به گزارش خبرنگار مهر، در خراسان شمالی ۱۵۶ امامزاده و بقعه متبرکه وجود دارد که بنای ۳۱ مورد از این تعداد جزو امامزاده ها و بقاع متبرکه میراثی محسوب می شود که برخی از آنها حتی در فهرست آثار ملی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز به ثبت رسیده اند.
میراثی بودن بنای یک پنجم امامزاده ها و بقاع متبرکه خراسان شمالی در عین حال که فرصت است تهدید نیز به شمار می رود چرا که بر اساس قانون، ابنیه تاریخی بدون اجازه میراث فرهنگی حق بازسازی و بهسازی ندارند.
در خراسان شمالی اکنون غالب امامزاده ها و بقاع میراثی از نظر وضعیت ساختمانی چندان مناسب نبوده و نیازمند تعمیر هستند اما میراث فرهنگی استان در زمینه اجرای عملیات عمرانی مرمت در این بناها که برخی از آنها در حال ریزش هم هستند اقدام خاصی نمی کند و از طرف دیگر نیز آن گونه که مسئولان اوقاف استان می گویند اجازه ساخت و ساز به اداره کل اوقاف را نمی دهد.
کم کاری میراث فرهنگی و بنای امامزاده هایی که خاک می خورند
مدیرکل اوقاف و امور خیریه خراسان شمالی در این زمینه در گفتگو با خبرنگار مهر، از وضعیت امامزاده های میراثی در استان ابراز نگرانی می کند و می گوید: ساختمان غالب امامزاده های میراثی موجود در استان نیازمند بازسازی، تعمیر و یا نوسازی بوده اما با توجه به منع قانونی اوقاف برای انجام عملیات عمرانی در این بناها، از میراث فرهنگی انتظار می رود تعامل خود با این سازمان را افزایش دهد.
حجت الاسلام سیف الله سهرابی با یادآوری این که برای اجرای عملیات عمرانی در این بناها پیش تر تفاهم نامه ای بین اداره کل اوقاف و امور خیریه و میراث فرهنگی خراسان شمالی منعقد شده اما متأسفانه در زمینه اجرای مفاد این تفاهم نامه از سوی میراث فرهنگی کم کاری صورت می گیرد، می افزاید: میراث فرهنگی مانع از تعمیر امامزاده های میراثی خراسان شمالی از سوی اوقاف شده و خواستار هماهنگ شدن طرح ها و نقشه های عمرانی با آن سازمان است اما از طرف دیگر خود این سازمان در این زمینه چندان فعال نیست.
وی تصریح می کند: اوقاف و امور خیریه استان آماده است تا با افزایش تعامل و همکاری با سازمان میراث خراسان شمالی، نسبت به یک کاسه کردن اعتبارات دو اداره کل در این بخش اقدام کرده و به این ترتیب برای تعمیر و بازسازی امامزاده ها و بقاع متبرک میراثی استان اقدام مناسب و سریعی انجام شود.
کمبود اعتبار دست میراث فرهنگی را بسته است
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی اما در گفتگو با خبرنگار مهر، کمبود اعتبار را مهم ترین عامل اجرای کند عملیات عمرانی در امامزاده های میراثی استان می داند.
آدینه محمد سویدانلویی اظهار می کند: این اداره کل هر ساله با توجه به اعتبارات تخصیصی و بر اساس ضوابط و مقررات مرمتی نسبت به مرمت و ساماندهی بقاع متبرک میراثی اقدام می کند اما با توجه به کاهش میزان اعتبارات در سال های اخیر به دلایل شرایط ویژه کشور امکان مرمت تمامی اماکن مذهبی میراثی استان مقدور نبوده است.
وی می گوید: در هر صورت متولی اصلی مرمت بقاع متبرک در کشور و استان سازمان اوقاف و امور خیریه است و در مواردی که بنای بقاع تاریخی است، علاوه بر اداره کل اوقاف، اداره کل میراث فرهنگی نیز نسبت به مرمت این ابنیه اقدام می کند بدیهی است که با توجه به ضوابط مربوط به آثار تاریخی، هر گونه اقدام عمرانی در بقاع تاریخی از سوی هر مرجعی مطابق قانون باید با مجوز اداره کل میراث فرهنگی و مطابق طرح های مرمتی تهیه شده در این دستگاه صورت گیرد.
سویدانلویی می افزاید: با این وجود اداره کل میراث فرهنگی اقدامات مرمتی در جهت حفظ و احیاء بقع متبرکه را پس از ثبت در فهرست آثار ملی آغاز کرده که در این زمینه تاکنون مبلغی بیش از ۲۷ هزار و ۵۴۵ میلیون ریال برای رسیدگی به این ابنیه هزینه شده است.
این مسئول می گوید: اداره کل میراث فرهنگی خراسان شمالی علاوه بر برنامه ریزی برای رسیدگی ویژه به بقاع متبرکه از محل اعتبارات دستگاهی، نسبت به هماهنگی با سایر دستگاه ها و هیئات امنا و خیرین به منظور همکاری در زمینه رسیدگی به بقاع اقدام کرده که از این جمله می توان به همکاری در تهیه طرح جامع امامزادگان و بقاع متبرکه، مرمت مقبره شیخ رضی الدین علی لالا ادکانی، مرمت بقعه امامزاده سیدحمزه بن موسی در دهنه شیرین و ... اشاره کرد.
سویدانلویی در مورد جلسات مشترک بین اوقاف و میراث فرهنگی برای رفع مشکلات موجود و سرنوشت اجرای تفاهم نامه های فی مابین نیز می گوید: در این خصوص تفاهمات مناسبی با اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان شمالی صورت گرفته که بر اساس آن تاکنون ساماندهی مقبره خواجه علی بن مهزیار، بقعه شاهزاده ابراهیم دربند، بقعه امامزاده احمد بن موسی کوران و تهیه طرح محوطه بقعه امامزاده محمد رضا روستای لنگر انجام شده است.
وی می افزاید: همچنین با توجه به عقد تفاهم نامه همکاری فی مابین سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با سازمان اوقاف و امور خیریه کشور و ادارات کل استانی، تفاهماتی برای حفظ، مرمت و احیای بقاع متبرکه سطح استان انجام گرفته است.
مدیرکل میراث فرهنگی خراسان شمالی همچنین در مورد سرنوشت اعتبارات مصوب سفر رهبری برای مرمت امامزاده های میراثی در خراسان شمالی نیز با بیان این که اعتبارات مزبور هنوز جذب نشده است، اظهار می کند: در سفر مقام معظم رهبری به استان اعتباری برای مرمت بقاع متبرکه میراثی از محل اعتبارات سازمان متبوع این اداره کل پیش بینی شد(سهم سازمان) اما به دلیل محدود بودن اعتبارات دستگاه، امکان تخصیص تمام این اعتبارات وجود نداشته است.
سویدانلویی اضافه می کند: با این وجود با توجه به پیگیری های صورت گرفته مقرر شده تا بخش زیادی از این اعتبارات به زودی تخصیص یابد.
نظر شما