به گزارش خبرنگار مهر، از قدیم الایام یکی از مراسم پرشور مذهبی که همه ساله در منطقه زیاران برپا میشده شبیهخوانی یا تعزیهخوانی است که در ایام دهه محرم شبیه خوانی در اکثر قریب به اتفاق روستاهای منطقه زیاران برپا میشود.
در گذشته شبیه خوانی بیشتر توسط اهالی زیاران انجام میشد اما اکنون تلاش میشود که بیشتر از شبیهخوانهای مشهور و حرفهای استفاده شود.
شبیه خوانی در روستای زیاران نسبت به سایر روستاهای شهرستان آبیک با شور و حال بیشتری برپا میشود و استقبال از این مراسم از سوی اهالی و هم ساکنان سایر روستاها و شهرهای اطراف بسیار زیاد است و افراد کثیری بویژه در روز تاسوعا و عاشورا از اطراف شهر برای شرکت در این مراسم به روستای زیاران سفر می کنند.
مراسم تعزیهخوانی در روستای زیاران به این صورت برگزار میشود که هرساله پیش از فرارسیدن ایام سوگواری سالار شهیدان حسین بن علی(ع) با برگزاری انتخابات، هیئت تعزیه را تشکیل میدهند و این هیئت مأمور برگزاری مراسم تعزیه و دعوت از تعزیه خوانهای معروف و حرفه ای در ده روز محرم شده و هزینه برگزاری مراسم نیز توسط مردم و خیرین تأمین می شود.
این مراسم در طول 9 روز اول، بعدازظهرها و در روز عاشورا، صبح اجرا شود و در گذشته 9 روز اول شبیه خوانی در مسجد رضوی زیاران یا در میدان کوچک روبروی مسجد برگزار می شد و مراسم روز عاشورا در محلی به نام قتلگاه برپا می گشت، اما هم اکنون همه مراسم در قتلگاه برگزار می شود.
در مدت 10 روز برگزاری مراسم تعزیه خوانی برای یکی از شهدای به نام کربلا تعزیه برپا میشود و روز نهم به حضرت ابوالفضل العباس(ع) و روز دهم محرم یعنی عاشورا به حضرت سیدالشهدا امام حسین(ع) اختصاص دارد و روز نهم محرم پس از به شهادت رسیدن حضرت عباس(ع) دسته سینه زنی و زنجیرزنی به راه می افتد و پس از عبور از کوچه های روستا به حیاط بارگاه امامزاده حسن(ع) رفته و از آنجا تا جلوی مسجد رضوی عزاداری کرده و معمولاً مراسم در مقابل مسجد خاتمه می یابد.
مراسم "مافی" روستای زیاران به ثبت ملی رسیده است
صبح عاشورا شبیهخوانها از جلوی مسجد لباس پوشیده و سوار بر شترها و اسبها با نواختن طبل و شیپور، در میان مردم عزادار به سمت قتلگاه حرکت میکنند.
خیمه از پیش ساخته شده را با پارچه های نذری مردم پوشانده و تعداد زیادی از جوانان، آن را روی دوش خود تا قتلگاه حمل می کنند.
از این خیمه که به آن "مافی" گفته میشود به صورت نمادین در قتلگاه به عنوان لانه شیری استفاده میشود چرا که نقل شده پس از ظهر عاشورا شیری بر پیکر پاک شهدا ناله و زاری کرده که این مراسم مذهبی به ثبت ملی نیز رسیده است.
در طول مسیر تعزیه خوانها به شبیه خوانی پرداخته و چون به قتلگاه می رسند مراسم اصلی در آنجا شروع میشود و به همراه تعزیه خوانها دستههای سینه زنی و زنجیرزنی نیز حرکت می کند.
در این روز مراسم تعزیه خوانی نسبت به روزهای قبلی با استقبال بیشتری روبرو می شود و از شهرها و روستاهای اطراف برای شرکت در این مراسم مذهبی کهن، به زیاران می آیند.
مردم نذر و نذورات بسیاری اهداء میکنند و تعزیه خوانی با شهادت امام حسین(ع) به هنگام ظهر پایان مییابد و پس از آن عاشقان و دلسوختگان حسینی به عزاداری می پردازند.
اهالی، مسافرانی را که برای تماشای تعزیه به روستای زیاران سفر میکنند را برای صرف نهار به منازل خود دعوت کرده و برای اظهار ارادت به امام حسین (ع) و شهدای کربلا آنها را اطعام می کنند.
هنر تعزیه خوانی در آبیک از جایگاه مطلوبی برخوردار است
محمد علیمحمدی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: تعزیه به عنوان هنری سنتی، دینی و اسلامی در شهرستان آبیک از جایگاه مطلوبی برخوردار است و در کمتر منطقه ای به این هنر ارزشمند تا این سطح توجه شده است.
وی تصریح کرد: به دلیل قدمت و تاریخ طولانی تعزیه خوانی در شهرستان آبیک و به ویژه روستای زیاران، این منطقه از ظرفیت و استعدادهای بسیار خوبی در این زمینه برخوردار است که با تشکیل انجمن هنر تعزیه و ساماندهی تعزیهخوانها این هنر ارزشمند در مسیر صحیح قرار گرفته و رونق بیشتری پیدا می کند.
این مسئول تأکید کرد: شناسایی تعزیه خوانهای بومی، استعدادها و پرورش تعزیه خوانهای جوان و بومی، برگزاری نشست بین تعزیه خوانها و یافتن راهکارهای توسعه هنر تعزیه خوانی و رفع موانع پیش رو از اهداف مهم تشکیل انجمن هنر تعزیه در آبیک است.
امیدواریم با نگاه خوب مسئولان مراسم مذهبی کهن که ریشه در اسلام و مذهب تشیع دارد بیش از گذشته در شهرها و روستاها توسعه پیدا کند و با هدایت و جهت گیری درست همواره از هر گونه بدعت و انحراف دور بماند.
گزارش: مصطفی فلاح