«گراند هتل» اگر خراب نشود، مرمت هم نمی‌شود!

به گزارش خبرنگار مهر، لاله زار را به لاله هایش می شناختند اما اکنون به لوسترفروش هایش. زمانی این خیابان محل رفت و آمد ثروتمندان شهر بود و اکنون بارکش ها و مغازه دارها و دلالان. اگر روزی اینجا هتلی داشت که نام و آوازه اش به پاریس رسیده بود اکنون نه هتلی دارد نه سینمایی و نه گراند هتلی.

گراند هتل آنقدر ارج و قرب داشت و مهمان که نمونه اش را در شهرک سینمایی ساختند اما اکنون بنای اصلی آن نه تنها گردشگر به خود نمی بیند بلکه هر روز کارگرها در آن مهمان می شوند. با یک دنیا آهن، آلومینیوم و هر آنچه که بشود انبارش کرد.

گراند هتل را در دوره قاجار ساختند. به عنوان اولین هتل مدرن تهران آن هم به سبک و سیاق اروپایی ها که توسط یک مهاجر قققازی در ۱۳۰۰ متر مربع مساحت ساخته شد. این هتل تا پایان دوره رضا شاه مهمان داشت و اعتبار. تا اینکه در دوره های بعد از رونقش کم شد و رو به تعطیلی رفت.

امروز هم این هتل در قبضه فروشندگان لوازم الکتریکی است که چند سالی است جانشین نام خیاطان و تریکوبافان در این ساختمان شده‌اند. آجرکاری های ظریف هتل همگی زیر سیمان پنهان شده است و رفته و بالکن‌هایش از لوازم برقی ساختمان، آهن و تکه پاره های آلومینیومی انباشته شده است. فروشندگان میان کف و سقف بلند اتاق‌ها، طاق زده و مغازه را دوبلکس کرده‌اند. دیوارهای رو به راهرو را نیز برداشته‌اند و درهای قدی شیشه‌ای گذاشته‌اند.

حیاط داخلی گراند هتل که یک زمان باغچه مصفایی بود، اینک بارانداز کالاست. دیگر کسی به زحمت می تواند برود در حیاط این هتل قدم بردارد. جایی برای دیدن حیاط نیست. تزئینات ساختمان هم پشت وسایل انبار شده پنهان است.  

این بنا تا همین چند وقت پیش توسط سازمان میراث فرهنگی به عنوان متولی حفاظت از بناهای تاریخی ناشناخته بود. تا اینک در سال ۸۱ به فهرست میراث ملی اضافه شد و یک تابلوی نقره ای شکل تنها اقدامی بود که برای حفاظت از آن روی دیوار هتل نصب شد. دیواری که نام  آن روی سردر به  پاساژ گراند هتل تبدیل شده است.

مهدی وکیلی سه دانگ از ۶ دانگ گراند هتل را در سال ۷۵ خریده است و از ثبت شدن این ملک در فهرست میراث ملی اعلام نارضایتی می کند و به خبرنگار مهر می گوید: «ما به دنبال شکایت از سازمان میراث فرهنگی هستیم چرا ملکی که مخروبه هست را ثبت کرده اند. »

او می گوید: «من هم هویتم را دوست دارم ولی با میراث فرهنگی تهران آشنا نیستم. می خواهم تا هویت مملکتم حفظ شود ولی چرا اینجا که یک مخروبه است؟ من این ساختمان را هویت تهران نمی دانم. چون فقط به خاطر وجود این تابلو گراند هتل شناخته می شود. همه اشتباه من و شریکم این بود که همان موقع تابلوی گراند هتل را برنداشتیم! اگر آن زمان این تابلو نبود، کسی نمی دانست گراند هتل کجاست. چون معماری خاصی ندارد. اگر همان موقع این بنا را تخریب می کردم کسی جلوی من را نمی گرفت. اینجا از ۶۰ سال پیش تا حالا کاربری تجاری دارد و حاضر نیستم که آن را مرمت کنم چون ارزش مرمت ندارد. "

وکیلی درحالی مرمت این بنای تاریخی را فاقد ارزش می داند که بسیاری از بناهای دیگر در تهران بوده اند که شاکله اصلی بنا را نیز نداشته اند اما بخش خصوصی آن را مرمت کرده و اکنون به عنوان رستوران و یا هتل استفاده می کند. با این حال مالک گراند هتل ادامه می دهد که "مسئول هویت تاریخی هر کشوری دولتها هستند، مردم هم وظیفه دارند ولی حکومت ها در این باره نقش پر رنگ تری دارند. پس می توانند این ملک را از من خریداری کنند و آن موقع هر کاری می خواهند انجام دهند. وکیلی درحالی این حرف را می زند که قیمت ملکش را منوط به ارزیابی مسئولان می داند و کمتر از ۲۰ میلیارد تومان برای این ملک نرخ نمی گذارد.   همه جای پاساژ گراند هتل واگذار شده حتی صاحبان قدیمی این پاساژ راهرو را نیز فروخته اند. من کجای این بنا را به مهمان خانه تبدیل کنم وقتی که جداره و ستون دیوار را کم کرده اند و درونش طبقه گار گذاشته و فروخته اند؟ "

وکیلی مسئولان را افرادی می داند که به حرف هایشان عمل نمی کنند. مثالی هم که می زند خانه اتحادیه است و می گوید: "چرا این خانه را نمی خرند که هم بزرگتر و هم پابرجا تر از گراند هتل است. مگر قرار نبود شهرداری اینجا را بخرد پس چه شد؟ مالکان خانه اتحادیه فروشنده هستند ولی کسی حاضر به خرید خانه نیست.

اما در این پاساژ ستون ها هم از استحکام اولیه خارج شده است همه کسانی که در این پاساژ فضایی را به خود اختصاص داده اند سرقفلی خریده اند. الان هم سرقفلی هر یک از مغازه ها گران شده است. آنها حاضر به فروش نیستند. شهرداری و میراث فرهنگی کاری جز خراب کردن بناها ندارند. تنها سازمانی که کارش را خوب انجام می دهد بهشت زهراست. "

وکیلی می گوید حاضر است که این بنا را مرمت کرده و آن را به هتل تبدیل کند ولی یک شرط کذایی می گذارد و می گوید:" حاضرم این بنا را درست کنم و میراث فرهنگی و شهرداری هم یک قران پول نپردازند به شرط اینکه اینجا از دو طبقه به چهار طبقه تبدیل شود یعنی نقشه ساختمان گراند هتل را به من بدهند تا آن را عین به عین بسازم ولی در چهار طبقه! "

او که عضو شورایاری محله لاله زار است طرح دیگری نیز برای این خیابان دارد " اگر شهرداری دلش به حال این خیابان می سوخت چرا اجازه می دهد که بانک ملت به ابن وضعیت ساختمان سازی کند. من طرح دادم که برای جداره ها از سنگ آجری قزاقی استفاده شود که تیره باشد. بعد خیابان را ببندند و پیاده راه کنند. ما هم هزینه هایش را می دهیم ولی همه شعار می دهند. اگر زلزله ای در تهران بیاید اولین بنایی که تخریب می شود همین گراند هتل است. اگر این ساختمان روی کسی بریزد مردم من را مقصر می دانند. شما بدانید که دولتی ها لاله زار را خراب کرده اند. "