شاهرود بدون سینما جان ندارد/ چراغ "سینما پیام" همچنان خاموش است

به گزارش خبرنگار مهر، سینماهای شاهرود روزگاری خوش، روزهایی پرفروغ و شب‌هایی روشن را سپری می‌کردند. روزهایی که مردم از کنارشان عبور می‌کردند و برای شب برنامه تماشای فیلم در کنار خانواده می‌گذاشتند و شب‌هایی که پر بودند از نور و شوق و صدا.

سینما برای دست فروش پیری که امروز در خیابان مزار شاهرود کاسبی می‌کند هم یادآور روزهای پردرآمد است، او می‌گوید: شب‌ها بر روی گاری دستی منتظر می‌ماندم تا فیلمی شروع یا تمام شود، سیل تماشاچیان برای نوشیدن نوشابه، خوردن جگر و دل و قلوه اغلب مرا غافلگیر می‌کرد.

جوان روزهای جوانی سینما و پیرمرد این روزهای شهر، ادامه می‌دهد: یک چراغ توری روی گاری دستی‌ام داشتم و برخی شب‌ها از بس جمعیت دور و برم جمع می‌شدند حتی نورش نیم متری را روشن نمی‌کرد سینما که خاموش شد چراغ توری من نیز رو به خاموشی گذاشت.

سینما رفت و تنها نوستالژی آن برای ما ماند

این داستان خیلی از پدران ما با سینماست. ایستادن در صف شلوغ، خریدن نوشابه‌ای خنک فریاد زدن مردی که مدام می‌گفت "بشتابید... بشتابید..."  هنوز یادشان هست، دعواها و درگیری های بعد از فیلم‌های رزمی، صدای مردمی که داد می‌زدند "آقا سیگارت را خاموش کن" یا متصدی کنترل بلیط که سال‌ها تلاش می‌کرد مردم را از تخمه خوردن منع کند اما هیچگاه نتوانست.

سینما رفت و تنها نوستالژی آن برای ما ماند. سینما "پیام" که به گفته مسئولان اداره فرهنگی و ارشاد اسلامی شهرستان شاهرود، در 1341با نام مولن روژ، در زمینی به وسعت هزار متر مربع ساخته شد. سینمایی که از آن دوران تنها یک سیستم پخش آنالوگ، دستگاه پخش مونوی صدا، دو آپارات 35میلیمتری و پرده 60مترمربع و 550 صندلی خالی برایش مانده است.

صندلی هایی که پاهای خود را از سال 1389 در شکم جمع کرده اند و هنوز منتظر هستند کسی بیاید خمیدگی پشتشان را باز کند و روی آنها بنشیند تا شاید خستگی این سال ها از تنشان در بیاید.

 فرسودگی و عدم بهره‌وری دلایل تعطیلی تنها سینمای شاهرود

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان شاهرود، در گفتگو با خبرنگار مهر، در پاسخ به سوالی با موضوع دلایل تعطیلی سینما پیام، گفت: متاسفانه رکود اقتصادی، فرسودگی ساختمان و کهولت سن بنا سبب شده است تا این سینما بهره وری اقتصادی نداشته باشد و مالک آن رغبتی برای بازسازی آن در خود احساس نکند.

محسن امیری با اشاره به اهمیت وجود حداقل یک سینما در هر شهر، تصریح کرد: فرهنگ در مسیر تکوینی خود سه مرحله را طی کرده است، نخست به شکل شفاهی ظاهر شده است، سپس با اختراع صنعت چاپ شکل نوشتاری به خود می گیرد و در نهایت در عصر ما به شکل دیداری عرضه می شود.

وی افزود: سینما هنر صنعتی است که علاوه بر فاکتور سرگرمی، می تواند جنبه آموزشی داشته باشد. بسیاری از مدارس کشور های دنیا از طریق نمایش و قریحه بصری به دانش آموزان خود آموزش می دهند و در برخی مراکز درمان روانی، تئاتر درمانی یا پسیکودرام برای معالجه به کار می رود و در وهله پایانی سینما پدیده ای اقتصادی است.

