پرویز کلانتری، نخستین روز از فروردین ماه 1310 در طالقان به دنیا آمده و در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران درس خوانده است. آشنایی و دوستی او با همایون صنعتیزاده، رئیس دانشکده موجب شده تا به انتشارات فرانکلین راه یابد و به امریکا برود و دوره تصویرگری ببیند. او از نخستین تصویرگران کتاب کودک و نوجوان در ایران است. خبرگزاری مهر برآن شده تا در قالب پروندهای به گفتگو با تصویرگران و صاحبنظران درباره آثار کلانتری بپردازد؛ سیروس آقاخانی یکی از این تصویرگراتن است.
سیروس آقاخانی در گفتگو با خبرنگار مهر، سادگی را مهمترین ویژگی تصاویر پرویز کلانتری میداند و میگوید: نگاهی سرراست و به دور از صناعتهای تصویری در کارهای کلانتری به چشم میخورد. عناصر و نشانههای تصویری با کمترین دخل و تصرف و تنها با کاستن تُنهای رنگی و افزایش درخشندگی رنگها، حاصل شده است.
تصویرگر کتاب«زال و سیمرغ» با اشاره به یکی از کتابهای عباس یمینی شریف که از سوی کلانتری تصویر شده، بیان میکند: در «پلنگ یکهتاز»، فرمهای زندهنما با رنگهای شاد، فضایی صمیمی آفریده است. درختان و گیاهان با شکلی نسبتا نقشگونه و رنگهایی درخشان، شکلی باورپذیر پیدا کردهاند. کوهها چون موجی در تلاطم و بیقرارند تا گرمی لبخند خورشید را در فضا پراکنده کنند.
سیروس آقاخانی به نمونههای دیگری از تصویرسازیهای پرویز کلانتری و ارتباط متن و تصویر با یکدیگر اشاره و بیان میکند: در کتاب «خانه باباعلی» هم بدون آنکه عنصری زائد و تزئینی را مشاهده کنیم، شاهد تلاش بیوقفه مردان، زنان، دختران، پسران و جانوران تا پایان کتاب هستیم. ارتباط نوشته و تصویر در این کتاب منسجمتر است. در «باغ دوستی» فرمها خلوص و سادگی بیشتری پیدا میکنند اما متن طولانی کتاب، ارتباط خود را با تصویر قطع کرده است.
به گفته تصویرگر کتاب«پیامبری از کنار خانه ما رد شد»، شاید برای تصویرگر امروز، آثار پرویز کلانتری که چندان نشانهای از تجربیات مدرن و جستوجوگریها در عرصه فرم و رنگ، فضاهای خیالانگیز و هراسآور و دراماتیک ندارد، چندان وجدآور نباشد و او را که امروز بیقرار و تشنه هیجانات هنرمندانه و فضاهای غیرمتعارف است، راضی نکند اما صاف و سادگی کودکانه آثار کلانتری، لااقل با مخاطب اصلی خود، یعنی کودک، رابطهای بیواسطه و قطعی برقرار میکند.
آقاخانی، نگاه پرویز کلانتری را فاقد تکلف میداند و معتقد است: کلانتری نه تنها در تصویرگری که در نقاشیهایش نیز به اصل سادگی وفادار است. کارهای او روان، صمیمی و بومی است. او ایران و آداب و رسوم ایران را به تصیر میکشد. شاید به اینخاطر است که کارهایش تا این اندازه با مخاطب ارتباط برقرار میکند.
به گفته این تصویرگر، بهترین کارهای پرویز کلانتری، تصاویر او برای کتابهای عباس یمینی شریف است و از حق نگذریم تصویرگریهای او با روح اثار یمینی شریف، همخوانی بیشتری دارد. زیرا این نویسنده کودک و نوجوان هم به عدم کاربرد هرگونه صناعت و لفاظی ادبی که موجب مخدوش شدن معنای اثر شود، اعتقاد کامل داشته است.
نظر شما