ایسنا، این مقامات که پیش از مذاکرات ژنو در هفته آینده در جریان دیپلماسی قرار گرفتند، همچنین مدعی شدند که تهران در ازای آن از آمریکا و اتحادیه اروپا خواهد خواست تحریمهایی که تهران را از سیستم مالی بینالمللی خارج کرده و علیه صنعت نفت ایران اعمال شده است، کاهش دهند.
به گزارش روزنامه وال استریت ژورنال، یک دیپلمات غربی پیشین که درباره مشوقها در هفتههای اخیر با دیپلماتهای عالیرتبه ایرانی گفتوگو کرده است، در اینباره گفت: ایرانیان قصد دارند با یک بسته جدی به ژنو بروند. این بسته شامل محدودیتهایی برای تعداد سانتریفیوژهای فعال، میزان غنیسازی و لزوم راستیآزمایی است.
وال استریت ژورنال گزارش داد که این بسته دولت جدید حسن روحانی رییسجمهور ایران میتواند جانی دوباره به مذاکرت پیرامون برنامه هستهیی ایران بدهد و نشان دهنده آب شدن یخ روابط دیپلماتیک تهران و واشنگتن باشد. اما در عین حال اتحاد آمریکا و دیگر کشورهای بینالمللی را که در تلاش برای رسیدن به توافقی در زمینه برنامه هستهیی ایران در ژنو با دیپلماتهای ایرانی دیدار خواهند کرد، به بوته آزمایش خواهد گذاشت.
این روزنامه ادعا کرده است که پیشنهاد مورد انتظار ایران که میزان غنیسازی را محدود خواهد کرد میتواند باعث تفرقه بین آمریکا و متحدان نزدیکش در خاورمیانه به ویژه رژیم صهیونیستی، عربستان و امارات شود که به گفته مقامات آمریکایی و مقامات خاورمیانه به کاخ سفید هشدار دادهاند برای بهبود روابط با ایران عجله نکنند.
این روزنامه نوشت که انتظار میرود تهران پیشنهاد توقف غنیسازی اورانیوم تا سطح 20 درصد را که کشورهای بینالمللی آن را به نحوی نزدیک به توانایی سطح تسلیحاتی میبینند، بدهد. علاوه بر آن به گفته مقامات غربی انتظار میرود ایران پیشنهاد پذیرش بازرسیهای بینالمللی سرزدهتر را از تاسیسات هستهییاش بدهد.
این مقامات علاوه بر آن مدعی شدند که ایران در حال بررسی پیشنهاد تعطیلی تاسیسات زیرزمینی غنیسازی اورانیوم در نزدیکی شهر قم است.
کشورهای عضو 1+5 (آمریکا، انگلیس، روسیه، فرانسه، چین و آلمان) که بلوک دیپلماتیک بینالمللی طرف مذاکرات با ایران هستند آخرین بار در اوایل ماه آوریل، دو ماه قبل از انتخاب حسن روحانی به عنوان رییسجمهور ایران با تهران گفتوگو کردند. آنها پیشنهاد پایان دادن به تحریمها علیه صادرات پتروشیمی و تجارت فلزات گرانبها در ازای توقف غنیسازی اورانیوم 20 درصدی در ایران و نیز توقف فعالیتها در سایت قم (فردو) را دادند.
دیپلماتهای آمریکایی و اروپایی گفتند که دولت قبلی ایران هرگز به طور رسمی به این پیشنهاد پاسخ نداد.
روسیه و چین از آمریکا و اتحادیه خواستهاند که در تلاش برای تقویت مذاکرات با دولت روحانی از هماکنون کاهش تحریمها را آغاز کنند.
انگلیس نیز از ایران خواسته است پیش از اینکه لندن تحریمها علیه ایران را متوقف کند، گامهای ملموسی را برای کنار گذاشتن آنچه انگلیس جاهطلبیهای هستهیی تهران میخواند، اتخاذ کند. ویلیام هیگ وزیر امور خارجه انگلیس روز سهشنبه با بیان این اظهارات افزود که دو کشور در حال اتخاذ گامهایی برای بازگشایی مجدد سفارتهایشان که در سال 2011 تعطیل شد، هستند.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران ماه میلادی گذشته در نیویورک به مدت 30 دقیقه با جان کری وزیر امور خارجه آمریکا گفتوگو کرد و به گفته مقامات ایرانی و آمریکایی، گفتوگوهای آنها عمدتا روی حل موضوع هستهیی ایران متمرکز بود.
