اولين ماه رمضاني كه روزه بر آنها  واجب مي شود، هديه اي گرانبها در يك صندوق زيبا اعطا مي كند. اين بار نوبت به مرتضي،  نتيجه نوايي است كه صندوق را دريافت كند و او مشتاقانه در انتظار آن به سر مي برد. 

ديگر سريالي كه به همت گروه فيلم و سريال شبكه قرآن سيما كه سال گذشته ساخته شد و در ماه مبارك رمضان پخش شد، سريال تلويزيوني  " كلام النور" به نويسندگي، كارگرداني و تهيه كنندگي سعيد تقدسي بود. اين سريال داستان يك نشريه را روايت مي كرد كه به مسايل و موضوع هاي وابسته به قرآن مي پردازد. افراد حاضر در اين مجله كه همگي از دست اندركاران و علاقمندان به مسايل قرآني هستند ضمن آنكه به نشر اين نوع مسايل توجه نشان مي دهند، در جهت كمك به افرادي گام بر مي دارند كه قصد يادگيري قرآن را دارند.

البته اين دو سريال از طريق شبكه دو سيما هم پخش شدند. سريال هايي كه به وسيله شبكه قرآن سيما تهيه و توليد مي شوند، دو ويژگي كلي دارند. يكي اينكه از موسيقي به هيچ وجه استفاده نمي كنند و ديگر اينكه در انتخاب كارگردان، تهيه كننده، نويسنده و بازيگران با محدوديت هاي زيادي مواجه هستند كه همين مساله به شدت روي كيفيت آثار تاثير مي گذارد. از طرف ديگر، به دليل مسايل و مشكلات بودجه اي كه اين شبكه با آن مواجه است كمترين بازده را در زمينه ساخت فيلم و سريال داشته است. طي چند سال اخير شفيع آقا محمديان مسووليت گروه فيلم و سريال شبكه قرآن را عهده دار بود و چندي قبل كه وي از اين سمت كناره گرفت و سپس مدير اين شبكه هم تغيير كرد، در حال حاضر مدير جديدي براي اين گروه تعيين نشده است.

گروه تلاوت شبكه قرآن يكي از فعال ترين گروه هاي اين شبكه به شمار مي رود. چون بخش قابل توجهي از پخش شبكه معطوف به ارايه فعاليت قاريان معتبر داخلي و خارجي است. اين گروه سال گذشته برنامه اي با عنوان " پيشكسوتان قرآني " را توليد كرد كه به معرفي پيشكسوتان عرصه قرائت قرآن مي پرداخت. گروه معارف شبكه قرآن همه كه به مسايل و موضوع هاي مرتبط با قرآن كريم و مسايل اعتقادي و ديني مي پردازد سال گذشته مجموعه مستند " در آستان خوبان " را توليد و پخش كرد كه اين مجموعه نگاهي به امامزاده هاي موجود در تهران داشت.

اين اثر مستند اطلاعات دقيق و كاملي از امامزاده ها، زمان تاسيس و نسب اين بزرگواران به بيننده منتقل مي كردد و سپس وجوه مختلف يك امامزاده از نظر معماري بنا، نحوه اجراي مراسم مذهبي در اين محل، ميزان و شيوه استفاده اهالي اطراف امامزاده از اين مكان مقدس و زيارت نامه هايي كه براي هر يك از اين بزرگواران خوانده مي شود، در اين برنامه مطرح شد. اين اثر از گشت و گذار در محله ها و امامزاده هاي مختلف در قالب تحقيق و بررسي يك جوان دانشجو و محقق ارايه مي شود كه با سر زدن به امامزاده هاي مختلف اين محل را مورد بررسي قرار مي دهد.  

بر اساس برنامه ريزي و هماهنگي هايي كه از سوي مديران و دست اندركاران توليد شبكه قرآن سيما صورت گرفته است، بيشتر فعاليت هاي تلويزيوني كه به قرآن و مسايل قرآني مي پردازد در قالب اين شبكه ارايه خواهد شد. البته اين مساله به مفهوم قطع فعاليت ديگر گروه هاي برنامه ساز معارف در شبكه هاي ديگر تلويزيوني نيست. چون بودجه شبكه قرآن به اندازه اي نيست كه قادر به تامين نياز تمامي شبكه هاي تلويزيوني باشد و از طرف ديگر اين گروه ها وظايف توليدي ديگري را بر عهده دارند. 

شبكه قرآن سيما يك سايت اينترنتي هم دارد كه اين سايت تصميم دارد پل ارتباطي صحيح و سريعي را ميان مخاطبين و دست اندركاران شبكه برقرار كند، به نحوي كه مخاطب بدون واسطه نظرات خود را با توليد كنندگان در ميان بگذارد و حتي پاسخ خود را دريافت كند.

در سايت اينترنتي شبكه قرآن سيما بخشي با عنوان پرسش و پاسخ گنجانده شده است كه مخاطبين سوال هاي خود درباره قرآن و مسايل مرتبط با آن را مطرح مي كنند و در همين بخش هم پاسخ خود را در زماني كوتاه دريافت مي دارند. همچنين در اين بخش ساير افراد هم مي توانند سوالات را خوانده و به آنها جواب لازم را ارايه كنند كه البته شبكه قرآن جواب خود را با رنگي مشخص و متمايز منتشر مي كند.
اين سايت قصد دارد اطلاعات دقيقي از جلسات قرائت قرآن در شبكه و ساير محافل و نيز مجالس تعبير و ترجمه قرآن كريم در اختيار مراجعه كننده به سايت قرار دهد تا او ضمن آگاهي از برنامه هاي شبكه، از ساير برنامه هاي اين عرصه نيز اطلاع يابد. سايت اينترنتي شبكه قرآن سيما كه  با همكاري انفورماتيك سيما راه اندازي شده به  نشاني    WWW.QURANTV.IRIB.IR  قابل ملاحظه است.

شبكه قرآن سيما طي فعاليت چند ساله خود طرحي با عنوان " تكريم مخاطبان " را به اجرا درآورد كه بر اساس اين طرح تمامي افرادي كه با شبكه قرآن تماس مي گرفتند يا از طريق نامه و ايميل با اين برنامه در ارتباط بودند در قالب يك بانك  اطلاعاتي تقسيم بندي شدند و با ادامه ارتباط ميان مخاطب و شبكه، مسوولين روابط عمومي شبكه قرآن به شخص مورد نظر كدي مي دادند كه بر اساس اين كد مخاطب شناخته مي شد و خواسته ها و نيازهاي خود را با شبكه مطرح مي كند. حتي شبكه بر اساس اين طرح به مخاطبان پيگير خود يادبودهايي را اعطا مي نمايد.