مدرک: کارشناسی ارشد- رشته: مداحی 

مجله مهر: «رشته تخصصی تبلیغ در تهران هم راه اندازی شده است و مجوزهای لازم أخذ شده است و دو کلاس هم شروع شده اما تاکنون به طور رسمی اعلام نشده است.» این ها صحبت های حجت الاسلام «علیرضا پناهیان» است. خطیب مشهور تهرانی که دیروز سخنران دومین همایش چهره های ماندگار تبلیغ بود این خبر را در حالی اعلام کرد که چندی پیش هم مسئولان «خانه مداحان کشور» از راه اندازی دانشگاه علمی کاربردی مداحی خبرداده بودند.

منبری هایی که پشت نیمکت می نشینند

رشته های تخصصی برای سخنرانان و مبلغان امور دینی، نکته ای است که حجت الاسلام پناهیان بر راه اندازی آن تاکید کرده است. حجت الاسلام پناهیان دیروز در دومین همایش چهره های ماندگار تبلیغ گفت:« رشته تخصصی تبلیغ در حوزه علمیه قم تدریس می شود و طلاب علاقه مند بعد از دوره سطح، می توانند وارد این رشته شوند و دروس مختلفی را در مقاطع تحصیلی مختلف بگذرانند و چندی است که تا سطح چهارم هم ادامه دارد.». به این ترتیب، تهران و قم میزبان دانشجویانی جدید خواهند شد که برای فراگیری آکادمیک رشته ای جدید، به کلاس های درس خواهند رفت. رشته هایی که در مورد تبلیغ امور دینی است.

از سوی دیگر تب فراگیری مداحی در میان جوانان و نوجوانان در کنار لزوم ارتقای سطح دانش دینی و فنی مداحان، اهالی مداحی را برآن داشته تا در قالبی امروزی و آکادمیک، فنون مداحی را به علاقه مندان بیاموزند. اتفاقی که از سال گذشته تشکلی به نام «خانه مداحان کشور» آن را جدی تر دنبال می کند و در پی تاسیس دانشکده ای اختصاصی برای تدریس علوم و فنون مداحی است. دانشکده ای که مسئولان خانه مداحان می گویند اگرکارها طبق برنامه پیش برود، تا سال اینده این دانشکده را راه اندازی خواهند کرد.

دانشگاهی برای مداحان

از 17 آذرماه سال 90 که«حسن آهی» به عنوان نائب رئیس خانه مداحان کشور، برای اولین بار خبر از تشکیل «دانشکده علوم و فنون مداحی» داد تا 26 شهریور 91 که «علی آهی» در مقام رئیس هیات مدیره این تشکل این خبر را تکرار کرد حدود 9 ماه طول کشید. 9 ماهی که به گفته مسئول روابط عمومی خانه مداحان کشور صرف تحقیق، جلسات مشورتی و بررسی امکانات و پیش زمینه های تاسیس ای رشته جدید دانشگاه شد.

«جواد احمدی» می گوید:«برای راه اندازی این دانشکده، کارگروه هایی تشکیل شده که با حضور اساتید دانشگاهی، صاحبان تجربه و کارشناسانی در وزارت علوم برگزار می شود. این کارگروه قرار است ریز دروس و رشته ها، اساتید و تعیین سقف تحصیلات تا مقاطع عالی را بررسی کرده و راجع به آن ها تصمیم گیری کند».

به گفته مسئول روابط عمومی خانه مداحان، قرار است رشته ها و سرفصل های درسی پیش بینی شده در این دانشکده، تلفیقی از مباحث سنتی و تجربی با علوم روز باشد و در این راه از کمک های فکری اساتید دانشگاهی  در رشته هایی نظیر ادبیات آئینی نیز استفاده شده است:« ما در بین مداحان، اساتید دانشگاهی هم داریم. نمونه اش دکتر«سیاح» که فوق لیسانس دارند و الان هم در دانشگاه، ادبیات آئینی تدریس می کنند . ایشان در کارگروهی که تشکیل شده هم حضور فعال و خوبی دارند و از نظراتشان استفاده می کنیم».