به گفته این مقامات، ظریف بسته ایران را به 1+5 ارائه خواهد کرد تا آنچه انتظار میرود دور جدید و فشردهای از مذاکرات باشد آغاز شود.
به گفته مقامات ایرانی و آمریکایی، ظریف گفته است که دولت جدید ایران خواستار از سرگیری مذاکرات با حسن سابقه است و در ملاقاتهایش در نیویورک پیشنهاد ارائه بسته جدیدی را در دور بعدی مذاکرات در ژنو در تاریخ 15 و 16 اکتبر داد.
وزیر امور خارجه ایران از اظهارنظر علنی درباره خطوط نقشه راهش خودداری کرده است، ولی مقامات غربی که با هیات وی دیدار داشتند گفتند که این طرح روی توقف تولید اورانیوم تا غنای 20 درصد و توافق با ارسال ذخایر سوخت هستهیی ایران به یک کشور ثالث تمرکز خواهد کرد. ایران در ازای آن درصدد بر میآید میلههای سوختی لازم برای راکتور تحقیقاتی تهران را از بازار بینالمللی تهیه کنید.
مقامات غربی آگاه گفتند که اینکه ظریف در مذاکرات ژنو پیشنهاد تعلیق یا پایان تولید سوخت هستهیی در قم را خواهد داد از اطمینان کمتری برخوردار است.
روحانی و ظریف در هفتههای اخیر تاکید داشتند که ایران با تعلیق کامل تولید سوخت هستهیی که شامل غنیسازی اورانیوم تا سه درصد و پنج درصد است موافقت نخواهد کرد.
مقامات عالیرتبه دولت باراک اوباما رییسجمهور آمریکا از بیان اینکه آیا واشنگتن خواهد پذیرفت که ایران توانایی غنیسازی اورانیوم در خاکش را حفظ کند خودداری کردهاند.
وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه آمریکا و مذاکرهکننده هستهیی دولت اوباما با ایران هفته گذشته در یکی از جلسات سنا گفت: من حاضر نیستم به طور علنی مذاکره کنم. تنها کاری که میتوانم انجام دهم تکرار اظهارات رییسجمهور آمریکاست: ما به حق مردم ایران برای دسترسی به انرژی هستهیی صلحآمیز احترام میگذاریم.
روزنامه وال استریت ژورنال در ادامه گزارشش نوشت که یک مانع احتمالی برای مذاکرات ژنو، وضعیت راکتور آب سنگین ایران در شهر اراک است.
ایران به بازرسان هستهیی سازمان ملل اطلاع داده است که امیدوار است بتواند راکتور اراک را تا نیمه دوم سال 2014 راهاندازی کند.
به ادعای مقامات آمریکایی و اروپایی در مذاکرات قبلی ایران و 1+5 اشارات مختصری به وضعیت راکتور اراک شده بود، اما در حالیکه به تاریخ راهاندازی آن نزدیکتر میشویم، نگرانی مقامات آمریکا، سازمان ملل و رژیم صهیونیستی درباره آن افزایش یافته است.
ظریف گفته است که دولتش به شفافسازی بیشتر برنامه هستهییاش متعهد است. یکی از گامهایی که انتظار میرود تهران در مذاکرات ژنو مطرح کند دادن دسترسی بیشتر به آژانس بینالمللی انرژی اتمی، دیدهبان هستهیی سازمان ملل به سایتهای ایران و توانایی بیشتر برای انجام بازرسیهای سرزدهتر است.
این مقامات گفتند که هنوز مشخص نیست آیا ایران برخی از سایتهای کاملا نظامیاش را که آژانس مدعی است ممکن است در سالهای اخیر برای آزمایش فناوریهای هستهیی تسلیحاتی از آنها استفاده کرده باشد به روی بازرسیها باز خواهد کرد یا خیر؟ آژانس بارها اجازه دسترسی به پایگاه نظامی پارچین در جنوب تهران را نداشته است.
مقامات آمریکایی و ایرانی گفتند که مذاکرات باید نتایج سریعی به همراه داشته باشد تا بتوان با مخالفتهای داخلی با مذاکرات در واشنگتن و تهران مقابله کرد.
نظر شما