به گزارش خبرگزاری مهر، به همت مرکز تحقیقات فارسی پنجاه و پنجمین جلسه انجمن ادبی بیدل دهلوی با عنوان «خیام و سرمد، سرمدان رباعی سرایان» در دهلی نو برگزار شد.
در اين برنامه كه با حضور «شاهد مهدی» رئیس سابق دانشگاه ملی اسلامی و معاون پیشین شورای روابط فرهنگی هند، «شریف قاسمی» رئیس پیشین گروه فارسی دانشگاه دهلی، «عراق زیدی» رئیس گروه فارسی دانشگاه جامعه ملیه اسلامیه و «علی فولادی» رایزنی فرهنگی کشورمان، در محل رایزنی برگزار شد، «اخلاق آهن» استاد گروه فارسی دانشگاه جواهر لعل نهرو، در خصوص ويژگي‌های شعري خیام و نسخه‌های خطی رباعیات اين شاعر ايراني در هند گفت: مقالات و کتاب‌های زیادی در این موضوع در اين كشور نوشته شده كه شايد نمونه كامل و زيبای آن متعلق به ابونصر آه دهلوی، برادر مولانا ابوالکلام آزاد است كه در سال ۱۹۰۲ م. کتابی در این زمینه به رشته تحرير درآورده است.
او در ادامه به ترجمه‌های رباعیات خیام اشاره کرد و گفت: حدود ۱۲ ترجمه هندی و ۲۸ ترجمه اردو از رباعیات خیام وجود دارد كه به زبان سانسکریت و دیگر زبان ها نیز ترجمه شده است.
وي در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به واژه هایی همچون صراحی، شراب، می و ... گفت: خیام برای اولین بار جامه فلسفی بر این واژه ها پوشاند.
در ادامه رايزن فرهنگي كشورمان در سخنانی به بیان تاریخ خانواده سرمد پرداخت و گفت: سرمد از یک خانواده غیرمسلمان در ایران بود که به اسلام گروید و شاگرد ملاصدرای شیرازی شد.
وی ادامه داد: زندگی و شخصیت سرمد و علت واقعی قتلش هنوز هم در هاله‌ای از ابهام قرار دارد اما آنچه مشخص است اين شاعر ايرانی به دليل محدوديت‌های ديني خود به هند مهاجرت کرده و با آیین هندو آشنا مي‌شود و هرچند در ادامه از نزدیکان داراشکوه نيز به حساب آمده اما بعدها به دست اورنگ زیب به قتل می‌رسد.
فولادی، درخصوص حكيم خیام گفت: خیام كه همزمان با ابوریحان و بوعلی و در عصر حکومت سلجوقیان می‌زیست، به درخواست خواجه نظام‌الملک که از دوستان او و وزیر سلجوقیان بود، سرپرستی رصدخانه اصفهان را پذیرفت و به درخواست ملکشاه سلجوقی در راس هیاتی از منجمین تقویم جلالی را تهیه نمود.
وي ادامه داد: تا پیش از این اقدام تقویم ایرانیان بر اساس تقویم یزدگردی بود که به دلیل عدم رعایت اصل کبیسه‌گیری در طول سالهای مدید، نوروز ایرانیان به ۱۹ فروردین منتقل شده بود اما خیام و دیگر اخترشناسان دقیقترین گاه‌شمار هماهنگ با سال اعتدالی را استخراج نمودند که گاه‌شمار رسمی ایران را اکنون تشکیل می‌دهد.
رايزن فرهنگي كشورمان در دهلي گفت: در حال حاضر خیام در ایران بیشتر به عنوان یک ریاضیدان و ستاره شناس شهرت دارد و البته رباعی های او نیز در میان مردم شهره هست، اما در غرب وی را با رباعیاتش می‌شناسند که این امر مدیون ترجمه شاعرانه رباعیات وی به انگلیسی از سوی فیتز جرالد است و البته شهرت فیتز جرالد نیز به سبب ترجمه رباعیات خیام است و در واقع خیام و فیتز جرالد به نوعی شهرت خود را از یکدیگر گرفته‌اند.
در ادامه «شاهد مهدی» در سخنان خود گفت: خیام شاعری است که خیلی دیر کشف شد و خیام یگانه شاعری است که آثار او به بیشترین زبان های زنده دنیا ترجمه شده است.
وی ادامه داد: ترجمه هندی رباعیات خیام از ترجمه انگلیسی آن انجام شده است، ولی سرمد در حالی که بین شعرا و اندیشمندان معروف است کمتر کسی به احوال و آثار وی پرداخته است.
در پایان این مراسم ضمن توزیع گواهینامه های دوره دانش افزایی تعدادی از دانشجویان فارسی، از ترجمه اردوی کتاب خاکهای نرم کوشک اثر «سعید عاکف» که توسط خان محمد صادق جونپوری، دانشجوی دکتری زبان و ادب فارسی دانشگاه دهلی، به اردو برگردانده شده، رونمایی به عمل آمد.
نظر شما