برای اسلامی‌سازی تعلیم و تربیت باید مبانی نظری این عرصه تبیین شود

به گزارش خبرگزاری مهر، نشست علمی «بایسته‌های اسلامی‌سازی تعلیم و تربیت» در مجتمع آموزش عالی فقه (حجتیه) در قم برگزار شد.

در ابتدای این نشست دکتر مجید طرقی، جانشین مدیر گروه آموزشی فقه تربیتی به ایراد سخنانی درباره تربیت دینی پرداخت. وی اصلی‌ترین محور تمایز تربیت دینی و تربیت سکولار را در ساحت‌های کمال دانست و بیان داشت: تمدن یونانی در دوره‌ای، کمال انسان را تنها در کمال جسمانی می‌دانست. بر این اساس انسان‌های قدرتمند تربیت می‌شدند و تأکید بر تربیت بدنی بود. برخی مکاتب تجلی کمال را در عمل می‌دانند و عمل‌گرایی برای سیطره بر طبیعت را پی‌ می‌گیرند اما در تمدن و تعلیم و تربیت اسلامی به تمامی ابعاد وجودی انسان و ساحت‌های تربیتی توجه می‌شود. از این‌رو اسلامی‌سازی تعلیم و تربیت منوط به توجه به تمام ساحت‌های تعلیم و تربیت انسان است. تربیت اسلامی، کمال همه‌جانبه انسان را مدنظر دارد و غایت مورد تأکید در اسلام، تربیت عمل‌گرا معطوف به ایمان و عمل صالح است.

در ادامه این نشست حجت‌الاسلام حسین مولودی، دانشجوی دکتری فقه تربیتی، درباره تاریخ‌چه مدارس اسلامی به ایراد سخن پرداخت. ایشان اشاره داشت در عرصه تعلیم و تربیت ایران سه جریان به چشم می‌خورد:

- جریان سکولاریستی که سرمنشاء آن در دارالفنون نمود پیدا کرد و تعلیم حِرَف و فنون را دنبال می‌کرد.

- جریان اصلاحی که به دنبال آشتی بین نظام تربیتی غربی و تربیت دینیاست ولی ماهیتی التقاطی داشته و بر اساس نگاهی حداقلی به دین سامان یافته است.

- جریان احیاگر که خواستار احیای دین در نظام تعلیم و تربیت بود و بر این مبنا مدارسی اسلامی در شهرهای مشهد و تهران پی‌ریزی و راه‌اندازی شد.

وی در مقام آسیب‌شناسی وضع موجود افزود: عدم توجه و غفلت از مبانی تربیت سکولار و دینی و نیز عدم وجود نظریه‌های کارساز و راه‌گشا از مشکلات اسلامی‌سازی تعلیم و تربیت در شرایط کنونی است.

پس از آن حجت‌الاسلام ستار همتی، دانشجوی دکتری فقه تربیتی بحثی با عنوان «تبیین الگوی مطلوب اسلامی‌سازی تعلیم و تربیت از منظر آیت‌الله اعرافی» را ارائه کرد.

وی در خلال این بحث تأکید نمود از منظر استاد اعرافی، برای اسلامی‌سازی تعلیم و تربیت باید مبانی نظری  و ارزشی این عرصه تبیین شود که فلسفه تعلیم و تربیت عهده‌دار این مهم است.

محور دوم مد نظر استاد اعرافی، ضرورت تأسیس فقه تربیتی می‌باشد که درصدد کشف احکام پنج‌گانه‌ برای افعال ارادی مکلف در عرصه تعلیم و تربیت و پرکردن خلأهایی شرعی در این زمینه است. محور دیگر مورد تاکید، اخلاق است که شامل سه بحث چیستی ازش‌های اخلاقی، راه‌های خودسازی و نیز راه‌های دیگرسازی براساس فضایل و رذائلی که در بخش چیستی ارزش‌های اخلاقی تبیین شده‌است، می‌باشد.

در ادامه، با توجه به پرسش مجری‌کارشناس نشست، مبنی بر وضعیت موجود فقه تربیتی و نسبت آن با تعلیم و تربیت اسلامی، دکتر طرقی، توضیحاتی ارائه نمود.

وی اضافه کرد: رشته فقه تربیتی در دوره دکتری به صورت پژوهش‌محور، در جامعة المصطفی‌(ص) العالمیة راه‌اندازی شده و دانش‌پژوه می‌پذیرد.