واحدهایی که باید یک دانشجوی مداحی پاس کند

«مستمع های منبرهای وعظ و مداحی، عوض شده اند. دیگر بی سواد نیستند. الان مستمع های مداحی دیگر همه باسوادند و تحصیلات دانشگاهی دارند. یک جایی اگر مداح اشتباهی در مقتل و تاریخ کند، خیلی راحت متوجه می شوند و گوشزد می کنند. برای همین دیگر به این نتیجه رسیده ایم که ارتقای سطح دانش و فن مداحان، نیازی غیر قابل انکار است و باید سطح دانش مداحان ما بالاتر برود». همین نکته، شاید کلیدی ترین انگیزه تشکیل دانشکده مداحی باشد که احمدی از ان یاد می کند.

اما چه سرفصل ها و رشته هایی قرار است در دانشکده تخصصی مداحان تدریس شود؟ احمدی به این سوال این طور پاسخ می‌دهد:« هنوز عناوین و تعداد رشته ها و سرفصل ها و دروس قطعی نشده و نمی توانم  خبر قطعی بدهم. اما احتمالا واحدهایی مثل مقتل، ادبیات آئینی، ردیف های آوازی، مباحث عقیدتی و ادبی شعر از جمله واحدها و رشته های درسی است که در این دانشکده تدریس خواهد شد». آن طور که مسئول روابط عمومی خانه مداحان می گوید برای تدریس این رشته ها و واحدهای درسی هم از اساتید شناخته شده ادبیات و مداحی در ایران استفاده خواهد شد.

آزمون ورودی برگزار خواهیم کرد

دانشکده های آموزش عالی معمولا برای گزینش داوطلبان ورود به دانشکده، آزمون ورودی برگزار می کنند. موضوعی که در ساختار آموزشی دانشکده مداحی هم پیش بینی شده است. احمدی می گوید:« البته ما الان هم هرسال در خانه مداحان، آزمون تعیین سطح ویژه مداحان برگزار می کنیم. آزمونی که برای سنجش آشنایی مداحان با مقاتل و ادبیات آئینی است و البته برای کسانی که نمره پایین در آزمون کسب کرده اند هم کلاسهای آموزشی اجباری برگزار می کنیم تا سطح معلومات این دسته از مداحان را افزایش بدهیم. اما برای دانشکده هم بنا به قاعده اکثر دانشکده ها، ورودی های هرسال را با برگزاری آزمون ورودی

انتخاب خواهیم کرد». آن طور که احمدی می گوید منابع طراحی این سئوالات هم مثل آزمونهای دوره ای خانه مداحان، از مقاتل، اشعار و ادبیت آئینی  خواهد بود. احمدی درباره اجباری و عمومی بودن این آزمون ورودی هم این طور پاسخ می دهد:« استثنائی برای ورود به دانشکده قائل نیستیم و تمام مداحان متقاضی تحصیل در این دانشکده باید از فیلتر آزمون ورودی پذیرش شوند. هرچند ما مطمئنیم مداحان باتجربه تر، صاحب سبک و بنام هم به راحتی از پس آزمون ورودی ما برمی آیند و نیازی به استثنا قائل شدن و پذیرش بدون کنکور نخواهند داشت.»

فارغ التحصیل مداحی و بازار کار

طبق پیش بینی های طراحان دانشکده مداحی، احتمالا این دانشکده تا مقطع کارشناسی ارشد دانشجو خواهد پذیرفت و پس از چندسال دانش آموختگان رشته مداحی وارد بازار کار خواهند شد. اما آیا برای این دسته از فارغ التحصیلان هم بازار کار مناسبی پیش بینی شده است؟ احمدی در این باره می گوید:«درست است که به تعبیر مقام معظم رهبری و مراجع معظم تقلید، مداحی یک رسالت مقدس است. اما به هرحال کسی که تحصیلات دانشگاهی کسب کرده و دانش آموخته محسوب می شود، قطعا باید به دنبال بازار کاری مناسب باشد. برای همین در جلسات کارگروه های ما این موضوع نیز بررسی می شود و در تلاش هستیم تا با همکاری نهادها و موسسه های مرتبط از جمله وزارت آموزش و پرورش ، امکان اشتغال فارغ التحصیلان رشته مداحی را فراهم کنیم».

با این حساب باید در انتظار دانشکده هایی خاص بود . دانشکده هایی که اگر برنامه های طراحانش درست پیش برود، دانش اموختگانی با مدرک های تحصیلی مداحی و تبلیغ دینی از آن وارد جامعه خواهند شد.