به گزارش خبرنگار مهر محسن هجری نویسنده حوزه ادبیات کودک و نوجوان امروز پنجشنبه 1 آبان و در دومین روز از نخستین همایش ادبیات کودک و مطالعات کودکی که در کتابخانه حسینیه ارشاد در حال برگزاری است، به بررسی نسبت مخاطب کنونی و درونمایههای دینی در ادبیات داستانی پرداخت و گفت: عبارت «ادبیات کودک و نوجوان» به ژانری اشاره می کند که در آن ادبیات داستانی برای گروه خاصی از مخاطبان شکل می گیرد بنابراین می توان چنین نتیجه گرفت که این نوع ادبیات ژانری مخاطب محور است که پدیدآورنده را ناگزیر می کند با لحاظ کردن ویژگی های مخاطب به خلق اثر بپردازد.
به گفته نویسنده کتاب «چشم عقاب» در نظر داشتن دایره واژگونی، دایره مفهومی و دایره تجربه های مخاطب از مهمترین نکاتی است که پدیدآورنده به آن باید توجه کند. با این فرض طرح هر مضمونی از جمله مضامین دینی بدون توجه به مخاطب کنونی نمی تواند تاثیرگذاری لازم را داشته باشد.
هجری با اشاره به سخنی از استاد شهید مرتضی مطهری گفت: 50 سال پیش استاد مطهری در گفتاری با عنوان «رهبری نسل جوان» بر این نکته دست گذاشت که دیگر نمیتوان مخاطب کنونی را با شیوه های گذشته به مقوله های دینی جذب کرد. مخاطب امروز تحت تاثیر دوران مدرن است و دیگر پذیرای هر آن چیزی که پیش از این برایش باورپذیر بوده، نیست. در اینجا شناخت تحول مخاطب نقشی کلیدی دارد و با اتکای آن میتوان گفت که تمامی مضامین دینی برای کودک و نوجوان قابل طرح نیست.
به گفته این نویسنده حوزه کودک و نوجوان، توان سنجی ذهنی و عینی کودک و نوجوان امروز در ارتباط با مضامین دینی در ادبیات داستانی یک ضرورت است و در صورتی که پدید آورنده به آن توجه نکند، با واکنش منفی مخاطب روبرو می شود.
هجری همچنین گفت: با توجه به ویژگیهای مخاطب کنونی ادبیات کودک و نوجوان، پدیدآورندگان مضامین دینی باید به جای مطرح کردن هر آن چیزی که در متون دینی آمده، به گزینشی آگاهانه از این متون دست بزنند تا بتوانند به مخاطبی که در نظام مدرن و شهروندی نفس می کشد، مقوله های ایمانی و اخلاقی را منتقل کنند.
وی تصریح کرد: اگر پیامبران متناسب با فهم و نیاز مردم عصرشان با آنها سخن میگفتند و حتی معجزاتشان نیز پیرو شرایط مخاطب بود، چرا پدیدآورندگان مضامین دینی در ادبیات کودک و نوجوان نباید از چنین الگویی پیروی کنند؟
نظر شما