بازسازی سینما پیام یا احداث سینمای جدید/ پردیس سینمای از رویا تا واقعیت

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان شاهرود، در پاسخ به این سوال که در نهایت سینما پیام بازسازی می شود یا سینمای جدیدی ساخته می شود، گفت: چندی پیش سینمای شاهرود میزبان مسئولانی از اداره ارشاد اسلامی، شهرداری، مسکن و شهرسازی، فرمانداری، نیروی انتظامی و آتش نشانی بود تا برای سرانجام سینما چاره ای اندیشیده شود.

امیری ادامه داد: در این جلسه مقرر شد کارشناسان اداره مسکن و شهرسازی پس از بررسی کارشناسانه خود بر روی بنای سینما پیام، امکان بازسازی و یا عدم موافقت اصولی خود را با ادامه کار ساختمان، اعلام کنند و تا آن زمان باید صبر کرد.

وی در پاسخ به سوالی با موضوع امکان احداث پردیس سینمایی در این شهر، توضیح داد: در پاسخ به این سوال باید گفت اگر با نگاه ایده آل بخواهیم به موضوع بنگریم باید گفت بهترین حالت در شهرستان زمانی است که سرمایه گذاری برای تاسیس این پردیس سینمایی مراجعه کند و از منظر دیدگاه متعالی متاسفانه باید گفت پردیس در شاهرود اتفاق نمی‌افتد زیرا توجیه اقتصادی ندارد و سرمایه گذار ترجیح می دهد به جای آن مجتمع تجاری بسازد، اما نگاه ما در این برهه زمانی به این شکل است که موقتا سینمایی که در اختیار داریم را با سالن های کوچک تر راه اندازی کنیم تا پیشانی شهرمان را از انگ نداشتن سینما فعلا بزدائیم.

فرهنگ سهم همه مردم است

 رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان شاهرود در پاسخ به این سوال که چه تضمین و توجیه برای سرمایه گذار وجود دارد تا سینما به سرنوشت فرودگاه شاهرود دچار نشود، گفت: به نظر بنده خیلی بعید است که در شهری که میزبان چند هزار نظامی، دانشجو و 200 هزار نفر جمعیت است، یک سالن صد نفره در طول روز برای اکران فیلم پر نشود.

امیری با اشاره به همکاری نهادهای اداری در بحث استقبال از سینما، تصریح کرد: فرهنگ سهم همه ماست و این ذهنیت که تنها اداره ارشاد متولی فرهنگ شهرستان است نباید نقش دیگر ادارات را کم رنگ کند.

وی در پاسخ به سوالی در مورد استقبال سرمایه گذاران، توضیح داد: تا به حال چند سرمایه گذار به ما مراجعه کرده‌اند و ما با چنگ و دندان آنها را حفظ و به آنها قول کمک و همکاری داده‌ایم برای مثال در مورد اخیر سرمایه گذاری از تبریز به ما مراجعه کرده است اما متاسفانه این عزیزان پس از مدتی پشیمان می شوند و دلیل آن هم عدم سودآوری بخش فرهنگ عنوان می‌شود و در نهایت به سوی طرح‌های تجاری جذب می‌شوند.

اراده و تمایل مسئولان شاهرود برای بازسازی سینما پیام

این مقام مسئول با اشاره به این مطلب که کارهای خوبی در زمینه بازگشایی سینمای شاهرود انجام شده، ابراز داشت: هم اکنون چند اتفاق مثبت در بخش مدیریت عالی شهرستان افتاده و پشتکار و تمایل تازه‌ای برای انجام کار در شاهرود دیده می شود.

امیری، از پیگیری‌های مسئولان تشکر کرد و اظهار داشت: فرماندار شاهرود از همان ابتدا موضوع سینما را در دستور کار قرار داد و می‌توان از پتانسیل نماینده مردم شاهرود و میامی در مجلس شورای اسلامی نیز در این زمینه بهره جست.

وی، پیگیری راه اندازی سینما در شاهرود را وظیفه همه مسئولان دانست و اظهار داشت: امروزه صحبت از تهاجم فرهنگی یا شبیخون فرهنگی به میان می آید و دلیل آن این است که دشمن در این برهه تاریخی با ادوات نظامی حمله نمی کند.

مسکن و شهرسازی مامور تایین تکلیف وضعیت سینما پیام شاهرود

عضو شورای فرهنگ عمومی شهرستان شاهرود همچنین در پاسخ به این سوال که در نهایت تکلیف سینما پیام چه می شود، گفت: در نهایت و همانطور که قبلا ذکر شد، باید منتظر اعلام نظر کمیته مامور به بررسی فضا و ساختمان سینما پیام که از سوی اداره مسکن و شهرسازی مامور به انجام این کار شده‌اند باقی ماند.

امیری با تاکید بر اینکه تا پیش از حصول نتیجه این کارگروه هیچ اعلام نظری نمی‌توان کرد خاطر نشان کرد: اما امیدواریم با تمایلی که اکنون و به تازگی در مالک سینما پیدا شده است در آینده نه چندان دور شاهد افتتاح مجدد آن باشیم.

وی با اشاره به عدم امکان فروش و یا تغییر کاربری ساختمان سینما برای مالک تصریح کرد: زمانی که مالک زمین فعلی را از مسکن و شهرسازی با کاربری فرهنگی و قیمت بسیار ناچیز دریافت کرده به عدم توانایی در تغییر کاربری فضاهای فرهنگی واقف بوده است.

این مقام مسئول افزود: مالک سینما نه می تواند این ملک را تخریب کند و نه می تواند آنرا تغییر کاربری بدهد و تنها در موردی می تواند به ترکیب فعلی آن دست بزند که در راه تجهیز و بهبود شرایط سینما پیام اقدام کند و قانون اجازه هیچ اقدام دیگری به او نمی دهد.

نظر همشهریان در مورد تصمیم مسئولان/ 82 درصد مخالف بازسازی سینما پیام

در ادامه گزارش، دیدگاه غالب مسئولان شهری در بازسازی سینمای فعلی و عدم وجود سرمایه گذار برای احداث سینمای جدید، در بین یکصد شهروند شاهرودی توسط خبرنگار مهر به وسیله یک تحقیق میدانی، مورد بررسی قرار گرفت.

این گروه صد نفری از شهروندان به صورت اتفاقی از سنین مختلف و از نقاط مختلف شهر در پرسش عمومی شرکت داده شده‌اند. در این تحقیق میدانی دو گزینه برای شهروندان مطرح شده است که تعمیر و بازسازی ساختمان فعلی سینما پیام گزینه نخست و تاسیس سینمای جدید در مکانی جدید به عنوان گزینه دوم هستند.

نتایج این پرسمان نشان می‌دهد، تنها 18نفر از شهروندان شاهرودی شرکت کننده در این تحقیق موافق با بازسازی سینما پیام هستند در حالی که 82 درصد با آن مخالفت کردند، این گروه ساخت سینمایی جدید در مکانی بهتر را مناسب می دانند و در بین مخالفان این طرح، استهلاک و در شان همشهریان نبودن سینما پیام با 35 رای بیشترین دلیل مخالفت همشهریان با بازسازی سینمای فعلی است.

عدم رعایت نکات ایمنی با 17 رای، اکران با تاخیر فیلم ها 15 رای، مکان نا مناسب از نظر ترافیک و نبود پارکینگ 10 رای و در نهایت شخص مالک سینما، عدم توانایی در اداره کردن سینما و تعطیلی طولانی با پنج رای در رتبه های بعدی قرار گرفتند.  

اما برخی با یازده رای و نوستالژی با هفت رای نیز مهمترین دلایل موافقت خود با بازسازی سینما پیام را نزدیکی به مرکز شهر عنوان کردند که در این بین هفت نفر در رنج سنی 15 تا 35 سال و یازده نفر در رده سنی 35 تا 60 سال قرار دارند.

در این تحقیق میدانی، حضور 56 مرد و 44 زن در حد فاصل خیابان های امام خمینی(ره)، فروغی بسطامی، معلم، 22بهمن، بازار سرپوشیده، شهرک ولیعصر(عج)، میدان راه آهن، میدان ولایت و شهرک انقلاب اسلامی شاهرود و در روزهای 30 و 31 شهریور ماه و همچنین اول و دوم مهرماه مورد پرسش قرار گرفتند.

تجهیز سینما حدود یک پنجم تجهیز شهربازی نیاز به منابع مالی دارد

کارشناس کارگردانی سینما و فارغ التحصیل دانشگاه تهران با اشاره به این موضوع که نتایج تحقیق میدانی فوق نشان می‌دهد که همشهریان شاهرودی نیاز به تاسیس یک سینمای جدید را بیشتر از بازسازی سینما پیام احساس می کنند، گفت: نبود پارکینگ، ترافیک محدوده سینما پیام، کم عرض بودن خیابان شهدا، فرسودگی ساختمان و تجهیزات سبب می‌شود تا همشهریان به فکر احداث سینمای جدید در مکانی جدید باشند.

محمد مهدی حاج محمدی در ادامه، وجود سیستم صوتی مونو و تصویری آنالوگ را یکی دیگر از دلایل عدم استقبال عمومی از سینما پیام دانست و تصریح کرد:  سال هاست این سینما با همین سیستم قدیمی فیلم ها را اکران کرده است و دیگر زمان آن رسیده بود تا تجهیزات این سینما در اوایل دهه 80 تغییر کند.

وی افزود: البته نباید از بی توجهی مسئولان امر نیز به سادگی گذشت زیرا تجهیز سینما در حال حاضر حدود یک پنجم تجهیز شهربازی نیاز به بودجه و منابع مالی دارد.

امروزه سینما به مراتب از شهربازی مهمتر است

کارشناس کارگردانی سینما در ادامه با اشاره به اهمیت سینما برای یک جامعه اظهار داشت: امروزه سینما به مراتب از شهربازی مهمتر است زیرا شهربازی در یک شهر عملا مختص به فصول گرم سال است و هفت ماه از سال نمی توان از آن استفاده کرد.

حاج محمدی ادامه داد: درست است که نبود سرمایه گذار بهانه اصلی عدم ساخت سینمای جدید و یا پردیس سینمایی است اما باید اذعان کرد که سرمایه گذار خودش به شهر ما نمی آید و باید دنبال او رفت و رایزنی کرد که این مسئولیت اصلی مسئولان امر است.

حاج محمدی، در پاسخ به سوالی دیگر در مورد عدم استقبال مردم از سینما نیز گفت: مردم این بار به دلیل انتظار طولانی قطعا از سینما استقبال می کنند اما باید دانست که وظیفه فرهنگ سازی در این زمینه و ایجاد مشوق های مختلف برای جذب کارمندان، دانش آموزان و سایر اقشار جامعه بر عهده متصدیان فرهنگ عمومی شهرستان است.

وی در خاتمه افزود: این بحث تنها مشکل شاهرود نیست بسیاری از شهرهای ایران اسلامی نیز شاهد این به اصطلاح عدم استقبال هستند و هیچیک نسبت به تعطیلی سینما اقدام نمی کنند زیرا این امر باید آخرین قدم باشد.

................................................................................
گزارشگر محمد حسن عابدی/ عکس منصوره قلیچی